در دنیای امروز، انسان‌ها بیش از هر زمان دیگری با چالش‌های روانی، ارتباطی و تصمیم‌گیری‌های حساس در طول زندگی خود روبه‌رو هستند. در این میان، مشاوره و روان‌شناسی، نه صرفاً برای درمان اختلالات، بلکه به عنوان همراهی زندگی‌محور برای رشد، آگاهی و زیستن بهتر، جایگاهی ارزشمند یافته است. روان‌شناسی زندگی‌محور، رویکردی نوین است که بر زیست انسان در لحظه، کیفیت روابط، معنا و رشد فردی تمرکز دارد. در این نگرش، مشاور نه فقط درمانگر، بلکه همراهی آگاه، شنوا و متخصص است که در اتاق مشاوره، با بهره‌گیری از تکنیک‌های گوناگون، افراد را در عبور از بحران‌ها و ساختن زندگی سالم‌تر یاری می‌دهد.
اتاق مشاوره، فرصتی برای دیده شدن
در فضای امن و حرفه‌ای اتاق مشاوره، مراجعان می‌توانند بدون قضاوت و ترس، احساسات و نگرانی‌های خود را بیان کنند. مشاور با به‌کارگیری روش‌هایی همچون درمان شناختی-رفتاری، طرحواره‌درمانی، هیپنوتراپی، ذهن‌آگاهی، روان‌درمانی پویشی و... به فرد کمک می‌کند تا ریشه‌های مشکلاتش را بشناسد، الگوهای ناکارآمد را تغییر دهد و توانمندی‌های درونی خود را بازیابد.
همراهی در تربیت فرزند
از اضطراب والدین تا شکوفایی کودک برای مادر یا پدری که از پرخاشگری کودک شش‌ساله‌اش نگران است، مشاوره می‌تواند نوری باشد در تاریکی سردرگمی. مشاور با آموزش مهارت‌های فرزندپروری، کمک می‌کند والدین به جای تنبیه، از راهکارهایی مانند گفت‌وگو، تشویق رفتار مثبت و تنظیم هیجانی استفاده کنند.
هویت‌یابی
مشاوره برای یافتن "منِ" گمشده جوانی که بین ادامه تحصیل یا ورود به بازار کار مردد است، یا در بحران هویت دوران نوجوانی با اضطراب و بی‌انگیزگی روبه‌روست، در فرآیند مشاوره می‌آموزد چگونه با خود واقعی‌اش ارتباط برقرار کند، ارزش‌های درونی‌اش را بشناسد و تصمیم‌هایی متناسب با شخصیت و اهداف زندگی‌اش بگیرد.
مشاوره تحصیلی
فراتر از نمره و انتخاب رشته دانش‌آموزی که با افت تحصیلی، بی‌انگیزگی یا اضطراب امتحان دست‌وپنجه نرم می‌کند، در فضای مشاوره تحصیلی نه‌تنها برنامه‌ریزی مؤثر می‌آموزد، بلکه دلایل روانی افت عملکردش نیز شناسایی و درمان می‌شود. انتخاب رشته، زمانی موفق است که بر پایه شناخت توانایی‌ها، علایق و شخصیت فردی انجام گیرد و مشاوره تحصیلی دقیقاً این مسیر را هموار می‌سازد.
مشاوره خانواده و زوج‌درمانی
گفت‌وگو به جای سکوت زن و شوهری که پس از چند سال زندگی مشترک، دچار سردی عاطفی یا تعارض‌های مکرر شده‌اند؛ از طریق زوج‌درمانی می‌آموزند چگونه با مهارت‌های گفت‌وگوی مؤثر، درک متقابل و بازسازی رابطه، دوباره به صمیمیت و همدلی بازگردند. در مشاوره خانواده نیز، نقش‌ها، تعارض‌های بین نسلی و سبک‌های ارتباطی بازنگری می‌شود تا فضای خانه به محیطی سالم‌تر و آرام‌تر تبدیل شود.
علاوه بر موضوعات ذکر شده، هر آنچه فرد را در تعارض قرار می‌دهد و عملکرد او را تحت تأثیر قرار می‌دهد—از جمله بحران‌های هویتی، کشمکش‌های درونی، فشارهای اجتماعی و تصمیم‌گیری‌های دشوار—نیز از جمله مسائلی هستند که روان‌شناسان و مشاوران به آن می‌پردازند.
به قلم محبوبه عباس زاده لاله
رییس مرکز دولتی مشاوره وروانشناختی فجر اداره کل بهزیستی خراسان رضوی
نظر شما