بهزیستی خراسان رضوی، با پوشش ۹۸ درصدی، رتبه اول غربالگری شنوایی نوزادان را در کشور در اختیار دارد

به مناسبت دوازدهم اسفندماه روز جهانی شنوایی و مراقبت از گوش، نشست تخصصی و کارگاه آموزشی استانی "برنامه غربال، تشخیص و مداخله زودهنگام شنوایی نوزادان و شیرخواران" با حضور مدیرکل بهزیستی، رئیس گروه بیماری‌های غیرواگیر معاونت بهداشتی دانشگاه علوم پزشکی مشهد، معاون امور توسعه و پیشگیری بهزیستی، مدیر مرکز کاشت حلزون شنوایی خراسان، متخصصین شنوایی‌شناس، مشاورین علمی و ناظرین فنی برنامه، غربالگران و کارشناسان پیشگیری تمامی شهرستان‌های خراسان رضوی به مدت ۸ ساعت برگزار گردید.

در این کارگاه یک‌روزه که تمامی غربالگران آموزش‌دیده، کارشناسان شنوایی مسئولین پایگاه‌ها و کلیه کارشناسان پیشگیری مجری این طرح در شهرستان‌ها نیز حضور داشتند، آموزش‌های لازم در دو بخش تئوری و عملی ارائه گردید و موضوعاتی از قبیل دیدگاه‌ و پروتکل‌های نوین در غربال شنوایی نوزادان، مروری بر شرایط ثبت پاسخ، عوامل تاثیرگذار و کاربردهای بالینی، جوانب کمی و کیفی برنامه و تجارب موفق در پوشش حداکثری و پیگیری‌های موفق برنامه غربالگری شنوایی نوزادان، مراحل نوبت‌گیری جراحی کاشت حلزون و بررسی چالش‌های اجرایی این برنامه در بیمارستان‌ها و مراکز بهداشت و... مورد بحث و آموزش قرار گرفت و به ابهامات و سوالات غربالگران نیز پاسخ داده شد.

مدیرکل بهزیستی خراسان رضوی در این نشست تخصصی با بیان اینکه بهزیستی استان خراسان رضوی به‌لحاظ عملکرد در طرح غربالگری شنوایی نوزادان و شیرخواران به‌عنوان استان برتر در کشور شناخته شده است، گفت: درحال‌حاضر تعداد ۵۶ پایگاه غربالگری در استان خراسان رضوی فعال می‌باشد. درصد پوشش برنامه غربالگری شنوایی نوزادان و شیرخواران در۶ماهه اول سال‌جاری به ۹۸ درصد رسیده و استان خراسان رضوی در این برنامه از لحاظ تعداد تحت پوشش دارای رتبه اول و از لحاظ عملکرد، ‌عنوان استان برتررا در کشور کسب نموده است. حدود ۱۱ درصد از آمارغربال شنوایی در کشور متعلق به استان خراسان رضوی می‌باشد.

دکتر مسعود فیروزی افزود: غربالگری شنوایی درابتدا در سال ۱۳۸۴فقط دریک بیمارستان دولتی شروع شد. درسال ۱۳۹۰ دراستان خراسان رضوی تعداد بیش از ۳۳ پایگاه غربالگری به‌صورت غیردولتی و ۱پایگاه دولتی واقع در بیمارستان‌هاومراکز بهداشت فعال شدند و در سال‌جاری تعدادپایگاه‌های فعال به ۵۶ پایگاه ثابت و سیار افزایش یافت. هدف تجهیز کل پایگاه‌ها، افزایش  میزان ارائه خدمات تخصصی و در دسترس به خانواده‌ها می‌باشد.

وی ضمن تاکید بر اینکه بهزیستی از طریق انجام برنامه‌های غربالگری شنوایی در راستای پیشگیری از ناشنوایی و کم‌شنوایی و در مسیر تحقق شعار روز جهانی شنوایی و مراقبت از گوش، حرکت می‌کند، گفت: در برنامه غربال کودکان ۳ تا ۵ سال در سال‌جاری نسبت به سال گذشته، تعداد کودکان شناسایی شده دارای اختلال شنوایی ۴ برابر شده‌ است. تحلیل و واکاوی این داده‌ها و اطلاعات غربالگری باید توسط پژوهشگران و متخصصین قرار گیرد.

