به گزارش روابط عمومی اداره کل بهزیستی خراسان رضوی،اولین بار در خرداد 95 بود که با همکاری بهزیستی و دادگستری استان مقرر شد کلیه طلاقهای توافقی در اجرای قانون خانواده قبل از مراجعه به دادگاه در مشهد به مراکز مشاوره تحت نظارت بهزیستی مراجعه نمایند . با اجرای این مرحله پس از 6 ماه و اعلام نتایج مطلوب آن گسترش طرح مدنظر قرار گرفت و در دیماه همان سال سایر انواع طلاق و تسری آن به 6 شهرستان بزرگ استان صورت پذیرفت و در شهریور ماه 96 و پس از گذشت یکسال و اندی از اجرای برنامه در استان با حضور معاون قوه قضائیه و رئیس سازمان بهزیستی و معاون رئیس جمهور در امور زنان از خراسان رضوی این طرح ملی اعلام شد و با مصوبه شورای عالی انقلاب فرهنگی و شورای اجتماعی کشور ده استانی که طلاق بالاتری داشتند موظف به راه اندازی این طرح شدند. در اجرای این طرح سامانه ای راه اندازی شد بنام سامانه تصمیم که فرایند الکترونیکی انجام مشاوره را پشتیبانی می کرد در حال حاضر این طرح در 25 استان کشور اجرا می گردد در همین راستا گفت وگویی با غلامحسین حقدادی معاون امور اجتماعی اداره کل بهزیستی خراسان رضوی داشتیم که در ادامه می خوانید.
نتایج اجرای این طرح در 4 سال گذشته در استان خراسان رضوی بطور خلاصه بیان کنید .
در اثر اجرای این طرح کلیه متقاضیان طلاق ملزم به مشاوره قبل از طلاق شدند و تعداد کل پذیرش حدود 90 هزار زوج در 4 سال بوده است که بیشترین آن مربوط به سال 97 با 26824 زوج مراجعه کننده بوده است . میزان سازش در طول 4 سال حدود 18 درصد بوده و در حال حاظر 21 شهر استان با 72 مرکز همکار اعم از مراکز مشاوره و کلینیک های مددکاری این طرح را اجرایی می کنند .
غیر از این اعداد سازشها دستاورد های دیگری هم دارد ؟
بله علاوه بر سازش 18 درصد، زمینه سازی و ترویج فرهنگ مشاوره برای کاهش آسیب در خانواده به نحوی که میزان مراجعه خانواده ها به مراکز مشاوره در استان در طول اجرای طرح 3 برابر شده است .
دستاورد دیگر جلوگیری از پرونده سازی قضایی قبل از مشاوره است و جلو تشکیل پرونده قضایی به نحوی گرفته می شود با اجرای طرح طلاق حداقل سالیانه در استان 5 هزار پرونده قضایی کمتر تشکیل می شود .قضات دادگاه خانواده فرصت بیشتری برای رسیدگی دارند، دستاورد دیگر وجود نگرش مددکارانه در تیم مشاوره است زیرا طلاق یک معضل اجتماعی است مسئله فردی صرف نیست و نیاز به تفکر مددکاری اجتماعی برای حل اساسی مشکل وجود دارد.
دستاورد دیگر مشاوره بصورت تیمی و استفاده از انواع تخصصهای روانشناسی، مددکاری، حقوقی و مذهبی است.دستاورد دیگر تاسیس بانک اطلاعاتی برای استفاده پژوهشگران و سیاست گذاران و برنامه ریزان حوزه خانواده است . با استفاده از سامانه تصمیم برای اولین بار در کشور تمام مراحل مشاوره از نوبت دهی اولیه تا ارجاع به دادگستری همه مراحل بدون کاغذ و در بسیاری از موارد بدون نیاز به مراجعه و ایاب و ذهاب صورت می گیرد.
در اجرای این طرح یارانه های مربوط به خانواده بصورت هدفمند تری هزینه می گردد. در اجرای این طرح بسیاری از صاحب نظران، اساتید نسبت به تهیه پروتکل های علمی ترغیب شده اند و کارگاهها و دوره های آموزشی زیادی برای مشاورین برگزار شده است و سطح علمی مشاورین رشد زیادی کرده است. با اجرای این طرح زمینه نظارت بین بخشی فراهم شده و همکاری و دیدگاههای مثبت خوبی به مشاوره اتفاق افتاده است .
در طول 4 سال روند مشاوره و اجرای طرح رشد داشته باشد یا خیر ؟
بله : در سال اول بدلیل محدودیت در دعاوی و شهرها جمعا"12000 زوج در این فرایند پذیرش شدند ولی در حال حاضر حدود 26-27 هزار زوج پذیرش سالیانه داریم . تعداد مراکز همکار و تعداد شهرهای تحت پوشش طرح نیز افزایش داشته است و در حال حاظر 95 در صد جمعیت استان تحت پوشش قرار گرفته است . مضاف اینکه با ملی شدن این طرح در حال حاظر در بسیاری از استانهای کشور اجرایی شود
مهمترین علل طلاق در استان چیست ؟
در بررسی پرونده های موجود مهمترین علل طلاق استان کمبود مهارتهای زندگی ، خشونت، مشکلات اقتصادی، مشکلات و نارضایتی های جنسی ، مشکلات روان شخصیتی و موضوع رفتارهای فرازناشویی، اعتیاد می باشند و متاسفانه این علل و عوامل افزایش تدریجی در سالهای گذشته داشته اند و مضافا" اینکه کنترل این عوامل در حیطه توان و مسئولیت بهزیستی نیست بنابراین برای کاهش طلاق کار اصلی و اساسی این است که این علل و عوامل توسط سازمانها و نهادهای ذی ربط و مسئول کنترل شود و مسئولان و مردم انتظار نداشته باشند که فقط بهزیستی باهمین سامانه طلاق کشور را کنترل کند.
