اشتراکات چشمگیر ایران و ترکیه در سیاست‌های اجتماعی با محوریت خانواده

رییس سازمان بهزیستی در نشست مشترک با هیأت ترکیه‌ای با تأکید بر اشتراکات عمیق دو کشور در حوزه سیاست‌گذاری اجتماعی، گفت: در سازمان بهزیستی ۱۰ جهت‌گیری اساسی را هدف‌گذاری کرده‌ایم که نخستین آن خانواده‌محوری است.

به گزارش روابط عمومی و امور بین الملل، دکتر سید جواد حسینی، رئیس سازمان بهزیستی کشور در حاشیه حضور در هجدهمین کنفرانس کشورهای عضو کنوانسیون حقوق افراد دارای معلولیت سازمان ملل متحد در دیدار با همتای ترکیه‌ای خود گفت: سازمان بهزیستی در حوزه رفاه اجتماعی، آسیب‌های اجتماعی، توانمندسازی و به‌ویژه برای افراد دارای معلولیت فعالیت‌های گسترده‌ای انجام می‌دهد.

وی افزود: اقدامات متعددی از جمله غربالگری، تشخیص و مداخله به‌منظور کنترل و کاهش بروز معلولیت از جمله برنامه‌های اولیه این سازمان است.

حسینی ادامه داد: در حال حاضر بیش از ۲۳هزار مرکز برای گروه‌های هدف بهزیستی شامل افراد دارای معلولیت، کودکان بی‌سرپرست و بیماران اعصاب و روان وجود مؤسسات خیریه مراکز مثبت زندگیو مشاور ه ومددکاری وجود دارد که موارد از آن‌ها به‌صورت شبانه‌روزی و بقیه به شکل مراکز روزانه یا ارائه‌دهنده خدمات در منزل فعالیت می‌کنند.

رییس سازمان بهزیستی تصریح کرد: بخش قابل توجهی از این مراکز غیر دولتی هستند، .

رئیس سازمان بهزیستی کشور در پاسخ به پرسش نماینده ترکیه درباره میزان پوشش خدمات بهزیستی، گفت: جمعیت تحت پوشش سازمان بهزیستی حدود ۸ میلیون نفر است که از این تعداد، یک میلیون و ۶۰۰ هزار نفر افراد دارای معلولیتی هستند که مستمری دریافت می‌کنند

وی تأکید کرد: ما حدود ۱۷ هزار نیروی رسمی در سازمان داریم که امور مدیریتی را برعهده دارند اما بیش از ۹۰ درصد خدمات ما از طریق مؤسسات مردمی و غیردولتی ارائه می‌شود. این مؤسسات با دریافت مجوز از سازمان بهزیستی و دریافت یارانه، خدمات تخصصی به جامعه هدف ارائه می‌دهند.

حسینی در ادامه گفت: سالانه حدود ۶ هزار کودک بی‌سرپرست یا بدسرپرست وارد چرخه حمایت بهزیستی می‌شوند که حدود ۵۰ درصد آنان به خانواده‌های زیستی خود متصل می‌شوند یعنی خانواده شناسایی‌شده و کودک به آن‌ها پیوند داده می‌شود.

وی افزود: در صورت نبود خانواده زیستی به سراغ خانواده‌های جایگزین از میان بستگان مانند عمو، خاله و سایر اقوام می‌رویم، در حال حاضر حدود ۱۸ هزار کودک در خانواده‌های جایگزین نگهداری می‌شوند.

رئیس سازمان بهزیستی کشور در پاسخ به پرسش نماینده ترکیه درباره اقدامات حمایتی برای کودکانی که خانواده ندارند، اظهار کرد: دو نوع حمایت برای این کودکان داریم؛ نوع اول اقدامات مددکاری، مشاوره‌ای و در برخی موارد توانبخشی است و نوع دوم، ارائه یارانه به خانواده‌ها به جای پرداخت به مراکز نگهداری است

.

وی ادامه داد: اگر هیچ‌کدام از این مسیرها ممکن نباشد، کودک وارد فرآیند فرزندخواندگی می‌شود. تاکنون ۲۵ هزار کودک از طریق بهزیستی به فرزندخواندگی سپرده شده‌اند.

حسینی درباره تفاوت خانواده‌های جایگزین با خانواده زیستی، گفت: خانواده جایگزین به بستگان کودک مانند پدربزرگ، مادربزرگ، عمه یا خاله اطلاق می‌شود که در صورت نبود والدین، مسئولیت نگهداری را برعهده می‌گیرند، اما در فرزندخواندگی، کودک به خانواده‌ای سپرده می‌شود که نسبت خونی با او ندارد.

وی افزود: اگر هیچ‌کدام از این مراحل میسر نباشد، کودک در مراکز شبه‌خانواده نگهداری می‌شود. هم‌اکنون ۶۴۰ مرکز شبه‌خانواده در کشور فعال است که حدود ۹ هزار کودک بی‌سرپرست را به‌صورت گروه‌های ۱۰ نفره نگهداری می‌کنند.