مدیرکل بهزیستی خراسان رضوی افزود: کم‌شنوایی و مشکلات متعاقب آن بار اقتصادی زیادی را بر جوامع تحمیل می‌سازند. شیوع بالای کم‌شنوایی کودکان و نوزادان و امکان تشخیص به‌موقع و درمان آن، موید اهمیت برنامه ملی غربالگری شنوایی می‌باشد. سازمان جهانی بهداشت در سال ۲۰۲۰ کشورهای مختلف را ملزم به ارائه برنامه‌های راهبردی و اقدامات لازم در جهت پیشگیری و کنترل کم‌شنوایی و افزایش بار ناشی از آن کرده است. بنابراین اقداماتی که بهزیستی به‌منظور پیشگیری از اختلال شنوایی انجام می‌دهد بسیار مقرون به‌صرفه وضروری است.

وی ضمن تاکید بر اینکه بهزیستی خراسان رضوی به‌صورت پایلوت جزو اولین استان‌های مجری طرح غربالگری شنوایی کودکان ۳ تا ۶ سال بوده است، گفت: بهزیستی خراسان رضوی از سال ۱۳۹۴ مجری این طرح در مهدهای کودک بوده ولی با عنایت به واگذاری مهدها به آموزش و پرورش در راستای اهمیت اجرای این طرح به‌منظور شناسایی و درمان به‌موقع انواع اختلالات شنوایی قبل از ورود به مدرسه تا زمان انعقاد قطعی تفاهم‌نامه بین بهزیستی کشور و وزارت آموزش وپرورش که درمرحله تنظیم قطعی می‌باشیم، اجرای برنامه در مهدها انجام نمی‌گیرد. در حال‌حاضر بهزیستی استان با راه‌اندازی پایگاه‌های ثابت و سیار در برخی مراکز بهداشت و مراکز تابعه بهزیستی مجری طرح مذکور می‌باشد.

فیروزی خاطرنشان کرد: تضمین اصلی جهت اجرای موفق این طرح در بستر مهدهای کودک می‌باشد لذا منتظر عقد تفاهم‌نامه استانی با آموزش وپرورش هستیم تا با تامین و اعزام نیروی متخصص با دستگاه‌های مجهز و خطاگیری شده ومعتبر، ثبت وارسال آمار توسط بهزیستی صورت پذیرد.

بهزیستی خراسان رضوی، با پوشش ۹۸ درصدی، رتبه اول غربالگری شنوایی نوزادان را در کشور در اختیار دارد

وی افزود: در بهزیستی تلاش‌ها و اقدامات متعددی در راستای تامین نیروی شنوایی‌شناس با گرایش‌های غربالگری، تشخیصی و توانبخشی، توسعه تجهیزات غربالگری شنوایی استاندارد و باکیفیت، توسعه پایگاه‌های غربالگری و مراکز توانبخشی شنوایی کودک و خانواده، همکاری در پایش و ارزیابی، ثبت نتایج، ارجاع نوزاد به مراکز تشخیصی و مراکز ارجاع در شبکه، ارائه آمار مورد نیاز به معاونت بهداشت و... در راستای پیشگیری از کم‌شنوایی و ناشنوایی نوزادان و کودکان انجام می‌گیرد. مدیرکل بهزیستی خراسان رضوی با بیان اینکهزمان طلایی رشد زبان و گفتار تا دوسالگی است، گفت: بعد از شناسایی نوزادان مبتلا به اختلال شنوایی به‌هیچ عنوان نباید مداخلات درمانی و توانبخشی را به تاخیر بیندازیم. هرگونه محرومیت از حس شنوایی به‌خصوص در طی سال‌های اول زندگی منجر به تاثیرات سوء فراوان در همه ابعاد زندگی فرد می‌شود. بنابراین جهت کاهش اثرات زیانبار کم‌شنوایی به ویژه در ۶ ماه اول زندگی تا ۳ سالگی که دوره بحرانی زبان آموزی محسوب می‌شود، تشخیص زود هنگام ضایعه شنوایی، مداخله به موقع پزشکی، اقدامات توانبخشی و ...الزامی است که بخش عمده‌ای از این خدمات توسط بهزیستی انجام می‌گیرد.

