به گزارشروابط عمومی بهزیستی استان تهران به نقل از خبر گزاری صدا و سیما؛ فاطمه ارزانیان معاون امور اجتماعی بهزیستی استان تهران در برنامه صبح به وقت فرهنگ رادیو فرهنگ به شرایط فرزند خواندگی برای افراد واجد شرایط پرداخت.
مجری: شاید خیلی‌ها الان بخواهند در مجموع شرایط پذیرش فرزند را بدانند که چه شرایطی باید داشته باشند تا بتوانند یک بچه‌ای را به فرزندی قبول کنند. در ابتدا از شرایط فرزند خواندگی بفرمایید:
خانم ارزانیان: ما برای فرزندخواندگی شرایط عمومی داریم که خدمتتان عرض می‌کنم. ما یکی از شروط مان در اولویت بندی که شده طبق بخشنامه‌ای که از سازمان بهزیستی به ما اعلام شده است اولویت با زوجینی هست که فرزند ندارند و در اولویت دوم زنان و دختران فاقد فرزند هستند یعنی سرپرست منحصر منصوب می‌شود که ما برای خانم‌های بالای ۳۰ سال مجرد این شرایط را فراهم کردیم که انشاالله بتوانیم با پذیرش فرزندان ما آغوش گرمشان را به سوی این بچه‌ها باز کنند و مسائل و مشکلاتشان را مرتفع کنند. اولویت سوم ما زن و شوهر دارای فرزند هست و حداقل سالی که باید از ازدواج این افراد گذشته باشد حداقل ۵ سال بایستی از ازدواجشان گذشته باشد و صاحب فرزند نشده باشند، یکسری موارد عمومی این است. بحث صلاحیت اخلاقی و تمکن مالی شان و موارد دیگر.
ما شاید یکی از نکاتی که همین جا بهتر است من به آن اشاره کنم بحث تمکن مالی ذهنیت خیلی از افراد را به یک سمت و سویی برده که ما نمی‌توانیم از این طریق فرزند خوانده داشته باشیم در صورتی که این شرایط خیلی تسهیل شده و از طریق تملیک نیست معمولا با اخذ تعهد کتبی که در آینده بخشی از اموال را به نام فرزند خوانده بکنند ما این شرایط را ایجاد کردیم.
مجری: یعنی قرار نیست که فرض بر مثال فلان ملک، فلان خانه و مثلا این امکانات را داشته باشند بعد فرزند را قبول کنند، البته بهرحال شرایط پذیرش یک فرزند یک شرایط مالی خوب و متوسطی را می‌طلبد این یک چیز عقلانی است، ولی این تعهد را باید بدهند که به او از ارثیه هم تعلق بگیرد در واقع یک چنین چیزی یا خانه‌ای در آینده به او تعلق می‌گیرد.
ارزانیان: این طور نیست که یک ملکی را به لحظه به نام کنند
مجری: این امکان را باید داشته باشند که بخشی از مالشان را به نام فرزند کنند.
ارزانیان: تعهدی است برای آینده. چون ما الان داریم خانواده‌های متقاضی فرزندپذیری که مستاجر هم هستند و فرزندانشان روی روال است و کارهایشان انجام می‌شوند و کسانی هستند که از ما یک یا دو فرزند را پذیرفتند و دارند زندگی شان را میکنند. بحث سلامت روانی را عرض کردم و بحث ابتلا به بیماری‌های واگیر و یا صعب العلاج است و عدم اعتیادشان است که برای این که یک زندگی عادی و معمولی را داشته باشند یک سری آیتم‌ها هست باید پزشک قانونی بروند و بحث تشخیص هویت است و مواردی به این شکل که شرایط عمومی که معمولا خانواده‌ها می‌پذیرند و این پیک را طی میکنند و شروعش برای بحث این شرایط فرزند خواندگی این طور است که در سامانه فرزندخواندگی ما که در سایت بهزیستی هست ثبت نام میکنند مدارکشان را بارگذاری میکنند انشاالله در اولین فرصت همکاران ما تماس می‌گیرند و برای مصاحبه دعوت میکنند در خدمتشان هستیم و انشاالله می‌رود به مراحل بعدی، بازدید منزل، تهیه گزارش مددکاری از وضعیت اجتماعی، اقتصادی، فرهنگی، اخلاقی و مذهبی خانواده.
مجری: می‌خواهیم بپردازیم به گزینه دوم شما، گزینه اول زوجینی که فرزند ندارند، گزینه سوم هم زن و شوهری که دارای فرزند هستند، اما ۵ سال از ازدواجشان گذشته باشد و همین طور از فرزندآوری شان. گزینه دوم زنان و دختران فاقد فرزند هستند شرایط این گزینه چگونه است؟ چه سنی باید داشته باشند آیا آن‌ها هم باز قضیه تمکن مالی هست؟ چون بهرحال جزء شرایط عمومی هست. یک مقدار راجع به گزینه دوم بفرمایید و شرایط آن.
