۶ اثر منفی منت نهادن در خدمت به پدر و مادر

حجت‌الاسلام‌والمسلمین رفیعی، شامگاه سوم خرداد در حرم حضرت معصومه (س) ضمن گرامیداشت ایام دهه کرامت، با اشاره به تفسیر آیه ۲۶۲ سوره بقره عنوان کرد: در اسلام تجمع و انباشت مال مذمت شده است نه صرفاً جمع مال؛ امام صادق (ع) می‌فرمایند؛ « لا خَیرَ فیمَن لا یُحِبُّ جَمعَ المالِ مِن الحَلالِ؛ فیَکُفَّ بهِ وَجهَهُ و یَقضیَ بهِ دَینَهُ» اگر جمع مال موجب طغیان شود بد و اگر موجب خدمت به مردم، توسعه به خانواده و حفظ آبرو گردد، خیر در آن است.

وی با اشاره به روایتی از امام صادق (ع) با تأکید بر این‌که کسی که برای رفاه خانواده، حفظ آبرو در جامعه و کمک به مردم پول دربیاورد، برای آخرت قدم برداشته است، یادآور شد: در قنوت نماز می‌گوییم، «رَبَّنَا آتِنَا فِی الدُّنْیَا حَسَنَةً وَفِی الْآخِرَةِ حَسَنَةً»؛ رزق حلال یکی از بارزترین مصادیق حسنه در دنیاست.

استاد حوزه علمیه با تأکید بر این‌که فقر عقل انسان را کاهش و او را از اخذ تصمیمات درست بازمی‌دارد، تصریح کرد: فقر دین را ناقص می‌سازد و حیرت و سرگردانی برای انسان به ارمغان می‌آورد.

وی آسیب‌های خدمت به مردم را موردتوجه قرار داد و گفت: برخی از چیزها آثار کار خیر را باطل می‌سازد؛ که منت نهادن از بدترین آسیب‌های خدمت به دیگران است؛ چراکه منت نهادن بر دیگری انسان را ملعون می‌سازد.

وی بابیان این‌که برخی از صفات همچون؛ تکبر و منان در مورد ذات اقدس الهی مثبت و در مورد مخلوقات بار معنایی منفی دارد، تصریح کرد: امام علی (ع) می‌فرماید؛ « الْمَنَّانُ عَلَی الْفُقَرَاءِ مَلْعُونٌ فِی الدُّنْیَا وَ الْآخِرَةِ وَ الْمَنَّانُ عَلَی أَبَوَیْهِ وَ إِخْوَتِهِ وَ أَخَوَاتِهِ بَعِیدٌ مِنَ الرَّحْمَةِ وَ بَعِیدٌ مِنَ الْمَلَائِکَةِ قَرِیبٌ مِنَ النَّارِ لَا یُسْتَجَابُ لَهُ دَعْوَةٌ وَ لَا یُقْضَی لَهُ حَاجَةٌ وَ لَا یَنْظُرُ اللَّهُ إِلَیْهِ فِی الدُّنْیَا وَ الْآخِرَة»؛ کسی که بسیار منت بر فقیران بگذارد در دنیا و آخرت ملعون و کسی که در خدمت به پدر و مادر و برادر و خواهرش منت بگذارد، از رحمت خدا و فرشتگان دور و نزدیک به آتش جهنم خواهد شد، دعایی برای او مستجاب نمی‌شود، حاجتی برایش برآورده نخواهد شد و خداوند متعال نیز در دنیا و آخرت به او توجه نمی‌کند.

رفیعی با تاکید بر این‌که خداوند متعال شدیداً از منت نهادن، مخصوصاً منت بر پدر و مادر متنفر است، بیان کرد: منت نهادن در خدمت به فقیر حتی با ذکر و مرور آن نزد دیگران شکل می‌گیرد؛ انسان باید کار خیر را در خفا و صرفاً برای رضایت الهی انجام دهد.

وی منت بر خدا را بدترین منت‌ها توصیف و با تاکید بر این‌که اگر تمام جهان کافر شوند ذره‌ای از خدایی ذات اقدس الهی کم نمی‌گردد، یادآور شد: منت بر پیامبر اعظم (ص) و ائمه اطهار (ع)، منت بر خمس دادن، منت در ساخت مسجد و… کل عمل حسنه انسان را باطل می‌سازد.

سخنران محفل معارفی حرم مطهر در اشاره به آیه شریفه « الَّذِینَ یُنْفِقُونَ أَمْوَالَهُمْ فِی سَبِیلِ اللَّهِ ثُمَّ لَا یُتْبِعُونَ مَا أَنْفَقُوا مَنًّا وَلَا أَذًی لَهُمْ أَجْرُهُمْ عِنْدَ رَبِّهِمْ وَلَا خَوْفٌ عَلَیْهِمْ وَلَا هُمْ یَحْزَنُونَ»، تصریح کرد: کسانی که مال خود را درراه خدا انفاق می‌کنند، تنها در دو شرط کارشان ارزش دارد؛ نخست به انفاقی که کردند منت نگذارند و دوم این‌که فقیر را تحقیر نسازند.

وی ضمن تبیین حدیث «حرمة المؤمن الفقیر اعظم عندالله من سبع سموات و سبع ارضین و الملائکة و الجبال و ما فیها»، به آیه ۲۸ سوره کهف اشاره نمود و افزود: خداوند متعال در این آیه شریفه می‌فرمایند؛ همیشه خویش را باکمال شکیبایی به محبت آنانی که صبح و شام خدای خود را می‌خوانند و رضای او را می‌طلبند وادار ساز؛ مبادا دیدگانت را ازآن‌رو که به زینت‌های دنیا مایل باشی برگردانی.

رفیعی با تاکید بر این‌که در فرهنگ دینی صرفاً ثروت داری بد نبوده، زهد به معنای امیری بر دنیاست، اظهار کرد: ثروتی که بر انسان امیری کند و باعث غرور و منت بر فقرا گردد، مورد مذمت دین مبین اسلام قرارگرفته است.