وی افزود: تشخیص دیر هنگام نقص شنوایی باعث ایجاد تاخیرات عمده در کسب زبان گفتاری و تاثیرات سوء فراوان در همه  ابعاد زندگی فرد می‌شود. حس شنوایی موهبتی الهی است که در جهت کسب گفتار و زبان در انسان‌ها به ودیعه نهاده شده است. هر گونه محرومیت از این حس به‌خصوص در طی سال‌های اولیه زندگی آسیب‌های جبران ناپذیری برجای می‌گذارد.

فیروزی با بیان اینکه غربالگری شنوایی همگانی نوزادان باهدف شناسایی و مداخله زودهنگام نوزادانی با کم شنوایی مادرزادی پایه‌ریزی شده است، گفت: زمان اجرای این برنامه در بخش غربال بدوتولدتایکماهگی، دربخش تشخیص تا ۳ ماهگی ودربخش مداخلات درمانی یا توانبخشی تا ۶ماهگی در می‌باشد.

وی افزود: غربال شنوایی نوزادان در محل زایشگاه‌ها، برخی مراکز بهداشت، برخی کلینیک‌های شنوایی یا موسسات تابعه بهزیستی اجرا می‌گردد. درسطح استان تعداد ۳۴ بیمارستان، ۷مرکز بهداشت و ۱۵ کلینیک شنوایی یا مراکز تابعه بهزیستی مجری برنامه می‌باشند.

مدیرکل بهزیستی خراسان رضوی خاطر نشان کرد: در بخش دوم تشخیص انواع اختلالات شنیداری در محل کلینیک‌های مجهز وتخصصی مورد تایید بهزیستی اجرا می‌شود.

وی ضمن تاکید بر اینکه مسئولیت ما با انجام غربالگری و شناسایی اختلالات شنوایی به‌اتمام نمی‌رسد و بعد از آن مداخلات و اقدامات لازم جهت درمان انجام می‌گیرد، گفت: انجام مداخلات زودهنگام شنوایی از مهم‌ترین شعارهای این برنامه است که به‌صورت درمان طبی یا از طریق اقدامات توانبخشی مانند تهیه سمعک وجراحی کاشت حلزون و... در محل کلینیک‌های شنوایی مجهز وتخصصی، بیمارستان‌ها، مراکز توانبخشی خانواده وکودک کم‌شنوا تحت نظارت بهزیستی انجام می‌گیرد.

فیروزی خاطرنشان کرد: در حال‌حاضر ۹۰ درصد افرادی که کاشت حلزون برای آنها انجام گرفته، کودکان زیر ۲ سال هستند. کودکان دارای افت شنوایی دائم دوطرفه جهت انجام تشریفات  کاشت حلزون سریعامعرفی می‌گردند و در تلاشیم که تمامی کودکان دارای افت شنوایی تا سن ۱۲ ماهگی سمعک  دریافت نمایند.

وی افزود: در مناطق محروم و روستایی و همینطور در میان افراد محروم شهری، غربال، تشخیص و مداخله در این برنامه با حمایت مالی بهزیستی هرساله صورت می‌پذیرد. در سال ۱۴۰۰ تعداد ۲۵۳۱۷ نوزاد تحت پوشش رایگان تمامی خدمات قرار گرفتند که تقریبا بیش از ۲۵ درصد از افراد تحت پوشش در این طرحرا تشکیل می‌دهند و هزینه غربال و مداخلات و درمان آنها از محل اعتبارات بهزیستی پرداخت گردیده است.

