مقاله | شیشه، نام عامیانه مت آمفتامین

نام اصلی شیشه که سال هاست به همین نام متداول است((کریستال دی متا مفتامین هیدروکلراید)) است، یک ماده  به شدت اعتیاد آور و محرک که  بر خلاف داروهای مخدر که باعث احساس آرامش و رخوت در کوتاه مدت می شود،در روزهای اول مصرف انرژی مضاعفی به مصرف کننده می دهد وحس لذت کاذب نیز از مصرف ان حاصل میشود. طبق شواهد شخص مصرف کننده در ابتدای روی آوردن به شیشه حس بسیار خوبی را تجربه می کند.

برای نخستین بار شیشه توسط دولت های ژاپن و آلمان در بین سربازان ، افسران ،خلبانان جنگنده ها و خدمه تانک توزیع شد.

رفع خستگی و خواب آلودگی و ایجاد سرخوشی و افزایش اعتماد به نفس ارمغان این محصول برای انان بود

بعد از پایان جنگ و ورود ذخایر این قرصها از انبارهای ارتش ژاپن به بازارهای سیاه سبب رواج و افزایش سوء مصرف و اعتیاد به این ماده در سالهای پس از جنگ در ژاپن شد به طوری که در سال 1951 وزارت بهداشت این کشور تولید و خرید و فروش این دارو را ممنوع اعلام کرد،اقدام دولت ژاپن منجر به تولید شیشه در آزمایشگاهای زیر زمینی و غیر قانونی توسط گروهای تبهکار چندین کشور آسیای جنوب شرقی شد که سرآغازی بود به ورود این ماده به مرزهای ایران.

؟ چه افرادی درمعرض خطر استفاده از این ماده هستند

افرادی که تنوع طلب هستند رو به این ماده می آورند. کریستال اغلب به صورت تفریحی در مهمانی ها وجشن های جوانان و نوجوانان برای تحرک بیشتر و بعضاً جهت لذت جنسی بی قید و بند و در بعضی موارد برای بیدار ماندن بیشتر جهت کار و مطالعه مصرف می شود.

• این ماده چگونه مصرف میشود ؟

مانند دیگر انواع متامفتامین ها، کریستال معمولاً به شکل های سیگارت، بلعیدنی، مایع خوراکی یا تزریقی و در موارد نادر حتی به صورت شیاف مقعدی استعمال می شود. کریستال به شکل سیگارت یا تزریقی با شروع و حمله سریع تربه بدن ، آثار تخریب کننده تری دارد ولی متاسفانه استفاده از روش سیگار و تنفسی شایع تر است تا جایی که در انگلستان فروش و عرضه پیپ هایی که برای استعمال کریستال مورد استفاده قرار می گیرد ممنوع اعلام شد.

؟ عوارض مصرف شیشه چیست

اثرات شیشه همانند هر نوع ماده دیگری در اشخاص مختلف متفاوت و وابسته به عواملی چون وزن،سن ، جنسیت ، سلامت فرد، مقدار مصرف، روش استفاده، سابقه مصرف می باشد و اینکه آیا همراه با ماده دیگری استفاده می شود یا خیر ،  نیز تاثیر گذار خواهد بود .همچنین عوامل محیطی تاثیر این ماده را در فرد تحت الشعاع قرار می دهد.اینکه فرد به تنهایی یا در جمع و در مهمانی مواد مصرف کرده باشد می تواند در این تجربه تاثیر بگذارد.

کریستال یا شیشه محرک بسیار قوی است که فعالیت های مرکزی سیستم عصبی را سرعت می دهد. اگرچه گزارش کمی از مرگ و میر ناشی از استعمال مستقیم کریستال شده است ولی باید این نکته را مورد توجه قرار داد که این ماده بسیار اعتیادآور و نسبت به دیگر آمفتامین های دیگر از نظر اجتماعی، عاطفی، روانی و جسمی آسیب بیشتری به فرد وارد می کند..

بر اساس مطالعات در بیمارانی که کریستال را به عنوان آمفتامین برای تحمل درد استفاده می کنند علایم مشابهی با بیماران روانی پارانوئیدی و جنون جوانی (اسکیزوفرنی ) مشاهده می شود.

نشانه های مصرف شیشه:

خشکی دهان، افزایش سرعت تنفس، حالت تهوع،تعرق بیش از حد، صحبت کردن بیش از حد معمول ،بزرگ شدن مردمک چشم،لاغر شدن، از بین رفتن دندانها، بدبینی، پرخاشگری، توهم ،هراس از تحت تعقیب بودن و....

