بازگشت افراد دارای معلولیت به جامعه؛تجارب جهانی و رویکردهای توانبخشی

از مهم‌ترین اهداف حوزه توانبخشی، ارتقای کیفیت زندگی افراد دارای معلولیت و فراهم آوردن شرایط برای مشارکت فعال و مستقل آنها در جامعه است. یکی از گام‌های اساسی در این راستا، ترخیص این افراد از مراکز نگهداری و بازگشت به زندگی مستقل در جامعه است. این مهم نه‌تنها یک حق انسانی محسوب می‌شود بلکه در بسیاری از کشورها به‌عنوان یک رویکرد توانبخشی پایدار و مؤثر شناخته می‌شود.

به گزارش روابط عمومی و امور بین الملل؛ فریده باغ علیشاهی مدیر کل دفتر برنامه ریزی و نظارت  بر مراکز توانبخشی و مراقبتی گفت : در سال‌های اخیر، بسیاری از کشورهای پیشرفته به‌ویژه در اروپا و آمریکای شمالی، توجه ویژه‌ای به فرآیند ترخیص افراد دارای معلولیت از مراکز نگهداری داشته‌اند. این کشورها به‌ویژه در زمینه تغییر نگرش‌های اجتماعی و توانمندسازی این افراد (بمنظور زندگی مستقل)، پیشرفت‌های چشمگیری داشته‌اند.

 وی افزود:کشورهای اسکاندیناوی (سوئد، دانمارک، نروژ)، سال‌هاست که در سیاست‌های خود به‌طور جدی به ادغام افراد دارای معلولیت در جامعه و ترخیص آنها از مراکز مراقبتی توجه دارند. مدل‌های توانبخشی در این کشورها مبتنی بر خدمات مبتنی بر جامعه است که شامل ارائه خدمات به افراد در منزل، توانمندسازی شغلی و آموزشی و نیز ایجاد فرصت‌های برابر در جامعه است. در این کشورها، فرآیند ترخیص معمولاً با همکاری مستمر متخصصان توانبخشی، خانواده‌ها و جوامع محلی صورت می‌گیرد تا فرد بتواند به‌طور مؤثر و با کمترین موانع، به زندگی مستقل بازگردد.

همچنین در کشور آلمان، علاوه بر خدمات توانبخشی، یک سیستم جامع پشتیبانی نیز وجود دارد که شامل مسکن مناسب، خدمات شغلی و آموزشی و همچنین حمایت‌های روان‌شناختی است. فرآیند ترخیص در آلمان شامل ارزیابی دقیق وضعیت فرد و برنامه‌ریزی برای ادغام وی در جامعه است. لازم به ذکر است که خدمات مراقبتی در سطح محلی به خانواده‌ها ارائه می‌شود تا فرد بتواند بدون وابستگی به مرکز، به زندگی عادی خود ادامه دهد.

باغ علیشاهی خاطر نشان کرد:کانادا و ایالات متحده نیز با تأسیس برنامه‌هایی مانند خدمات توانبخشی در منزل و برنامه‌های اشتغال حمایتی، امکان بازگشت افراد دارای معلولیت به جامعه را بصورت تدریجی (همراه آموزش‌های لازم) فراهم کرده اند. در ایالات متحده، برنامه‌هایی مانند برنامه‌های زیست‌محیطی حمایتی به افراد دارای معلولیت کمک می‌کند تا در محیط زندگی خود باقی بمانند و در محیط‌های اجتماعی فعالیت نمایند. این برنامه‌ها به طور خاص، بر فراهم کردن فرصت‌های شغلی، اجتماعی و آموزشی برای افراد معلول تمرکز دارند.

رویکرد توانبخشی در ایران

وی افزود : در ایران نیز ضرورت ترخیص افراد دارای معلولیت از مراکز نگهداری و بازگشت به زندگی مستقل در جامعه احساس می‌شود. اگرچه در سال‌های اخیر تلاش‌هایی در جهت توسعه خدمات مبتنی بر جامعه و توانبخشی در منزل انجام شده است لیکن هنوز چالش‌هایی در زمینه فراهم آوردن زیرساخت‌ها و خدمات مناسب برای این افراد وجود دارد. از جمله این چالش‌ها می‌توان به محدودیت‌های موجود در زمینه تأمین مسکن مناسب، کمبود شغل‌های حمایتی و محدودیت برنامه‌های آموزشی اشاره کرد.

با این حال، توجه به تجارب موفق جهانی و توسعه مدل‌های مشابه در ایران می‌تواند به ارتقای کیفیت زندگی افراد دارای معلولیت و تسهیل فرآیند بازگشت آنها به زندگی عادی کمک کند. ارائه خدمات توانبخشی با رویکرد مبتنی بر جامعه، افزایش حمایت‌های روان‌شناختی، فراهم کردن فرصت‌های شغلی مناسب و تسهیل دسترسی به امکانات آموزشی و فرهنگی، از جمله راهکارهای کلیدی برای تسهیل بازگشت افراد دارای معلولیت به جامعه است.

کد خبر 163616

نظر شما

شما در حال پاسخ به نظر «» هستید.
6 + 3 =