مدیرکل بهزیستی خراسان رضوی ضمن تاکید بر اینکه طرح غربالگری شنوایی کودکان ۳ تا ۶ سال نیز به‌منظور ارزیابی شنوایی کودکان قبل از ورود به دوران تحصیل انجام گرفته است، گفت: طرح غربالگری شنوایی کودکان ۳تا۶سال درادامه اجرای موفق برنامه غربالگری زودهنگام شنوایی نوزادان و شیرخواران جهت کودکان جامانده از برنامه غربال شنوایی یا شناسایی کم‌شنوایی‌های تاخیری و اکتسابی، شناسایی و درمان بیماری اوتیت گوش میانی که بسیار در این سنین شایع می‌باشد، اجرا می‌شود تااثرات زیانبار کم‌شنوایی در زندگی وتحصیل کودک کم‌شنوا به حداقل ممکن برسد و کودک بتواند مراحل تحصیلی خود را در کنار کودکان هنجار سپری کند. از ابتدای سال‌جاری در غربالگری شنوایی کودکان ۳ تا ۵ سال تعداد ۳۵۹ کودک دارای اختلال شنوایی در کل استان خراسان رضوی شناسایی شده‌اند.

وی که دانش آموخته رشته شنوایی شناسی و از پیشکسوتان این حوزه می باشد، خاطرنشان کرد: غربال شنوایی در تمام سنین و دوره‌های زندگی امری بسیار ضروری است. کم‌شنوایی بر همه شئونات زندگی افراد تاثیر مستقیم و غیرمستقیم می‌گذارد. اثرات این بیماری بر توانایی افراد برای برقراری ارتباط، معاشرت، یادگیری، کار و لذت در زندگی، فقر خانواده، انزوای اجتماعی و احساس تنهایی بسیار تاثیرگذار می‌باشد. در افراد مسن به‌طور خاص کم‌شنوایی می‌تواند منجر به زوال شناختی، افزایش خطر ابتلاء به افسردگی و زوال عقل شود.

بهزیستی خراسان رضوی، با پوشش ۹۸ درصدی، رتبه اول غربالگری شنوایی نوزادان را در کشور در اختیار دارد

در ادامه جلسه، رییس گروه بیماری‌های غیرواگیر معاونت بهداشتی دانشگاه علوم پزشکی مشهد نیز ضمن تاکید بر اینکه بیش از ۵۰ درصد از انواع کم‌شنوایی و ناشنوایی بزرگسالان و بیش از  ۶۰ درصد از انواع کم‌شنوایی و ناشنوایی کودکان با اجرای برنامه‌های مراقبتی قابل پیشگیری هستند، گفت:دو سوم افراد مبتلا به کم‌شنوایی در کشورهای در حال توسعه زندگی می‌کنند. از هر ۱۰۰۰ تولد، تعداد ۳ نوزاد با افت شنوایی شدید به‌دنیا می‌آیند. برخی از آنان در بدو تولد مشکل ندارند ولی ممکن است در دوران کودکی درگیر افت شنوایی گردند که این رقم در سنین پیش از مدرسه به حدود ۱۰ در هزار نفر می‌رسد. در سنین مدرسه آمار افت شنوایی دائم یا موقت به حدود ۱۵ درصد کودکان در کل کشور می‌رسد. اختلال شنوایی از نظر بار کلی بیماری ۸/۶ درصد از بار بیماری‌ها را شامل می‌شود.

دکتر بابک اقبالی افزود: برنامه غربالگری کم‌شنوایی نوزادان و شیرخوارانمشتمل بر سه بخش غربال، تشخیص و مداخله می‌باشد. درحال‌حاضر ۴۷ مرکز شهری و روستایی، ۱۰۱ مراکز سلامت شهری، ۱۳۱ مرکز سلامت روستایی، ۷۳۲ خانه بهداشت فعال، ۳۵۶ پایگاه سلامت و... درحال خدمت‌رسانی است.

