همزمان با برگزاری آیین "رهسپاری فرزندان مستقل" از مراکز شبهخانواده، پایگاه اطلاعرسانی اداره کل بهزیستی استان همدان در گفتوگویی با خانم مریم فتاحیان، کارشناس مسئول امور شبهخانواده به بررسی اهداف، دستاوردها و چالشهای این برنامه پرداخت.
فتاحیان در ابتدا با اشاره به فلسفه اجرای این آیین گفت: آیین "رهسپاری" با هدف تکریم و ایجاد انگیزه در فرزندانی برگزار میشود که پس از رسیدن به سن قانونی و کسب مهارتهای لازم، آماده ورود به زندگی مستقل هستند. در این برنامه تلاش شده است با دعوت از دستگاههای مرتبط، ضمن معرفی خدمات ارائهشده، زمینه برای تقویت حمایتهای پس از استقلال نیز فراهم گردد. این آیین شامل بخشهایی نظیر سخنرانیهای انگیزشی، مباحث روانشناختی و همچنین تجلیل از مؤسسات همکار در فرآیند توانمندسازی فرزندان میباشد.
وی در ادامه با تأکید بر اجرای سراسری این آیین بیان کرد: برنامه رهسپاری یک طرح ملی است که از سوی سازمان بهزیستی کشور به استانها ابلاغ شده و با توجه به شرایط و ظرفیتهای استانی، به اجرا درمیآید. خوشبختانه در استان همدان، با همراهی مؤسسات خیریه و همکاران حوزه شبهخانواده، این برنامه با کیفیت مطلوبی برگزار شده است.
کارشناس مسئول امور شبهخانواده با اشاره به مراکز فعال در استان گفت: در حال حاضر در شهر همدان دو مرکز پسرانه و سه مرکز دخترانه برای نگهداری نوجوانان ۱۳ تا ۱۸ سال فعالیت دارند؛ شامل مراکز رهروان راه علی (ع)، ترنم محبت، گلهای نسیم و شمیم نیکان. البته برخی از این مراکز با بیش از ظرفیت استاندارد فعالیت میکنند و نیاز به توسعه و ایجاد مراکز جدید بهشدت احساس میشود.
وی درباره عدم استقبال برخی مؤسسات خیریه برای راهاندازی مراکز نوجوانان تصریح کرد: اغلب مؤسسات خیریه تمایل دارند از کودکان کمسنتر نگهداری کنند، در حالیکه نیاز اصلی ما به مراکز ویژه نوجوانان ۱۳ تا ۱۸ سال است. با وجود فراخوانهای متعدد در سطح استان، هنوز استقبالی برای تأسیس این مراکز صورت نگرفته و این خلأ، یکی از چالشهای جدی حوزه شبهخانواده است.
مریم فتاحیان در تشریح نقاط قوت و ضعف اجرای این آیین اظهار داشت: نقطه قوت این برنامه، استمرار و ارتقای کیفی آن طی سالهای اخیر بوده است؛ اما یکی از ضعفهای محسوس، عدم مشارکت جدی برخی نهادهای دعوتشده میباشد. انتظار میرود مسئولان دستگاههای اثرگذار و سایر نهادهای حمایتی، حضور فعالتری داشته باشند تا با مسائل و دغدغههای فرزندان بهزیستی از نزدیک آشنا شوند.
وی با اشاره به شرایط لازم برای رهسپاری فرزندان گفت: مطابق دستورالعمل، شرط اصلی برای رهسپاری، رسیدن به سن ۱۸ سالگی و کسب استقلال مالی و مهارتی است. فرزندانی که کمتر از ۱۸ سال دارند، حتی در صورت دریافت حکم رشد، مشمول این برنامه و خدمات آن نمیشوند. استقلال اقتصادی نیز میتواند از طریق اشتغال، ازدواج یا کسب توانمندی لازم برای اداره زندگی شخصی حاصل شود.
فتاحیان در خصوص آموزش مهارتهای زندگی به این نوجوانان توضیح داد: فرایند آموزش از سن ۱۵ سالگی آغاز میشود و شامل مهارتهای زندگی، آشنایی با قوانین، آموزشهای حقوقی، آشپزی، خرید، مدیریت مالی و سایر امور روزمره است. این آموزشها توسط روانشناسان و مربیان مراکز ارائه شده و بهصورت مستمر توسط کارشناسان شهرستانی مورد ارزیابی قرار میگیرد.
وی در ادامه به مهمترین چالشهای فرزندان پس از ترک مرکز اشاره کرد و گفت: مسکن و اشتغال پایدار از مهمترین دغدغههای این فرزندان است. اغلب فرزندان امکان تأمین اجاره مسکن مستقل را ندارند و موقتاً از حمایت اقوام یا مؤسسات برخوردار میشوند. همچنین اشتغال آنان اغلب فاقد بیمه و ثبات شغلی است و مشکلاتی مانند نداشتن ضامن برای دریافت وام نیز بر دشواری مسیر استقلال میافزاید.
کارشناس مسئول امور شبهخانواده در مورد وضعیت فرزندانی که هنوز آمادگی لازم را کسب نکردهاند نیز افزود: چنانچه فرزندی شرایط لازم برای استقلال را نداشته باشد، همچنان در مرکز نگهداری میشود. در برخی موارد نیز نوجوانانی که به دلیل ناتوانی ذهنی یا جسمی قادر به زندگی مستقل نیستند، با هماهنگی مؤسسه بهعنوان نیروی کمکی مشغول به فعالیت میشوند و همچنان از حمایتهای قانونی و خدمات بهزیستی برخوردار خواهند بود.
فتاحیان در پایان گفت: آیین رهسپاری فرصتی است برای تکریم تلاش فرزندان و قدردانی از همکارانی که نقش مؤثری در مسیر رشد و بالندگی آنان ایفا میکنند. امید است با مشارکت دستگاههای دولتی، خیرین، بخش خصوصی و رسانهها، زمینهای فراهم شود تا این عزیزان با اعتمادبهنفس و توانمندی بیشتری وارد جامعه شده و آیندهای روشن پیش روی خود ببینند.
نظر شما