ارزانیان: در خصوص متقاضیان منحصر باید عرض کنم دقیقا همان نکته‌ای که بود که سن بالای ۳۰ سال را حداقل داشته باشند شرایط فرزندخواندگی برای این بزرگواران دقیقا شبیه سایر اولویت‌های ما است.
مجری: بیشتر منظورم این است که فرزندان دختر زیر ۱۶ سال یعنی تا ۱۶ سالگی فرزند پیش آن‌ها می‌ماند یا نه در ادامه هم این امکان وجود دارد؟
ارزانیان: برای سرپرست مان که خانم‌ها هستند ما فرزندان دختر زیر ۱۶ سال را به خدمت این بزرگواران معرفی می‌کنیم و قاعدتا تا بعد از ۱۸ سالگی هم می‌توانند در خدمتشان باشند و نظارت سازمان بهزیستی برای بحث فرزندخواندگی تا ۱۸ سالگی هست. یعنی این دوستان می‌توانند بچه‌ها را که متقاضی بچه‌های ۱۰ ساله یا ۱۲ ساله هستند ترجیح ما این هست که ...
مجری: و می‌توانند پیش این عزیزان هم زندگی کنند.
ارزانیان: بله کسانی هستند که دو تا سه فرزندمان را که حتی در شرف ۱۶ سالگی هم بودند دو سه ماه قبل از شانزده سالگی اقدام کردند و برایشان مهم بوده که آینده این بچه تامین شود، این که دختر پایان دبیرستانشان و بحث دانشگاه و ازدواج و این‌ها انشاالله دخیل باشند و مسیر درستی را برای زندگی این بچه‌ها انشالله فراهم کنند.
مجری: گفته شده که برخی‌ها شرایطش را دارند، ولی همچنان فرزندی به ایشان تعلق نگرفته است دلایل این تاخیر یا طولانی شدن این روند چه می‌تواند باشد؟ البته آن حساسیت‌ها قابل درک است بهرحال الان بچه‌ها تحت سرپرستی یک نهاد دولتی هستند و بعد قرار است به خانواده‌ای سپرده شوند که می‌تواند مسائل و پیچیدگی‌های خاص خودش را داشته باشد و لایه‌های پنهانی دارد که نگرانی‌هایی را ایجاد می‌کند، ولی این که شرایط را دارند و زمان و روند طولانی می‌شود علت چیست؟
ارزانیان: بسیاری از متقاضیان ما شاید بالغ بر ۸۰ یا ۹۰ درصد متقاضی فرزند دختر هستند و حتی رده سنی مثلا دو تا پنج سال را می‌خواهند این باعث می‌شود روند کند شود، چون ما تعداد دختر و پسرمان تقریبا به طور مساوی هست و از آن طرف وقتی که آمار متقاضیان فرزند دختر ما در یک رده سنی بالا می‌رود قاعدتا طولانی بودن صف انتظار خیلی بیشتر خواهد شد. خواهش من از همه بزرگواران این است که دختر و پسر خیلی تفاوتی ندارد.
مجری:در واقع تاخیر دلیل افزایش تقاضا برای یک محدوده سنی خاص دختر و یا پسر بودن هست. به یک نکته‌ای اشاره کردید که تفاوتی وجود ندارد و سه تا پنج سال است. خیلی از دل نگرانی‌ها برای این که یک عده‌ای علیرغم میل باطنی شان مراجعه نمی‌کنند برای پذیرش فرزند این است که نمی‌دانند که واقعا باید چگونه این مسائل را ... یک باور سنتی غلط وجود دارد که به بچه نمی‌گویند و بچه بزرگ می‌شود و یک سریال‌های هیجان انگیزی هم راجع به این قضایا ساخته می‌شود، واقعا نحوه مواجهه با کسانی که هم نحوه برخورد با کسانی که بچه‌ای را به فرزندی قبول میکنند و هم این که چه شرایط عمومی خاصی وجود دارد که برای این که شما بتوانید بچه‌ای را به فرزندی قبول کنید. جلسات مشاوره‌ای هست که برای خانوواده‌ها می‌گذارید یک مقدار راجع به این قضیه صحبت کنید که فکرها روشن شود و خیلی تاثیرگذار است.
ارزانیان: ما در فرآیند اجرای فرزندخواندگی طبق ضوابط و مقرراتی که داریم فرآیند مشاوره را طی سه مرحله می‌بایست داشته باشیم بحث مشاوره فرزندپذیری در مراحل اولیه تشکیل پرونده، مرحله بعد قبل از کمیته و به منظور بررسی روانشناختی خانواده ایجاد زمینه مناسب روانی و مشاوره فرزندپذیری هم که دوره شش ماهه اولیه‌ای که قراراست آزمایشی تلقی شود؛ و بعد از طی آن دوره شش ماهه نهایتا سرپرستی دائم تعلق خواهد گرفت. ما این دوره‌ها را وقتی می‌گذاریم و دائما مددکار ما، مشاورین ما در ارتباط هستند با خانواده فرزندپذیر و حتی یک بازه زمانی خاصی مثلا ممکن است بگوییم ۵ تا ۷ سالگی یا بستگی به وضعیت روانی بچه و یا خانواده دارد بچه را آماده میکنند نسبت به این که شما فرزند خوانده هستید و خداراشکر معمولا پذیرا هستند، اگر طبق نظر مشاور پیش بروند و معمولا خداراشکر تا الان مشکل خاصی نداشتیم اگر با مشاورین ما همراه باشند.