بغرنج ترین و حادترین مسئله در مصرف شیشه ایجاد همان علائم روان پریشی در افراد است که باعث جداشدن فرد از واقعیت ها می شود.

سوء مصرف طولانی مدت شیشه منجر به بدبینی شدید ،خشونت،کاهش شدید حافظه، توهم های شنوایی و بینایی،سایکوز(جنون آنی)وبسیاری از اختلالات عصبی دیگر و در نهایت مرگ می شود

• کریستال و روابط جنسی رابطه

استفاده از کریستال می تواند نیاز و فعالیت جنسی فرد را به طور غیرعادی افزایش دهد. این به همراه دیگر تاثیرات استعمال این ماده ممکن است فرد را به قدری بی توجه و از خود بیخود کند که فرد استفاده از وسایل حفاظتی پیشگیری را فراموش کند  که قطعاً آسیب های غیرقابل جبرانی را به همراه دارد و امکان ابتلا به ویروس های هپاتیت و ایدز و دیگر بیماری های مقاربتی را افزایش می دهد.

شیشه ای که در حال حاضر در بازار قاچاق مواد روانگردان ایران وجود دارد بیشتر بصورت کریستالهای ریز(مانند شکر) است که در تکه های کوچک یک لوله پلاستیکی جاسازی شده و سرو ته آن بسته می شود.این ماده به شکل های دیگری از جمله بلورهای شفاف ونوک تیز و....عرضه می شود.

 ترکیبات شیشه و استفاده از فسفر بهمراه مواد سفید کننده در انواع متفاوت آن به یک نگرانی برای کارشناسان بهداشتی و مواد مخدر در کشور تبدیل شده است .معمولا بدلیل ارزان ترشدن ماده فوق ، در روش ساخت شیشه در دنیا ،فسفر مورد کاربرد قرار می گیرد اما نوع ترکیبات آن می تواند مختلف باشد.

هشداری که در مورد مصرف شیشه در کشور قابل تامل و توجه  می باشد این است که مواد   عرضه شده بنام شیشه در واقع محصولی تقلبی است که در ترکیب مواد شیمیایی ظاهری شبیه به کریستال دی متا مفتامین هیدروکلراید ،مقداری بسیار جزئی شیشه به ان اضافه نموده و انرا به این نام می فروشند. اگرچه به قدرتمندی شیشه اصل ، اعتیاد اور نیست اما بدلیل شیمیایی بودن اثرات مخرب بسیاری دارد

بنا به تحقیقات آزمایشگاه پلیس مواد مخدر کشور اکثر روانگردها در لابراتورهای غیر قانونی 

و توسط افرادی غیر متخصص ساخته می شود،هیچ فرآیند خالص سازی در تولید این مواد صورت نمی گیرد و به همین دلیل تمام مواد اولیه مورد استفاده با همان خواص در محصول نهایی باقی می ماند . فسفر و ید که در تولید روانگردان ها استفاده می شوند به شدت سمی و سرطان زا هستند و تفاوتی نمی کند که در این مواد به صورت استنشاقی یا تزریقی استفاده شوند هرچند که تاثیر این مواد در تزریق بسیار بیشتر و خطرناک  تر است.

تاثیرات جسمی ناشی از مصرف شیشه کمتر از تاثیرات روانی آن نیست به خصوص تخریب و تاثیر بر بافت دهان،بینی و ریه در مصرف کنندگان شیشه بسیار مشهود است .

     نکته ای که در مورد انواع روانگردانها ی صنعتی از جمله شیشه  ذکر آن حائز اهمیت  می باشد این است که اقدام برای درمان آن بسیار سخت خواهد بود. مصرف کنندگان روانگردان ها بیشتر از درمان دارویی نیاز به درمان روحی و روانی دارند.ممکن است به نظر برسد که درمان سم زدایی به سرعت روی مصرف کننده تاثیرمثبت گذاشته است اما در کنار این درمان و بسیار بیشتر از آن ، مشاوره، روان درمانی،خانواده درمانی و گروه درمانی برای درمان اختلالت روحی و اختلالات رفتاری مصرف کنندگان این مواد لازم می باشد.

دکتر رضا امیدی – پزشک و جانشین معاونت امور توسعه و پیشگیری بهزیستی استان گیلان