ایجاد کمپ در یک مدرسه قدیمی
پس از هماهنگی با مدیر مرکز برای بازدید و تهیه گزارش به سمت مرکز حرکت می‌کنم. کمپ ماده ۱۶ نیشابور در شمالی ترین نقطه از شهر نیشابور قرار دارد. در کنار روستای رود و یکی از خوش آب و هوا ترین نقاط شهر نیشابور که از آنجا می توان تمام شهر را زیر نظر داشت. کمپ در یک مدرسه قدیمی واقع شده است. مدرسه ای که تخلیه بوده و به سبب کاهش جمعیت روستایی استفاده ای از آن نمی شده و حالا تبدیل به مرکزی برای برگشتن امید به افرادی شده است که همه چیز خود را از دست رفته می بینند. وارد حیاط مرکز می شوم. انگار مدرسه دوباره فعالیت کرده و زنگ تفریح است. هیاهو و رفت و آمد در حیاط مرکز جریان دارد و جمعیت و همهمه زیاد است. افراد در دسته های چندتایی مشغول صحبت و پیاده روی هستند. عده ای هم در کنار حیاط به دیوار تکیه داده و در تنهایی خود غرق هستند. به سمت دفتر مدیریت راهنمایی می‌شوم. مدیر برای بازدید از خوابگاه ها رفته و برای چند لحظه باید منتظر او باشم. فردی برایم قهوه می آورد و خوش آمد می‌گوید. فرصت را غنیمت شمرده و سر صحبت را با او باز می کنم. پس از گفت و گوی کوتاهی متوجه می شوم بهبود یافته مرکز است و در همین جا مشغول کار شده است. از میزان تحصیلات و شغلش قبل از اعتیاد می پرسم و او می‌گوید: لیسانس مهندسی مکانیک صنعتی دارم و مهندس یکی از کارخانه های بزرگ کاشی بودم. پس از چند سال کار در مجموعه دستم زیر دستگاه پرس رفت و تعدادی از انگشت های خود را از دست دادم. افسردگی گرفتم و زیر نظر پزشک رفتم. شرایط برایم سخت شده بود. اعتیادم با قرص ترامادول شروع شد و در انتها به دام مواد مخدر صنعتی افتادم و پس از آن در خیابان روزگار می گذراندم و یک روز هم من را دستگیر کردند و به این مرکز آوردند.
از او می پرسم چه اتفاقی برای افراد می افتد که این گونه درگیر می شوند؟ می‌گوید: این افراد اعتماد به نفس کمی دارند و سعی می کنند پشت سر مواد قایم شوند و مثل یک تکیه گاه به آن تکیه کنند. می پرسم این جا چه اتفاقی افتاد که ترک کردی؟ می گوید این جا احترام و اعتماد به نفس را به من برگرداندند.
برخلاف جامعه به عنوان یک فرد عادی به من نگاه کردند. ابتدا از ترک کردن ترس داشتم اما این جا حمایت شدم، ترک کردم، به زندگی عادی برگشتم و اکنون نیز زندگی و کار در این مرکز برایم لذت بخش است.
وجود افرادی با تحصیلات عالیه
سپس با فرد دیگری که برای انجام کاری به دفتر آمده، هم کلام می شوم. می گوید مدد جوی این مرکز است و چند وقتی می شود به مرکز منتقل شده است. از او درباره شغلش قبل از ورود به مرکز می پرسم، می گوید: ورودی سال ۸۸ رشته مهندسی متالورژی بودم. پس از پایان درس همراه با برادرم که کارگاه قالب سازی داشت و مرتبط با رشته ام بود، مشغول کار شدم. شرایط خوبی داشتم و از کارم راضی بودم. سال ۹۱ در یک سانحه رانندگی با پراید به تیر برق برخورد کردم. ضربه سختی به سرم وارد شد و مدتی در بیمارستان بودم. ۶، ۷ ماه بعد از این ماجرا با حشیش شروع کردم و پس از آن به دام اعتیاد افتادم. دوست دارم زود ترک کنم و به شرایط عادی و کار قبلی و پیش خانواده ام برگردم. این را می گوید و می رود. بالاخره مدیر مرکز می آید و با هم گرم گفت و گو و انجام مصاحبه می شویم.
تاکنون حدود 3237 نفر در این مرکز بستری شده اند
مدیر مرکز کمپ ماده ۱۶ امید پرواز می گوید: این مرکز در بهمن سال ۹۹ افتتاح شد و تاکنون حدود سه هزار و ۲۳۷ نفر در این مرکز بستری شده اند که حدود ۳۰ درصد آن ها افرادی هستند که به صورت تجدید دوره در مرکز پذیرفته شده اند.