مهمترین عوارض طلاق چیست ؟
طلاق عوارض بسیار سنگینی دارد فروپاشی نظام خانواده همه چیز را در معرض آسیب و خطر قرار می دهد – پیامدهای اجتماعی، فرهنگی، اقتصادی و حتی امنیتی دارد . وضعیت روانی و شادابی روانی را کاهش می دهد . فرزندان طلاق با مشکلات دیرپایی مواجه می شوند ترس از ازدواج و فرزند اوری تشدید گردید و باعث کاهش ازدواج و کاهش موالید می گردد . آسیبهای اجتماعی مردان و زنان مطلقه با میانگین سنی 30-34 سال و گسترش ازدواجهای ناپایدار و موقتی و سفید نیز عارضه دیگر آن است ، زنان سرپرست خانوار افزایش می یابند که مشکلات خود را دارد.
وضعیت طلاق در استان خراسان رضوی نسبت به کشور چگونه است ؟
ما در سالهای اخیر از رتبه اول تا هشتم را تجربه کردیم میزان طلاق در استان خراسان رضوی در سالهای اخیر همیشه بیش از میانگین کشوری بوده است در سال 98 که نرخ طلاق در کشور 2.1 در هزار بوده استان ما با نرخ 2.8 در هزار شرایط مساعدی نداشت ، همچنین در نسبت ازدواج به طلاق ما شرایط خوبی نداریم در کشور در سال 98 به ازای هر 3 ازدواج یک طلاق رخ داده است ولی در استان ما به ازای هر2.5ازدواج یک واقعه طلاق ثبت شده است .البته میزان طلاق در سال 98 نسبت به سال قبل آن رشد نداشته است ولی متاسفانه میزان ازدواج در سال 98 کاهش چشمگیری داشته است.
برای کاهش طلاق چه کارهایی هم اکنون در حال انجام است .؟
علل طلاق گسترده است و اقدامات متعددی توسط سازمانهای مختلفی که در حوزه های آموزشی، فرهنگی، ازدواج، جوانان و رسانه فعالند در حال انجام است در بهزیستی نیز مسائل مرتبط با ازدواج آگاهانه و پایداری خانواده در سالهای اول زندگی پیگیری می شود ولی همه این اقدامات در حد و اندازه ای نیست که بتواند سونامی تخریب نظام خانواده را مهار کند.
برای کاهش عوارض طلاق چه اقدامات و پیشنهاداتی دارید ؟
خیلی اقدامات باید انجام شود و ملی است مثلا" ما باید با آگاهی بخشی بیشتر اصولی تر و با حمایت از بعضی اقشار پیامدهای اقتصادی و اجتماعی طلاق را کم کنیم.باید فرهنگ مشاوره پس از طلاق برای بهبود حال مطلقه ها و کاهش افسردگی انجام دهیم زیرا هر واقعه طلاق حداقل 2 نفر را بمدت 2 سال افسرده می کند. فرزندپروری تک والدی نیاز اساسی جامعه ماست، سالیانه ده ها هزار نفر فرزند طلاق در کشور اضافه می شود که مجبورند با یکی از والدین و در شرایط غیر متعارف خانوادگی زندگی کنند ولی آموزشهای فرزند پروری تک والدی نداریم.
در حوزه آسیبهای اجتماعی باید حساس باشیم طلاق باعث تکثیر یک ویروس همه گیر می شود که نظام خانواده های امن را نیز آلوده می کند.طلاق باعث افزایش زنان سرپرست خانوار می شود، با توجه به تشدید مشکلات اقتصادی و سن پایین زنان سرپرست خانوار، نیاز به توانمند سازی و اشتغال این زنان و مسکن آنانبسیار مهم است در حال حاضر کمتر از نیمی از زنان سرپرست خانوار تحت حمایت هستند.
حرف آخر ...
فقط یک توصیه دارم مسئولیت اجتماعی آحاد جامعه اعم از فردی و سازمانی و شرکتی حکم می کند نسبت به خانواده و تحکم آن حساس باشیم اگر عمل ما به خانواده لطمه می زند ما به ازای آن به استحکام خانواده کمک کنیم . اگر وظیفه اداری در حوزه تحکیم و تعالی خانواده داریم مسئولانه عمل کنیم . و بهزیستی را دراین بزنگاه و آوردگاه سخت تنها نگذاریم . بنیان خانواده در ایران سست شده است و در حال پاشیدن است کمک کنیم تا حفظ شود.
نظر شما