وی درخصوص وضعیت فعلی برنامه شنوایی در نظام شبکه گفت: درحال‌حاضر برنامه غربالگری کم‌شنوایی نوزادان و کودکان، برنامه کم‌شنوایی ناشی از سن و اقدامات پیشگیری سطح اول، برنامه خطر سنجی سطوح اصوات پر خطر در محیط زندگی و کار افراد درحال اجرا است. غربالگری اختلالات شنوایی در طول زندگی افراد باید انجام بگیرد. دوران نوزادی غربالگری شنوایی نوزادان، دوران کودکی غربالگری شنوایی دوران پیش از دبستان و مدرسه و در بزرگسالی نیز غربالگری شنوایی در مشاغل پرخطر  و در میانسالان به‌طور منظم باید انجام گیرد.

رییس گروه بیماری‌های غیرواگیر معاونت بهداشتی دانشگاه علوم پزشکی مشهد درخصوص وظایف و اقدامات وزارت بهداشت در برنامه‌های غربالگری، گفت: مسئولیت هماهنگی و همکاری درون‌بخشی، بین‌بخشی و یکپارچه‌سازی برنامه در سازمان‌های همکار مانند معاونت درمان، سازمان بهزیستی، اداره آموزش و پرورش، بیمه سلامت و تامین اجتماعی، مجمع خیرین سلامت و سایر سازمان‌های مرتبط، آگاه‌سازی و توانمندسازی مادران باردار و والدین در خصوص مراجعه به‌موقع برای غربالگری نوزادان ۳ تا ۵ روز پس از تولد و کودکی و نوجوانی، آموزش و توانمندسازی تیم سلامت، ادغام برنامه در نظام شبکه و مراقبت‌های اولیه سلامت شنوایی و ثبت مراقبت‌ها در سامانه و پیگیری آن، ارجاع موارد کم‌شنوایی یکطرفه یا دو طرفه شناسایی شده در غربالگری برای آزمایش‌های تشخیصی توسط پزشک، نظارت بر نحوه عقد قرار داد معاونت بهداشتی دانشگاه‌ها با کارشناسان شنوایی‌شناسی و پرداخت هزینه غربالگری همگانی شنوایی نوزادان به آنان، پیگیری تدارک و توزیع نیرو، منابع و تجهیزات لازم، ارزشیابی و پایش و نظارت مستمر بر اجرای برنامه و ارائه پسخوراند به دستگاه‌ها و... از جمله اقدامات و مسئولیت‌های این دستگاه می‌باشد.

وی با بیان اینکه معاونت درمان نیز در این حوزه مسئولیت‌های متعددی به‌عهده دارد و اقدامات مختلفی را انجام می‌دهد، گفت: همکاری در اجرای غربالگری در بیمارستان، پشتیبانی و نظارت بر حسن اجرای مداخلات تشخیصی و درمانی در کودکان شناسایی شده با اختلال شنوایی، پیگیری و رفع نواقص و کمبودها بر اساس پسخوراندهای معاونت بهداشت، مشارکت فعال نماینده در جلسات و کمیته‌های فنی و پایش‌های برنامه، دریافت تعرفه مصوب، گزارش آمار و عملکرد فصلی، نظارت بر تخصیص اعتبارات مراقبت و درمان بیماری‌های صعب العلاج و... بخشی از اقدامات و مسئولیت‌های معاونت درمان می‌باشد.

بهزیستی خراسان رضوی، با پوشش ۹۸ درصدی، رتبه اول غربالگری شنوایی نوزادان را در کشور در اختیار دارد

معاون امور توسعه و پیشگیری بهزیستی خراسان رضوی نیز در این جلسه ضمن تبریک روزجهانی شنوایی به تمامی همکاران بهزیستی، متخصصین شنوایی و غربالگران که در مسیر تحقق شعار مراقبت از شنوایی در میان اقشار مختلف مردم فعالیت می‌کنند، گفت:غربالگری شنوایی با همتی جدی از ناحیه سازمان  بهزیستی به‌عنوان متولی اجرای این طرح و با همکاری نیروهای غربالگر در دورافتاده‌ترین روستاهای این استان و همیاری سایر دستگاه‌ها به‌صورت تخصصی و کارشناسی شده در حال اجرا است. امیدواریم ازطریق تحلیل داده‌ها و انجام پیگیری‌های لازم، آینده‌ای روشن را در رابطه با پیشگیری از معلولیت ناشنوایی و کم‌شنوایی در استان خراسان رضوی و در کل کشور شاهد باشیم.