صابر گلشنی می افزاید: هم اکنون ۲۸۱ نفر در این جا بستری هستند و بازه سنی این افراد از ۱۸ تا ۶۵ سال است که بیشترین فراوانی مربوط به افراد ۲۵ تا ۳۵ ساله است که طیف وسیعی از آن ها متاسفانه به مخدرهای صنعتی اعتیاد دارند.
وی بیان می کند: این افراد پس از جمع آوری به مرکز آورده می شوند و در بدو ورود توسط تیم درمان بررسی اولیه پزشکی می شوند تا بیماری های واگیردار نداشته باشند. سپس به بخش قرنطینه می روند. چند روز در آن جا هستند تا سم زدایی و اقدامات غربالگری انجام شود و پس از آن به خوابگاه می روند و پس از آن می توانند در کلاس ها شرکت کنند.
گلشنی خاطرنشان می کند: کلاس هایی مانند آموزش برق کاری، تاسیسات، جوشکاری و نقاشی با همکاری فنی و حرفه ای شهرستان برگزار می شود و کسانی که تمایل دارند، شرکت می کنند و همین جا آزمون داده و گواهی مهارت دریافت می کنند که می تواند در تامین شغل برای آن ها مفید واقع شود. البته در تمام این مراحل خدمات پزشکی، پرستاری، دارویی و روان شناسی داده و گزارش مددکاری در پرونده آن ها ثبت می شود.
انتقال افراد دارای تمکن مالی به کمپ ماده 15
گلشنی اظهار کرد: بعضی از این افراد شاغل یا بازنشسته هستند که حقوق دارند، اگر توان‌مالی داشته باشند باید به قسمت ماده ۱۵ بروند و هزینه را پرداخت کنند و کسانی که به قسمت ماده ۱۶ می آیند سه ماه به صورت رایگان پذیرش می شوند و تمامی خدمات ذکر شده را دریافت می کنند.
هزینه های بالای مرکز و محقق نشدن تعهدات
وی در خصوص هزینه های مرکز می گوید: قبلا سرانه هر بیمار به ازای هر روز اقامت ۴۲ هزار تومان بود که توسط بهزیستی پرداخت می شد. امسال این مبلغ به ۶۰ هزار تومان افزایش پیدا کرده اما مقرر شده ۶۰ درصد آن را ستاد مبارزه با مواد مخدر و بهزیستی و ۴۰ درصد آن را شهرداری پرداخت کند. وی ادامه می دهد: در همین راستا بیشتر از ۸ جلسه با اعضای شورای شهر برگزار کردیم و سرانجام مصوب و اعلام کردند ۳ ماه به صورت آزمایشی مبلغی پرداخت می کنیم. فروردین ماه را لحاظ نکردند و از اردیبهشت ماه ۳ پرداختی ۱۰۰ میلیون تومانی به ما داشته اند. این درحالی است که سهم شهرداری ماهی حدود ۲۰۰ میلیون تومان می شود.
مدیر کمپ ماده ۱۶ نیشابور همچنین اظهار می کند: از ابتدای امسال بهزیستی نیز ۶۰ درصد سرانه فروردین ماه را فقط پرداخت کرده است. در واقع به طور کلی مجموع دریافتی ما از ابتدای سال ۴۵۰ میلیون تومان بوده که با این اوضاع اقتصادی و تورم حاکم بر بازار و جمعیت تحت پوشش، شرایط برای ما سخت شده به طوری که هم اکنون فقط ۷۰۰ میلیون تومان بدهی مرکز بابت مواد غذایی است که موعد چک آن رد شده است.
گلشنی می گوید: متاسفانه پرداخت نکردن ها، تاخیر در پرداخت و کمبود سرانه در کیفیت و کمیت و تنوع خدمات مرکز تاثیر می گذارد. وی در خصوص مشارکت خیران می افزاید: کمک نقدی به مرکز نداریم ولی گاهی خیران برای ما وسیله یا مواد غذایی و بهداشتی می آورند. وی از خیران درخواست کرد برای ایجاد اشتغال به این افراد کمک کنند تا بتوانیم آن ها به چرخه اجتماع برگردانیم.
کاهش برخی آسیب های اجتماعی از زمان تاسیس این مرکز
رئیس اداره بهزیستی نیشابور نیز در این خصوص به خراسان رضوی می گوید: جامعه هدف کمپ ماده ۱۶ نیشابور معتادان متجاهر هستند که به دستور دادستان توسط نیروی انتظامی از سطح شهر جمع آوری می شوند و حداقل سه ماه در این مرکز اقامت دارند و با توجه به شرایط و بنا به نظر دادستان ممکن است حضور آنان یک یا دو دوره تمدید شود.