حسینی با اشاره به مراحل مراقبتی و توانمندسازی این کودکان گفت: این اقدامات در چهار فاز انجام می‌شود؛ فاز اول غربالگری روان‌شناختی و شناسایی استعدادهای تحصیلی و شغلی، فاز دوم آموزش مهارت‌های نرم زندگی در سن ۱۱ سالگی، فاز سوم آموزش مهارت‌های شغلی در سن ۱۷ سالگی و فاز چهارم نیز آمادگی برای خروج از مرکز پس از ۱۸ سالگی شامل حمایت در تأمین مسکن، اشتغال و ازدواج است.

حسینی گفت: ایران و ترکیه شباهت‌های فرهنگی و روابط دوستانه عمیقی دارند که این دوستی‌ها در سال‌های اخیر به شکل بنیادین رشد کرده است. همین اشتراکات زمینه‌ای برای ایجاد فهم مشترک و حرکت به سمت مسیرهای همسو در حوزه حمایت‌های اجتماعی فراهم کرده است.

رئیس سازمان بهزیستی ادامه داد: نکات فوق‌العاده مشترکی میان ایران و ترکیه در حوزه سیاست‌گذاری‌های اجتماعی، برنامه‌ها و اقدامات به‌ویژه با تأکید بر خانواده وجود دارد.

وی افزود: در سازمان بهزیستی ایران، ده جهت‌گیری اساسی به‌عنوان اهداف راهبردی تعیین شده که نخستین و محوری‌ترین آن‌ها، خانواده‌محوری است.

حسینی با اشاره به جایگاه نهاد خانواده در دو کشور، تصریح کرد: با وجود آسیب‌هایی که خانواده در نظام جهانی و همچنین در ایران و ترکیه تجربه کرده اما همچنان خانواده در این دو کشور از قداست و ارزش بالاتری نسبت به سایر نقاط جهان برخوردار است.

وی تأکید کرد: رویکرد حاکم بر تمامی مراکز وابسته به بهزیستی، خانواده‌محوری است. به‌ویژه در حوزه تحکیم بنیان خانواده، آموزش‌ها و توانمندسازی‌های مرتبط با پیش از ازدواج، حین ازدواج و پس از ازدواج به‌طور گسترده در دستور کار سازمان قرار دارد.

رئیس سازمان بهزیستی ادامه داد: در حوزه توانمندسازی خانواده‌ها، تمرکز ویژه‌ای بر پنج سال نخست زندگی مشترک به‌عنوان دوره شکل‌گیری خانواده نوپا داریم و آموزش‌ها و مداخلات حمایتی در این بازه زمانی با جدیت دنبال می‌شود.

رئیس سازمان بهزیستی گفت: رؤسای جمهور دو کشور، جناب آقای دکتر پزشکیان در ایران و رئیس‌جمهور ترکیه، هر دو از شخصیت‌های خانواده‌دوست هستند و به تقویت بنیان خانواده توجه ویژه دارند.

وی افزود: ما نیز در همین راستا، چهار گروه اصلی را در حوزه حمایت‌های خانواده‌محور مورد توجه جدی قرار داده‌ایم؛ گروه نخست، کودکان بی‌سرپرست و بدسرپرست هستند؛ گروه دوم، افراد دارای معلولیت؛ گروه سوم، زنان سرپرست خانوار و گروه چهارم نیز سالمندان را شامل می‌شوند.

حسینی تأکید کرد: خوشحال می‌شویم در زمینه بهره‌گیری از تجربیات کشور ترکیه و توسعه فعالیت‌های مشترک، یک چارچوب مشخص از همکاری طراحی و تدوین شود تا در دیدارهای بعدی، زمینه‌های عملیاتی‌تر و مؤثرتری برای همکاری مشترک فراهم گردد.

وی در پاسخ به پرسش نماینده ترکیه درباره اینکه آیا اقدامات حمایتی از کودکانی که به خانواده‌ها واگذار می‌شوند، انجام می‌دهید، گفت: بله، این حمایت‌ها در تمامی مراحل وجود دارد به‌عنوان نمونه سال گذشته ۵ هزار مورد جهیزیه برای ازدواج فراهم کردیم، ۱۴ هزار واحد مسکونی برای مددجویان ایجاد شد، ۲۰۰ هزار دانش‌آموز تحت پوشش قرار گرفتند و ۷۱ هزار فرصت شغلی برای جامعه هدف ایجاد کردیم.

در این نشست، نماینده کشور ترکیه گفت: ما تمایل داریم یک مرکز مشترک با محوریت خانواده تأسیس کنیم تا در آن، موضوع خانواده و مسائل اجتماعی مرتبط با اهتمام ویژه‌ای دنبال شود.

وی افزود: حمایت از کودکان، توانمندسازی زنان، حمایت از سالمندان و افراد دارای معلولیت، شاکله‌های اصلی همکاری‌های دوجانبه ایران و ترکیه را تشکیل می‌دهند.

