«قبلاً فکر میکردم عصبانیت، تنها واکنش طبیعی به فشار زندگی است؛ اما اینجا یاد گرفتم میشود بین فکر و رفتار، یک مکث ایجاد کرد.»
این جمله، روایت زهرا ، یکی از شرکتکنندگان طرح پاترا در یکی از محلات کمبرخوردار سیستان و بلوچستان است؛ زنی جوان که میگوید آموزشهای این طرح، نگاهش به زندگی و شیوه مواجههاش با بحرانهای روزمره را تغییر داده است.
طرح پاترا که مخفف «پیشگیری از اعتیاد و ارتقای توانمندیهای شناختیرفتاری» است، با تمرکز بر آموزش مهارتهای زندگی، مدیریت هیجان، حل مسئله و تصمیمگیری آگاهانه، بهصورت محلهمحور در حال اجراست و تلاش دارد بهجای مداخله دیرهنگام، مسیر پیشگیری را از درون جامعه آغاز کند.
زهرا میگوید:
«در این کلاسها کسی دستور نمیدهد؛ همه چیز از تجربههای خودمان شروع میشود. یاد گرفتیم چطور خشم را کنترل کنیم، چطور نه بگوییم و چطور تحت فشار اطرافیان، انتخاب اشتباه نکنیم.»
پاترا؛ آموزش ساده نیست، مداخله علمی است
دکتر عباسعلی اویسی مدیرکل بهزیستی سیستان و بلوچستان، با تأکید بر ماهیت تخصصی این طرح میگوید:
«پاترا یک برنامه آموزشی عمومی نیست، بلکه مبتنی بر رویکردهای علمی شناختی–رفتاری طراحی شده و هدف آن، تغییر نگرش، اصلاح باورهای نادرست و افزایش تابآوری افراد در برابر رفتارهای پرخطر است.»
او با اشاره به گستره اجرای این طرح در استان میافزاید:
«در حال حاضر، طرح پاترا در ۸ شهرستان و ۱۵ محیط مختلف استان اجرا میشود و ۳۰۰ نفر از مخاطبان هدف، شامل نوجوانان، جوانان و خانوادههای ساکن محلات کمبرخوردار، از آموزشهای تخصصی آن بهرهمند شدهاند.»
از توانمندسازی فردی تا سرمایه اجتماعی محله
مدیرکل بهزیستی استان، یکی از دستاوردهای مهم پاترا را تأثیرگذاری فراتر از فرد میداند و تصریح میکند:
«وقتی فرد مهارت مدیریت هیجان، ارتباط مؤثر و حل مسئله را میآموزد، این تغییر فقط در سطح فرد باقی نمیماند؛ خانواده و حتی فضای محله نیز از آن متأثر میشود.»
به گفته اویسی، اجرای این طرح با مشارکت تسهیلگران آموزشدیده و همراهی جامعه محلی، گامی مؤثر در جهت کاهش آسیبهای اجتماعی، پیشگیری از اعتیاد و تقویت مشارکت اجتماعی در استان است.
زهرا در پایان روایتش میگوید:
«پاترا شاید زندگی را یکشبه عوض نکند، اما آدم را به فکر وامیدارد؛ و وقتی فکر عوض شود، مسیر هم عوض میشود.»
طرح پاترا، دقیقاً از همین نقطه آغاز میشود؛ از تغییر در فکر، برای جلوگیری از لغزش در عمل.
نظر شما