علی صدر افزود: نظارت بر آن جا بر عهده بهزیستی است و بر اساس یارانه های دولتی اداره می شود و گاهی یک سری افراد خیر در حوزه تغذیه یا ملزومات کمک هایی دارند.
وی خاطر نشان می کند: مطابق آمارهایی که به ما اعلام شده است از زمان تاسیس این مرکز کاهش قابل ملاحظه ای در حوزه آسیب های اجتماعی نظیر سرقت و نزاع و...پیدا شده و چهره شهر نیز پاک تر شده است.
وی اظهار می کند: بهزیستی تنها نهاد مسئول معتادان نیست و متاسفانه سایر دستگاه ها وظایف خود را در قبال این افراد فراموش کرده اند. صدر بیان می کند: شاید تا یک دهه گذشته بحث معتادان متجاهر برای شهر ما یک پدیده غریبه بود و اگر هم وجود داشت به صورت موردی در حاشیه شهر بود، اما قبل از این که این مرکز راه اندازی شود این افراد را ما در مرکز شهر و پارک‌های اصلی شهر در هر ساعتی از شبانه روز در حال مصرف می دیدیم اما در حال حاضر این موضوع را نمی بینیم و این افراد جمع آوری شده اند.
سخنگوی شورای شهر نیشابور نیز در این خصوص گفت: بر اساس تبصره 2ماده 15 قانون اصلاحی مبارزه با مواد مخدر، تمام هزینه های کمپ ماده 16 باید توسط دولت و وزارت تعاون و تامین اجتماعی پرداخت شود و در واقع در هیچ کدام از ماده های 15و 16 قانون اصلاحی مبارزه با مواد مخدر و آیین نامه های مصوب سال 91 و 93 هیچ تکلیفی برای شهرداری ها مشخص نشده و صرفا مطالبه اداره بهزیستی و کمپ ماده 16 بر اساس مصوبه داخلی استانداری خراسان رضوی مبنی بر پرداخت 40درصد از هزینه های کمپ ماده 16 بدون در نظر گرفتن اعتبار و ردیف بودجه مشخص است.
احمد همت آبادی افزود: با همه موارد ذکر شده شورای اسلامی شهر نیشابور در ابتدای شروع به کار مجموعه در محوطه سازی و تجهیزات ورزشی کمک های لازم را انجام داده و شهرداری را مکلف به پرداخت ماهانه 6میلیون تومان به مدت 6ماه برای کمپ بانوان و مبلغ صد میلیون تومان در هر ماه برای مدت 3 ماه برای کمپ آقایان کرده است و باید گزارش هزینه کرد و سایر درآمدهای کمپ برای بررسی و تداوم کمک ها به شورا ارسال شود که تاکنون این موضوع هم محقق نشده است.
دادستان عمومی و انقلاب شهرستان نیشابور نیز در این باره با بیان این که کمپ ماده ۱۶ از زمان راه اندازی در نیشابور آثار زیادی در جامعه داشته، می گوید: کاهش برخی جرایم مانند سرقت های خرد از آثار ملموس احداث کمپ ماده ۱۶ در نیشابور است. حسینی افزود: جمع آوری معتادان متجاهر از سطح شهر علاوه بر بهبود سیما و منظر شهری، کمک شایانی به روند درمانی اعتیاد افراد به عنوان یک بیماری می کند. وی حضور جدی تمام دستگاه های متولی در بحث معتادان متجاهر را برای بهبود شرایط کمپ ماده ۱۶ و معتادان کارتن خواب امری لازم و ضروری دانست و خاطر نشان کرد: از این رو به تمامی دستگاه های مربوطه توصیه کردیم به وظایف قانونی و تعریف شده خود در قبال این افراد وفق قانون عمل کنند.
دادستان در پاسخ به مهم ترین چالش کمپ ماده ۱۶ نیشابور بیان می کند: این سوال را باید از مدیر مرکز بپرسید ولی طبق آن چه ما شنیده ایم پرداخت نشدن به موقع یارانه هایی که وعده آن را دولتمردان به آن ها داده اند، بزرگ ترین چالش کمپ ماده 16 نیشابور است. وی درباره اقدامات لازم برای بازگشت این افراد به اجتماع می افزاید: با انجام اقدامات اولیه برای بهبودی این افراد، صرفا یک مقطعی این افراد از جامعه فاصله داده می شوند و بعد از مدتی چون سایر اقدامات لازم انجام نمی شود متاسفانه برخی از آنان دوباره به اعتیاد کشیده می شوند بنابراین دستگاه های متولی باید علاوه بر تلاش برای درمان آنان، با عمل به وظایف شان زمینه بازگشت آنان را به اجتماع فراهم کنند.
نظر شما