غلامحسین دلبری افزود: تعداد موالید در ۶ ماهه اول سال‌جاری در استان خراسان رضوی بیش از ۵۱ هزار نفر بوده است که در طرح غربالگری شنوایی نوزادان و شیرخوارگان توانسته‌ایم تعداد ۵۰ هزار و ۵۳۹ نفر از آنها را تحت پوشش قرار دهیم. به‌عبارتی حدود ۹۸ درصد از موالید مورد غربال قرار گرفته‌اند. تعداد انواع اختلالات شنوایی شناسایی شده در میان نوزادان از ابتدای سال‌جاری ۱۴۷ مورد بوده است. نرخ بررسی تشخیصی شنوایی شناختی وارزیابی‌های تکمیلی وتشخیصی در ۹۵  درصد و بیشتربرای کودکان ارجاعی ازمرحله غربال تا سن ۳ ماهگی انجام می‌شود.

وی درخصوص ارگان‌های موثر در موفقیت برنامه غربالگری، گفت: گسترش همکاری بادانشگاه‌های علومپزشکی مشهد، نیشابور، سبزوار، تربت حیدریه، تربت‌جام وگناباد درایجادپایگاه‌هادرکلیه بیمارستان‌های دارای زایشگاه سراسراستان، همکاری مراکزبهداشت درشهرستان‌های فاقد زایشگاه برای ایجاد پایگاه‌های دردسترس خانواده‌ها، وجودکلینیک‌های مجهزو تخصصی شنوایی دراستان  و پوشش کامل مواردشناسایی شده از جمله عوامل موفقیت طرح غربالگری شنوایی در استان خراسان رضوی می‌باشد.

معاون امور توسعه و پیشگیری بهزیستی خراسان رضوی با اشاره به اینکه طرح غربالگری شنوایی نوزادان از سال ۱۳۸۴باهمکاری دومعاونت توانبخشی وپیشگیری بهزیستی درحال اجرا است، گفت: دو برنامه غربال شنوایی در میان نوزادان و کودکان در زمان‌های طلایی قبل از زبان‌آموزی و قبل از ورود به مدرسه و تحصیل که مقوله بسیار مهمی در مراقبت از شنوایی فرزندان این سرزمین است، با جدیت در حال اجرا است. انجام حمایت مالی از خانواده‌های نیازمند دارای فرزند کم‌شنوا ناشنوا در روند درمان و توانبخشی و همینطور حمایت مالی در طراحی پروژه‌های تحقیقاتی جهت ارزیابی حساسیت آزمون و جلوگیری از ارجاع بیش از حد وایجاد نگرانی در والدین نیزاز جمله اقدامات دیگری است که توسط بهزیستی انجام می‌گیرد.

وی با اشاره به مسئولیت‌های متعدد و متفاوت معاونت امور توسعه و پیشگیری بهزیستی خراسان رضوی، گفت: دفتر پیشگیری از آسیب‌های اجتماعی، دفتر پیشگیری و درمان اعتیاد، دفتر پیشگیری از معلولیت‌ها و دفتر امور مشاوره و روانشناختی در معاونت امور توسعه و پیشگیری بهزیستی خراسان رضوی وظایف مختلفی برعهده دارند. در دفتر پیشگیری از معلولیت‌ها اقدامات متعددی جهت پیشگیری از اختلالات ژنتیک، غربالگری شنوایی، غربالگری بینایی، آگاه‌سازی پیشگیری از معلولیت‌ها انجام می‌گیرد.

