به گزارش روابط عمومی و اطلاع رسانی اداره کل بهزیستی استان تهران علیرضا محمدی معاون سلامت اجتماعی بهزیستی استان تهران در نشست تخصصی «آسیبشناسی سیاستگذاری در پیشگیری از اعتیاد جوانان» که با حضور پژوهشگران، دانشجویان و متخصصان حوزه سلامت روان در دانشکده روانشناسی و علوم تربیتی دانشگاه علامه طباطبایی برگزار شد، با تحلیل روندهای جهانی و ملی، ضرورت بازنگری در سیاستهای پیشگیری از اعتیاد جوانان را مورد تأکید قرار داد.
محمدی با بیان اینکه وقتی درباره اعتیاد جوانان صحبت میکنیم، در حقیقت درباره آینده ایران صحبت میکنیم، گفت:
جوانان انرژی، امید و سرمایه انسانی توسعه آینده کشورند. بنابراین اعتیاد جوانان یک مسئله تقلیلیافته پزشکی نیست؛ مسئلهای اجتماعی، روانی، خانوادگی و اقتصادی است که سیاستگذاری آن باید علممحور و میانبخشی باشد.
او با اشاره به گزارشهای جهانی سال ۲۰۲۴ و ۲۰۲۵، سه محور کلیدی سیاستگذاری اعتیاد در جوانان را چنین برشمرد:
۱. پیشگیری مبتنی بر شواهد
۲. مشارکت واقعی جوانان در تصمیمسازیها
۳. درمان و بازتوانی پایدار
به گفته محمدی، پژوهشهای جدید نشان میدهد که مصرف مواد در جوانان حاصل مجموعهای پیچیده از عوامل—including فشار همسالان، جستوجوی هیجان، اضطراب و افسردگی، مشکلات اقتصادی و ضعف مهارتهای مقابلهای—است و هیچ سیاست تکبُعدی قادر به مهار چنین مسئله چندعاملی نیست.
محمدی نخستین چالش سیاستگذاری اعتیاد در ایران را نبود هماهنگی میانبخشی دانست. او گفت: اعتیاد جوانان نتیجه عملکرد خانواده، مدرسه، رسانه، محله، اقتصاد و نظام درمانی است؛ اما سیاستها معمولاً تکسازمانی و جزیرهای تدوین میشوند. تا زمانی که این دستگاهها با هم حرف نزنند، سیاست موفقی شکل نمیگیرد.
معاون سلامت اجتماعی بهزیستی با انتقاد از رویکرد رایج سیاستی افزود: سیاستها معمولاً برای جوانان نوشته میشود، نه با جوانان. برنامههای peer-led در دنیا ثابت کردهاند که مشارکت همسالان اثربخشی را چند برابر میکند.
او سومین آسیب را نبود دادههای دقیق و تحلیل رفتاری دانست و گفت برای تغییر رفتار باید ابتدا آن را فهمید: شبکه همسالان، دادههای مدرسهمحور، محیطهای دیجیتال و تحلیلهای رفتاری باید وارد فرآیند سیاستگذاری شوند.
محمدی در ادامه سخنان خود با ارائه مجموعهای از راهکارهای عملی و قابل اجرا، بر لزوم توسعه برنامههایی مانند مهارتهای زندگی، افزایش تابآوری، آموزش والدین، مشاوره مدرسهمحور و غربالگری زودهنگام تأکید کرد.
به گفته محمدی، ایجاد شورای مشورتی جوانان، شبکه تسهیلگران همسال و سازوکارهای بازخورد دانشجویی از ارکان ضروری اصلاح سیاستگذاری است.
محمدی هشدار داد: تا زمانی که خدمات پس از درمان، مشاورههای طولانیمدت، حمایت روانی و بازگشت اجتماعی جدی گرفته نشود، چرخه بازگشت به مصرف ادامه خواهد داشت.
جوانی که شغل، هویت اجتماعی و امید داشته باشد، به مصرف مواد برنمیگردد. اشتغال و مهارتآموزی بخش جداییناپذیر سیاستگذاری اعتیاد است.
معاون سلامت اجتماعی بهزیستی تهران پیشنهاد داد «رصدخانه ملی رفتار اعتیادی جوانان» با همکاری دانشگاهها، بهزیستی و سایر نهادها ایجاد شود تا سیاستها بر اساس دادههای واقعی و تحلیلهای علمی پیش برود.
معاون سلامت اجتماعی بهزیستی با تأکید بر ضرورت «سیاستگذاری انسانی، علمی و مشارکتی» گفت: سازمان بهزیستی آماده است با همکاری دانشگاهها، دستگاههای اجرایی و خود جوانان، سیاستگذاری اعتیاد را بازطراحی کند؛ سیاستی که نه بر ترس، بلکه بر امید، توانمندسازی و نقشآفرینی جوانان استوار باشد.
نظر شما