با سلام، ورود «بخش فراگیر» به چهلوچهارمین جشنواره بینالمللی تئاتر فجر چه اهمیتی برای تئاتر افراد دارای معلولیت دارد؟حضور بخش فراگیر در جشنواره بینالمللی تئاتر فجر را باید یک اتفاق راهبردی و تاریخی در حوزه هنر افراد دارای معلولیت دانست. این حضور صرفاً اضافهشدن یک بخش جدید به جشنواره نیست، بلکه نشاندهنده تغییر نگرش نظام فرهنگی کشور نسبت به توانمندیهای هنرمندان دارای معلولیت است. برای سالها تئاتر افراد دارای معلولیت در قالب رویدادهای محدود و تخصصی دیده میشد، اما اکنون این جریان وارد مهمترین ویترین تئاتر کشور شده و در کنار سایر آثار حرفهای به قضاوت مخاطبان و منتقدان مینشیند. این موضوع پیام روشنی دارد؛ اینکه هنر، فارغ از محدودیتهای جسمی و ذهنی، بر پایه خلاقیت، کیفیت و اثرگذاری سنجیده میشود.
۲۰ گروه نمایشی حاضر در بخش فراگیر چگونه انتخاب شدهاند و چه شاخصهایی در این انتخابها مدنظر بوده است؟انتخاب این ۲۰ گروه حاصل یک فرآیند تدریجی، تخصصی و چندمرحلهای است که از جشنوارههای منطقهای تئاتر افراد دارای معلولیت آغاز شده است. این جشنوارهها در شش منطقه کشور برگزار شدند و آثار توسط داوران حرفهای حوزه تئاتر ارزیابی شدند. شاخصهایی مانند کیفیت هنری، انسجام اجرایی، نوآوری، میزان مشارکت فعال هنرمندان دارای معلولیت در گروه و همچنین تنوع جغرافیایی در انتخابها لحاظ شده است. تلاش ما بر این بوده که تصویری واقعی و متنوع از تئاتر معلولین کشور ارائه شود و صرفاً به یک سبک، یک نوع معلولیت یا یک منطقه خاص محدود نشویم.
نقش و مسئولیت سازمان بهزیستی در شکلگیری و اجرای بخش فراگیر جشنواره فجر چیست؟ سازمان بهزیستی کشور در این مسیر نقش سیاستگذار، پشتیبان و تسهیلگر را ایفا کرده است. ما از یکسو با طراحی و حمایت از جشنوارههای منطقهای، بستر کشف و رشد گروههای نمایشی را فراهم کردیم و از سوی دیگر، با تعامل مستمر با دبیرخانه جشنواره بینالمللی تئاتر فجر، زمینه حضور حرفهای این گروهها را مهیا ساختیم. حمایتهای ما صرفاً مالی نبوده و شامل هماهنگیهای اجرایی، توجه به دسترسپذیری فضاها، حمایت محتوایی و دفاع از جایگاه مستقل و محترم بخش فراگیر در ساختار جشنواره نیز میشود. رویکرد ما این است که هنرمندان دارای معلولیت در شرایط برابر و حرفهای دیده شوند، نه در چارچوب نگاه ترحمآمیز یا نمادین.
آیا بخش فراگیر را میتوان یک اقدام مقطعی دانست یا برنامهای بلندمدت برای تئاتر افراد دارای معلولیت در نظر گرفته شده است؟ قطعاً نگاه ما مقطعی و کوتاهمدت نیست. بخش فراگیر را آغاز یک مسیر پایدار میدانیم که میتواند در سالهای آینده تقویت و تثبیت شود. هدف ما این است که حضور هنرمندان دارای معلولیت در جشنوارههای ملی، به یک رویه مستمر تبدیل شود و صرفاً به یک دوره یا یک رویداد محدود نماند. در همین راستا، برنامهریزیهایی برای توسعه آموزشهای تخصصی، حمایت از تولید آثار باکیفیت و ایجاد ارتباط مستمر میان گروههای تئاتری معلولین و بدنه حرفهای تئاتر کشور در دست اجراست. این مسیر نیازمند صبر، تداوم و همراهی جامعه هنری است.
جشنوارههای منطقهای تئاتر افراد دارای معلولیت چه دستاوردهایی داشتهاند و چه نقشی در رسیدن به جشنواره فجر ایفا کردهاند؟جشنوارههای منطقهای ستون فقرات این حرکت فرهنگی محسوب میشوند. این رویدادها علاوه بر ایجاد فرصت اجرا برای گروههای نمایشی، نقش مهمی در ارتقای کیفیت آثار، تبادل تجربه بین هنرمندان و شناسایی استعدادهای نوظهور ایفا کردهاند. از سوی دیگر، این جشنوارهها باعث شدند گروهها با استانداردهای حرفهایتر تولید و اجرا آشنا شوند و خود را برای حضور در سطح ملی آماده کنند. تجربه موفق این رویدادها نشان داد که تئاتر افراد دارای معلولیت ظرفیت رقابت در سطح حرفهای را دارد و میتواند مخاطب عام را نیز با خود همراه کند.
پیام شما به جامعه تئاتر کشور و هنرمندان دارای معلولیت در آستانه برگزاری جشنواره فجر چیست؟
پیام ما به جامعه تئاتر کشور این است که تئاتر افراد دارای معلولیت بخشی زنده، پویا و تأثیرگذار از بدنه تئاتر ایران است و شایسته دیدهشدن و نقد حرفهای است. انتظار داریم هنرمندان، منتقدان و مدیران فرهنگی با نگاهی برابر و مسئولانه از این جریان حمایت کنند. به هنرمندان دارای معلولیت نیز میگوییم که حضور شما در جشنواره فجر نتیجه سالها تلاش، پشتکار و ایمان به تواناییهای خودتان است. این مسیر تازه آغاز شده و سازمان بهزیستی با تمام ظرفیت خود در کنار شما خواهد بود تا این جریان هنری به جایگاه شایستهاش برسد.
نظر شما