دلبری با بیان اینکه در طرح غربالگری کودکان ۳ تا ۵ سال نیازمند همکاری آموزش‌وپرورش هستیم، گفت: آموزش‌و پرورش می‌تواند در غربالگری کودکان، نوآموزان و دانش‌آموزان در مهدهای کودک، پایگاه‌های سنجش و مدارس توسط شنوایی‌شناس و با تست‌های استاندارد و همینطور آموزش مراقبین سلامت مدارس و آموزش آبشاری به دانش‌آموزان و ارائه آمار مورد نیاز به معاونت بهداشت در غربالگری شنوایی کودکان نقش بسزایی ایفا کند.

وی با بیان اینکه عوامل ژنتیکی و محیطی مختلفی می‌تواند به سیستم شنوایی نوزادان و کودکان آسیب برساند، گفت: این عوامل را می‌توان به ۳ دسته علل قبل، حین و بعد از تولد تقسیم کرد. علل قبل از تولد مانند عوامل ژنتیکی، سندرمی، ازدواج های فامیلی، عفونت‌های داخل رحمی، مواد مخدر و...، علل حین تولد مانند ضربات وارده به سر نوزاد، بیلی روبین بالا، علل پس از تولد مانند مصرف داروهای سمی برای گوش، بیماری‌های خود ایمنی، ضربات وارده به سرجمجمه، سروصدای بسیار زیاد، عفونت‌ها مثل اوریون، سرخک، مننژیت و... می‌باشد.

بهزیستی خراسان رضوی، با پوشش ۹۸ درصدی، رتبه اول غربالگری شنوایی نوزادان را در کشور در اختیار دارد

در انتهای این جلسه نیز کارشناس مسئول این طرح در بهزیستی خراسان رضوی، گفت: نقص شنوایی نوعی معلولیت پنهان و یکی از شایع‌ترین ناهنجاری‌های بدو تولد محسوب شده و در جوامع مختلف به دلایلی نظیر فقدان نمود ظاهری آن در کودک، ناآشنا بودن خانواده‌ها با علایم اولیه آن و... باعث به تاخیر افتادن در شناسایی این اختلال در کودکان می‌گردد. تحقیقات حاکی از آن است که برنامه‌های غربالگری موثرترین راه برای شناسایی زودهنگام ابتلاء به آسیب‌های شنوایی در میان نوزادان است.

معصومه خاکزادی ضمن تاکید بر اینکه نوزادانی که آسیب شنوایی آنها قبل از ۶ ماهگی تشخیص داده شود، دارای توانمندی‌های به‌مراتب بالاتر نسبت به کودکانی هستند که آسیب شنوایی آنها دیرتر تشخیص داده شده است، گفت: تشخیص و مداخله زودهنگام کم‌شنوایی در به حدالاقل رساندن عواقب کم‌شنوایی به‌ویژه برای کودکان بسیار حائز اهمیت است. در مواردی که آسیب شنوایی دیگر اجتناب‌ناپذیر است، حصول اطمینان از دست‌یابی افرادکم‌شنوا به فناوری‌های مناسب و مقرون به‌صرفه کمک شنوایی از اقدامات اساسی محسوب می‌شود.

وی افزود: ماه‌های اولیه زندگی بحرانی‌ترین زمان رشد مهارت‌های گفتار وزبان کودک است. اگر کم‌شنوایی کودک هر چه سریع‌تر- زیر شش ماهگی- شناسایی گردد و اقدامات درمانی مناسب انجام گیرد، مهارت‌های گفتار و زبان او به کودکان هنجار نزدیک می‌گردد. در غیر این‌صورت علی‌رغم متحمل شدن هزینه زیادتوسط خانواده و جامعه، عوارض ارتباطی، شناختی و اجتماعی دامنگیر کودک خواهد شد.