مجری: یعنی در واقع در طی یک مدتی مشاوره‌ها و مددکارها همراهی میکنند خانواده را و اصلا یکی از شرایطش هم می‌شود گفت به نوعی که شما به بچه بگویید که این تحت سرپرستی قرار گرفتید و به فرزندخواندگی قبول شدید و این را باید حتما به بچه گفت. شاید کسانی که بخواهند پنهان کنند قطعا به مشکل خواهند خورد.
مطالب جالبی هم مطرح شده که اگر توصیه‌ای بخواهید داشته باشید برای کسانی که با زوج یا با فردی مواجه می‌شوند که بچه‌ای را به فرزندی قبول کردند چه توصیه‌ای که بخش فرهنگ سازی هست، چرا که یک وقت‌هایی خود آن خانواده و با همه فراز و فرودها وارد این جریان می‌شوند و بچه‌ای را به فرزندخواندگی می‌پذیرند، ولی بعداز آن اطرافیان هم بایدیک همراهی کنند. پیشنهاد شما به اطرافیان چیست در مواجهه با این والدین؟ بعضی وقت‌ها پرسش‌هایی مطرح می‌شود و یک حرف‌هایی زده می‌شود بخصوص این پرسش‌ها باید چه محدوده‌ای داشته باشد؟ بعضی‌ها وارد مسائل خصوصی دیگران می‌شوند و می‌پرسند اگر پیشنهاد وتوصیه‌ای در این زمینه دارید بفرمایید که دیگران بدانند با چنین سرپرست‌هایی باید چگونه برخورد کنند؟
ارزانیان: ما معمولا یکی از شروطمان برای شروع مشاوره‌های فرزندپذیری این است که خانواده و اقوام ودوستان آن فردی که فرزندپذیر هست در جریان این اقدامشان باشند یعنی از ابتدای امر این را پنهان نکنند و وقتی آن آمادگی ذهنی باشد و جلسات مشاوره‌ای که برگزار می‌شود این خیلی کمک می‌کند به این که خانواده‌ها و اقوام آن همراهی را معمولا دارند وقتی ذهنیت خود زوجین یا سرپرست منحصر آماده باشد این را به اطرافیان منتقل می‌کند واقعا این فکر می‌کنم این فرهنگ خیلی بهتر از گذشته شده است آن حس ترحم و داستان‌ها و این که وارد فاز خصوصی این خانواده‌ها بشوند الحمدالله کمتر شده است ما الان داریم خانواده‌هایی که فرزند نیاز به پیگیری درمان و یا معلول از ما گرفتند نه یک فرزند که حتی دو فرزند، ما در مواردی هم سه فرزند را هم داریم من خدمت شما آمار را عرض کنم از ابتدای سال ما ۲۶۵ کودک را در استان تهران به خانواده‌های فرزند پذیر دادیم تقریبا ۵۳ نفر از این فرزندان تقریبا می‌توان گفت یک پنجم بچه‌ها نیاز به پیگیری درمان و بیماری خاص و معلولیت داشتند که این نشان از فرهنگ غنی مردمان ایران زمین دارد و واقعا من افتخار می‌کنم به مردم خوب و مهربان و نوعدوستمان که به این شکل ورود میکنند.
مجری: و نتایج مطلوب بوده یعنی در کل پذیرش فرزند و فرزندخواندگی با یک آمار به نسبت بالایی با موفقیت همراه است درست است؟
ارزانیان: بله الحمدالله یعنی ما هر سال نسبت به سال گذشته آمارمان یک آمار افزایشی است برای فرزندخواندگی
مجری: اشاره کنید در صورت مشاهده اطفال رها شده و گمشده خانواده‌هایی که صلاحیت نگهداری فرزند را ندارند چه کاری را باید کرد و یا به کجا زنگ بزنند و مشاوره بگیرند؟
ارزانیان: خواهش من از این بزرگواران این است که حتما با ۱۲۳ که اورژانس اجتماعی بهزیستی هست تماس بگیرند یا با مراجع قضایی و از این طریق فرزند به شیرخوارگاه‌ها یا مراکز زیرمجموعه بهزیستی واگذار شود تا بعد از طریق مراجع قضایی در موردش روند قضایی پیش برود و به فرزندخواندگی سپرده شود.
نظر شما