مناسب‌سازی معابر گامی به سوی عدالت شهری

مناسب‌سازی فضاهای شهری و آموزشی برای نابینایان یک پروژه عمرانی ساده نیست، بلکه حرکتی اجتماعی و فرهنگی در مسیر تحقق عدالت، کرامت و استقلال انسانی است، مسیری که باید از خانه تا اجتماع، پیوسته و بدون مانع طی شود تا شهر به فضایی برای همه تبدیل شود.

به گزارش روابط عمومی و پایگاه اطلاع رسانی بهزیستی لرستان به نقل از خبرگزاری  ایـــــرنا، مناسب‌سازی شهری و آموزشی در بروجرد به‌عنوان مطالبه‌ای اساسی از سوی نابینایان مطرح است، اما واقعیت میدانی نشان می‌دهد مسیر دستیابی به استانداردهای واقعی آموزش و حضور اجتماعی هنوز ناهموار است، راهی که تنها با هم‌افزایی نهادهای اجرایی، مشارکت اجتماعی و باور صادقانه به برابری طی می‌شود.

زندگی روزمره نابینایان و کم‌بینایان همچنان با چالش‌های جدی در مسیر حرکت، آموزش و حضور اجتماعی روبرو است، در بروجرد بیش از هزار مددجوی نابینا زیر پوشش بهزیستی قرار دارند، اما مسئله اصلی کیفیت حضور آنان در جامعه است، حضور موثر و برابر در کوچه‌ها، کلاس‌های درس و مراکز خدمات شهری مطالبه ای است که همواره از سوی نابینایان مطرح می‌شود.

مناسب‌سازی فضاهای شهری امروز به ضرورتی غیرقابل‌انکار تبدیل شده معابر، ایستگاه‌ها، ساختمان‌های عمومی و فضاهای فرهنگی باید با دیدی فراگیر طراحی تا حرکت نابینایان بدون نیاز به همراه ممکن شود، هر مانع کوچک در مسیر در حقیقت مانعی بزرگ در برابر مشارکت اجتماعی آنان است، شهری که دسترسی‌پذیر مناسب برای همه وجود ندارد، در واقع بخشی از شهروندان خود را از جریان زندگی حذف می‌کند.

در کنار جنبه فیزیکی شهر، آموزش ویژه نابینایان نیازمند تحول ساختاری است، مدارس و مراکز آموزشی باید مجهز به ابزارهای یادگیری دیداری، شنیداری، نرم‌افزارهای خط بریل دیجیتال و آموزش جهت‌یابی عملی باشند، تربیت مدرسان متخصص در حوزه آموزش نابینایان از دیگر ضرورت‌هاست، امری که علاوه براینکه کیفیت تحصیل را ارتقا می‌دهد، اعتماد به نفس نسل جوان نابینایان را نیز تقویت می‌کند.

مناسب‌سازی شهری و آموزشی در بروجرد امروز به یکی از مطالبات جدی نابینایان تبدیل شده خواسته‌ای که فراتر از اصلاح فیزیکی فضاها و نصب تابلوهای برجسته به رویکردی فرهنگی و اجتماعی در جهت تحقق عدالت و برابری انسانی نیاز دارد.

آینده شهری فراگیر در گرو تلفیق ۲ مسیر توسعه شهری هوشمند و نظام آموزشی توانمند میسر است، با اجرای دقیق استانداردهای مناسب‌سازی، سرمایه‌گذاری دولتی و حمایت نهادهای اجتماعی می‌توان شهری ساخت که نابینایی مانعی برای رشد نباشد بلکه بخشی از تنوع انسانی جامعه باشد، وقتی نابینا بتواند آزاد و مطمئن گام بردارد، شهر نیز به بلوغ انسانی خود نزدیک‌تر می شود.

به گفته‌ رییس اداره بهزیستی بروجرد، از مجموع هزار و ۲۹ نابینا و کم‌بینای زیر پوشش این اداره، ۷۵۹ نفر مستمری‌بگیر و ۲۶۹ نفر دارای درجات ضعیف تا متوسط بینایی در نوبت دریافت حمایت‌های مالی قرار دارند.