کارشناس مسئول طرح خاطرنشان کرد:در برنامه‌های غربالگری که سازمان بهزیستی متولی آن است، مراقبت از شنوایی وسلامت گوش در دو سنین حساس یعنی قبل از ۶ ماهگی و زبان‌آموزی وهمینطور قبل از ورود به مدرسه، سطح شنوایی کودک مورد سنجش قرار می‌گیرد. چنانچه افت شنوایی مسجل شود، سریعا درمان و مداخلات توانبخشی برای نوزاد وکودک آغاز می‌شود تا در زمان طلایی کودک بتواند با استفاده از مداخلات به‌موقع مانند کاشت حلزون، دریافت سمعک، کلاس‌های گفتار درمانی و تربیت شنوایی، همکاری والدین در مراکز خانواده و کودک‌کم‌شنوا و... در مدارس هنجار و در کنارسایر کودکانبه تحصیل خود ادامه دهد. مهم‌ترین عضو حساس در ایجاد ارتباط موثر بین کودک خانواده و جامعه حس شنیداری است.

وی در پاسخ به پرسشی مبنی بر اینکه آیا هرنقص شنوایی با اختلالات تکلم همراه است، گفت:باتوجه به اهمیت شنیدن سیگنال‌های شنوایی در رشد تکامل گفتار و زبان کودکان، محرومیت حسی در دوران بحرانی به رشد زبان گفتار آسیب خواهد زد. شنوایی سالم دروازه یادگیری بسیاری از مهارت‌های کودک مانند تکلم، تفکر و استدلال است. عاملی برای ارتباط با محیط اطراف می‌باشد و کلیه یادگیری مفاهیم انتزاعی وتفکر کودک، موازی با رشد گفتار و زبان صورت می‌گیرد.

خاکزادی افزود: اگر درمان دارویی وجراحی کارا نباشد، استفاده از وسیله کمک شنیداری  قطعا به رشد مهارت‌های زبان و گفتار کودک کمک خواهد کرد. اگر کودک رها شود و مداخلات انجام نگیرد قطعا از زبان‌آموزی عقب خواهد افتاد. اماافرادی کهدر بزرگسالی دچار مشکل کم‌شنوایی می‌شوند با اقدامات توانبخشی می‌توانند ادامه گفتار طبیعی خود را داشته باشند.

وی با اشاره به اینکه شعار بهزیستی همواره غربالگری قبل از یک ماهگی، تشخیص قبل از سه ماهگی، مداخله درمانی قبل از ۶ ماهگی بوده است، گفت: اهداف طرح‌ پیشگیری از معلولیت شنوایی در مرحله اولغربالگری همه نوزادان در بدو تولد جهت شناسایی موارد ابتلا به کم شنوایی و ناشنوایی پیش از یک ماهگی می‌باشد. در مرحله دوم غربالگری همه کودکان جهت شناسایی موارد مبتلا به کم‌شنوایی و ناشنوایی در گروه سنی ۳ تا ۵ سال انجام گرفته است. مداخله درمانی و توانبخشی به موقع نوزادان مبتلا به کم شنوایی و ناشنوایی پیش از ۶ ماهگی و مراقبت از نوزادان وکودکان مبتلا به کم‌شنوایی و ناشنوایی پس از تشخیص و مداخله می‌باشد.

کارشناس مسئول این طرح با بیان اینکه پیشگیری اولیه و ثانویه در نظام مراقبت‌های اولیه کشور نقش موثری ایفا می‌کند و موجب کاهش اساسی بار منتسب به این بیماری در کشور خواهد شد، گفت: منظور از پیشگیری اولیه درواقع فعالیت‌هایی است که به‌منظور حفظ سلامتی افراد سالم و جلوگیری از بروز معلولیت در آنها صورت می‌گیرد؛ اما در پیشگیری ثانویه اقدامات به‌منظور کاهش پیامدهای شدیدتر معلولیت از طریق تشخیص به‌موقع و درمان انجام می‌پذیرد. پیشگیری ثانویه را می‌توان به‌صورت راه‌های موجود برای تشخیص زودهنگام و به‌موقع معلولیت و مداخله قاطع برای پیشگیری از بروز معلولیت تعریف کرد.

کد خبر 75104

برچسب‌ها

نظر شما

شما در حال پاسخ به نظر «» هستید.
8 + 5 =

خدمات الکترونیک پرکاربرد