وی با اشاره به همکاری‌های ایران با یونیسف، اظهار داشت: از تلاش‌هایی که در جمهوری اسلامی ایران در تعامل با یونیسف صورت گرفته، آگاه هستیم و می‌دانیم این همکاری‌ها همواره در راستای تقویت نظام‌های محافظت اجتماعی بوده است. ما معتقدیم تبادل تجارب در این حوزه، می‌تواند برای هر دو کشور مفید و راهگشا باشد.

نماینده ترکیه ادامه داد: کشور ما آمادگی دارد در تمامی حوزه‌های فنی مربوط به ارتقای کیفیت خدمات اجتماعی، به‌ویژه خدمات به افراد و گروه‌های دارای معلولیت، همکاری‌های لازم را انجام دهد.

وی ابراز امیدواری کرد: نشست امروز منتهی به برنامه‌ها و اقدامات بلندمدت و ملموس در حوزه خانواده و سیاست‌های اجتماعی میان دو کشور شود.

وی با اشاره به سیاست‌های گسترده وزارت رفاه اجتماعی ترکیه، تصریح کرد: وزارتخانه ما در حوزه‌های مختلف از جمله رفاه اجتماعی، خانواده، کودکان، زنان، سالمندان و افراد دارای معلولیت سیاست‌گذاری و اقدام می‌کند. در این چارچوب، اقدامات گسترده‌ای در زمینه توانمندسازی زنان، مقابله با خشونت علیه زنان، حمایت از کودکان، بازگشت افراد دارای معلولیت به جامعه و توانمندسازی اقتصادی آن‌ها انجام می‌شود. همچنین در حوزه کاهش فقر و گسترش خدمات محافظت اجتماعی نیز فعال هستیم.

نماینده ترکیه تأکید کرد: تقویت بنیان خانواده برای ما یک اصل محوری است و توجه بسیار ویژه‌ای به آن داریم. ما در سال ۲۰۲۵ قراردادی دو ساله در حوزه خانواده و زنان امضا کرده‌ایم تا بتوانیم خانواده‌ها را در برابر چالش‌های جدید مقاوم‌تر و مستحکم‌تر سازیم همچنین می‌خواهیم در جهت ترویج ارزش‌های پایدار خانوادگی و افزایش فهم و آگاهی جامعه نسبت به اهمیت خانواده تلاش کنیم.

وی در ادامه گفت: در ترکیه، روند سالمندی جمعیت و افزایش معلولیت‌های جدید قابل توجه است. در حال حاضر حدود ۱۰ درصد جمعیت ما را افراد دارای معلولیت تشکیل می‌دهند و چهار میلیون و ۵۰۰ هزار نفر تحت پوشش مستقیم مجموعه ما هستند البته برآورد ما این است که این رقم به پنج و نیم میلیون نفر افزایش یابد.

وی در پاسخ به پرسش دکتر حسینی درباره آمار دقیق افراد دارای معلولیت در ترکیه گفت: تاکنون ۴.۵ میلیون نفر ثبت شده‌اند و تحت پوشش خدمات قرار دارند اما پیش‌بینی ما این است که این تعداد تا ۵.۵ میلیون نفر افزایش یابد ما تلاش می‌کنیم با ایجاد فرصت‌های شغلی و تمهیدات حمایتی، افراد بیشتری را ترغیب کنیم تا خود را در سیستم ثبت کنند و از خدمات بهره‌مند شوند.

وی با تأکید بر اهمیت جایگاه خانواده گفت: ما کیان خانواده را در مرکز سیاست‌های اجتماعی قرار داده‌ایم چون معتقدیم اگر خانواده تقویت شود سایر حوزه‌ها نیز تحت تأثیر مثبت آن قرار می‌گیرند.

نماینده ترکیه درباره چالش‌های جمعیتی در کشورش اظهار داشت: متأسفانه در حال حاضر بسیاری از جوانان تمایلی به ازدواج ندارند و بسیاری از زوج‌ها نیز علاقه‌مند به فرزندآوری نیستند. این موضوع موجب کاهش نرخ زاد و ولد در ترکیه شده است.

وی افزود: به همین دلیل ما تلاش کرده‌ایم سیاست‌های حمایتی از ازدواج و فرزندآوری را تقویت کنیم. برای مثال خدمات ویژه‌ای به جوانان ارائه می‌دهیم تا آنان را به ازدواج و تشکیل خانواده ترغیب کنیم و همچنین خانواده‌هایی را که هنوز بچه‌دار نشده‌اند، به فرزندآوری تشویق کنیم.

وی در پاسخ به پرسش دکتر حسینی درباره مکانیزم‌های تشویقی ترکیه برای ازدواج و فرزندآوری گفت: ما صندوقی تأسیس کرده‌ایم که بخشی از درآمدهای نفت و گاز کشور به آن واریز می‌شود و از محل این صندوق به جوانان وام‌هایی برای ازدواج، مسکن و فرزندآوری پرداخت می‌شود. این صندوق به‌صورت مستقیم توسط دولت اداره می‌شود و با ارائه تسهیلات مالی، مشوق‌هایی برای تقویت خانواده و رشد جمعیت فراهم کرده است.

کد خبر 140067

نظر شما

شما در حال پاسخ به نظر «» هستید.
3 + 1 =