کرم رضا پیردایه افزود: افراد پشت‌نوبتی نیز از خدمات توانبخشی مورد نیاز از جمله آموزش مهارت‌های روزمره، استفاده از خط بریل، عصای هوشمند و مشاوره‌های روان‌شناختی و اجتماعی بهره‌مند می‌شوند.

وی اظهار کرد: تسهیلات اشتغالزایی، تامین وسایل کمک توانبخشی و مناسب سازی معابر و اماکن عمومی از مهمترین مطالبات افراد نابینا و کم بینا شهرستان است.

رییس اداره بهزیستی بروجرد یادآور شد: نابینایان و کم بینایان زیر پوشش بهزیستی که از نظر معیشتی دچار مشکل باشند مورد حمایت مستمر و کمک هزینه های مختلف قرار دارند و سایر نابینایان و کم بینایان نیز از حمایت های مرتبط با اشتغال، مسکن و کمک هزینه تحصیلی برخوردار می‌شوند.

پیردایه بیان کرد: آموزش خط بریل و جهت یابی ها از سوی واحد مرتبط با این موضوع در بهزیستی شهرستان برای نابینایان ارائه می شود.

وی یادآور شد: این نهاد در حوزه های مختلف توانبخشی، مشارکت های مردمی، پیشگیری و واحد امور اجتماعی به افراد زیر پوشش خدمات رسانی می کند.

مناسب سازی شهری و آموزشی مطالبه پایدار نابینایان

نابینایان هر چند مورد حمایت هایی از سوی بهزیستی قرار دارند اما هنوز در مسیر دستیابی به استانداردهای واقعی استقلال و حضور اجتماعی با موانع روبرو هستند که این موانع شامل کمبود امکانات در مدارس تلفیقی و نبود زیرساخت‌های شهری ایمن و قابل دسترس است.

کارشناسان معتقدند راه‌حل در هم‌افزایی دستگاه‌های متولی، توجه به آموزش‌های نوین و باور عمومی به حق برابر زیست شهری نهفته است، چراکه مناسب‌سازی تنها زمانی معنا پیدا می‌کند که شهر برای همه، قابل دیدن، شنیدن و لمس کردن باشد.

کارشناس امور نابینایان اداره بهزیستی بروجرد گفت: مناسب سازی معابر باید متناسب با استانداردها انجام شود، نصب چند موزاییک رنگی برای نابینایان کافی نیست و باید از موزاییک‌های برجسته و استاندارد استفاده شود، مناسب‌سازی باید به پارک‌ها، ادارات و اماکن عمومی نیز گسترش یابد.

محمد معظمی گودرزی افزود: وضعیت آموزش نابینایان گرچه شرایط نسبت به سال‌های گذشته بهتر شده، اما تا رسیدن به استانداردهای مطلوب راهی طولانی در پیش است.

وی با اشاره به کمبود امکانات در مدارس تلفیقی، تعطیلی انجمن مردمی نابینایان و تمرکز آموزش‌ها تنها در مدرسه استثنایی فردوس بیان کرد: انتظار می‌رود مدارس عمومی نیز به‌تناسب جمعیت نابینای خود به تجهیزات آموزشی ویژه مجهز شوند تا آموزش تلفیقی معنای واقعی پیدا کند.

وی اضافه کرد: ۲ نوع سیستم آموزشی برای نابینایان وجود دارد، آموزش در مدارس ویژه مانند «فردوس بروجرد» و آموزش تلفیقی در مدارس عادی زیر نظر مراکز استثنایی در شیوه دوم، دبیران رابط از مدارس استثنایی مامور تدریس بخش‌های خاص دروس هستند، اما نبود امکانات کافی سبب شده این مدل آموزشی با چالش جدی روبرو شود.

کارشناس امور نابینایان بهزیستی بروجرد تاکید کرد: با ورود فناوری‌های نو مانند گوشی‌های هوشمند، نرم افزارهای مسیریاب و هوش مصنوعی، فضای تازه‌ای برای استقلال روشندلان پدید آمده است، نرم‌افزارهای بانکی، مسیریاب‌ها و خدمات آنلاین امروز با قابلیت گفتار گویا به‌راحتی در اختیار نابینایان قرار دارند و نقش قابل‌توجهی در کاهش محدودیت‌ها ایفا می‌کنند.

کتابخانه ویژه نابینایان گامی در توسعه عدالت آموزشی نابینایان

رییس کتابخانه های عمومی بروجرد گفت: کتابخانه نابینایان بروجرد یکی از مراکز موثر در آموزش و فرهنگ‌سازی است، این مرکز با برخورداری از هفت هزار و ۲۰۰ نسخه کتاب گویا، ۴۱۵ جلد کتاب بریل و مجموعه‌ای از منابع لمسی و صوتی، بستری برای رشد علمی و ارتباط اجتماعی روشندلان فراهم کرده است.

فرهاد سوداگر افزود: برنامه‌های فرهنگی کتابخانه نابینایان شامل حلقه‌های مطالعاتی، نشست‌های کتابخوانی گروهی، دوره‌های آموزشی رایانه برای نابینایان و مسابقات شطرنج و قرآن است.

وی بیان کرد: این فعالیت‌ها در مناسبت‌هایی چون «روز عصای سفید» پررنگ‌تر برگزار می‌شود و هدف آن ارتقای مهارت‌های ارتباطی و خوداتکایی فرهنگی نابینایان است.

مناسب سازی برای نابینایان نشانی از بلوغ اجتماعی و فرهنگی

جامعه‌شناس و پژوهشگر اجتماعی در خصوص ضرورت حضور اجتماعی نابینایان گفت: موضوع مناسب‌سازی آموزشی و مبلمان شهری برای نابینایان تنها یک اقدام فنی یا عمرانی نیست، بلکه نمادی از سطح بلوغ اجتماعی و فرهنگی هر شهر است.

معصومه زارعی بیان کرد: در حوزه مدریت شهری و آموزشی حوزه‌های دسترسی آسان برای همگان باید با نگاه انسان‌محور بازتعریف شوند تا آموزش و رفت‌وآمد نابینایان در فضاهای عمومی به تجربه‌ای ایمن، مستقل و برابر تبدیل شود، تجربه‌ای که در نهایت به افزایش سرمایه اجتماعی شهر منجر می‌شود.

وی افزود: آموزش نابینایان، نخستین حلقه زنجیره توانمندسازی است، اگر محیط‌های آموزشی از نظر ساختار فیزیکی، ابزارهای گویا، فناوری‌های کمکی و مهارت آموزی مناسب‌سازی نشوند، هر میزان حمایت مالی یا توانبخشی نیز نمی‌تواند خلأ اصلی را پر کند.

وی ادامه داد: مدرسه، نخستین فضای اجتماعی زندگی افراد نابینا است و اگر همان‌جا احساس استقلال و مشارکت شکل گیرد، بعدها در محیط‌های کاری و شهری نیز تداوم می‌یابد.

این جامعه شناس به پیوند مستقیم میان آموزش و مبلمان شهری اشاره کرد و یادآور شد: آموزش مناسب بدون امکان تردد امن در شهر بی‌معنا است و در عین حال شهری که فاقد دسترسی‌پذیری باشد، فرصت یادگیری و تجربه اجتماعی را از روشندلان و افراد دارای معلولیت می‌گیرد.

زارعی با تاکید بر تلفیق طراحی شهری و علوم اجتماعی گفت: مناسب‌سازی، اگر فقط به نصب رمپ یا علائم برجسته محدود شود، تاثیری پایدار نخواهد داشت در کنار اصلاح فیزیکی فضاها، باید مناسب‌سازی فرهنگی نیز شکل گیرد، یعنی مردمان هر شهر، معلمان و مدیران آن، نگاه و رفتار خود را بر پایه درک نیازهای افراد دارای معلولیت سامان دهند، تا عدالت و حضور برابر در سیمای شهر نهادینه شود.

کد خبر 160757

نظر شما

شما در حال پاسخ به نظر «» هستید.
9 + 6 =

خدمات الکترونیک پرکاربرد