مسجد خانه خداست و خداوند خانه خود را برای پذیرایی از همه مردم قرار داده است پس چرا مساجد به نحوی ساخته می‌شود که فقط عده‌ای از مردم امکان استفاده از آن را دارند؟
جامعه ایران در حال پیر شدن است؛ آیا این جامعه پیر می‌تواند از پله‌های متعدد مساجد بالا برود تا خود را به شبستان‌ها و محل اقامه نماز برساند؟ در هر جامعه‌ای ۱۲ درصد مردم دچار معلولیت و مشکلات جسمی ـ حرکتی هستند؛ آیا ساختار فیزیکی کنونی مساجد امکان استفاده ۱۲ درصد مردم ایران از این فضاهای معنوی را می‌دهد؟
اکنون ماه رمضان است و معلولان کشور هم دوست دارند مانند تمام مردم از برنامه‌های مساجد استفاده کنند اما بخش قابل توجهی از آنها در پایین پله‌ها و سکوهای ورودی مساجد متوقف می‌شوند و حتی امکان حداقل استفاده از برنامه‌های مساجد را ندارند در حالی که با صرف هزینه‌ای نه چندان زیاد می‌توان تمام مراکز دینی و مذهبی کشور را برای ورود همه اقشار جامعه مناسب‌سازی کرد.
ابراهیم کاظمی مؤمن‌سرایی، رئیس دبیرخانه ستاد مناسب‌سازی کشور در گفت‌وگو با ایکنا، در خصوص وضعیت مناسب‌سازی مساجد، امامزادگان و بقاع متبرکه کشور، گفت: آمار دقیقی از وضعیت مناسب‌سازی در اماکن مذهبی وجود ندارد.
وی یکی از مسائل مهمی که موجب بهبود شرایط روحی و حتی جسمی افراد دارای معلولیت می‌شود را ارتباط با خدا و حضور در مراسم دینی دانست و گفت: افراد دارای معلولیت، جانبازان، سالمندان و تمام افرادی که دچار محدودیت‌ها و مشکلات جسمی هستند با حفظ مسیر ارتباطشان با خدا و انجام مسائل معنوی روحیه خود را تقویت می‌کنند.
مؤمن‌سرایی اضافه کرد: توانیابان وقتی حال معنوی یا روحی خوبی ندارند با زیارت قبور اهل بیت(ع) یا حضور در مراسم هیئت‌های مذهبی، دعا و مراسم جشن و شادی اهل بیت(ع) روحیه آنها تقویت می‌شود و امید خاصی به زندگی و ادامه فعالیت در آنها ایجاد می‌شود، اما تحقق این مسئله مستلزم این است که مراکز دینی برای آنها مناسب‌سازی و مهیا شود.
وی با تأکید بر اهمیت و جایگاه مساجد و زیارتگاه‌ها برای مردم، گفت: پیامبر(ص) فرموده‌اند: مؤمن در مسجد مانند ماهی در آب است. یعنی همانطور که اگر آب را از ماهی بگیری می‌میرد، اگر مسجد را هم از مؤمن بگیری می‌میرد. اگر توانیابان جامعه بتوانند بیشتر در مراکز دینی حضور داشته باشند احتمال اینکه قدرت مبارزه با مشکلات خود را داشته باشند بیشتر می‌شود.
ظرفیت مساجد برای توان‌افزایی معلولان
رئیس دبیرخانه ستاد مناسب‌سازی کشور به این مسئله نیز اشاره کرد که توانیابان کشور می‌توانند در فعالیت‌های مختلف مسجد از جمله فعالیت‌های آموزشی، خیریه و ... مشارکت داشته باشند به شرطی که بتوانند وارد مساجد شوند و افزود: معلولان زیادی داریم که در مساجد توانمند شده‌اند و باید این ظرفیت مساجد برای توان‌افزایی معلولان نیز در نظر گرفته شود.
وی تصریح کرد: شرط ورود به مساجد برای ۱۲ درصد مردم ایران، مناسب بودن فضای فیزیکی برای ورود معلولان، سالمندان و افرادی است که به هر دلیلی دچار مشکل حرکتی هستند. سالمندان زیادی علاقه دارند در برنامه‌های مساجد شرکت کنند اما به دلیل نامناسب بودن فضای فیزیکی مساجد برای حضور افراد دارای محدودیت حرکتی یا جسمی نمی‌توانند از مساجد استفاده کنند.
مؤمن‌سرایی با ابراز تأسف از اینکه برخی از مساجد حتی حداقل امکانات برای تردد معلولان و سالمندان و یا حتی یک سرویس بهداشتی مناسب برای این افراد را ندارند، گفت: البته طی چند سال اخیر مساجد به این سمت و سو رفته‌اند که این مشکلات را حل کنند اما در همه مساجد این اقدامات محقق نشده است.
رئیس دبیرخانه ستاد مناسب‌سازی کشور به مکاتباتی که با مسئولان امور مساجد برای اجرای مناسب‌سازی در مساجد صورت گرفته است نیز اشاره کرد و گفت: ما حتی خواستار برگزاری جلساتی در این خصوص با امور مساجد بوده‌ایم اما متأسفانه تاکنون این جلسه برگزار نشده است. در این خصوص عنوان می‌شود که مساجد هیئت امنایی اداره و هزینه‌های جاری مساجد توسط خود مردم تأمین می‌شود؛ مساجد با مشکلات مالی مواجه هستند و نمی‌توانند برای مناسب‌سازی هزینه کنند اما این دلیل خوبی نیست.
خیران در زمینه مناسب‌سازی مساجد فعال شوند
وی به ظرفیت عظیم خیرین برای مناسب‌سازی مساجد اشاره کرد و گفت: خیرین زیادی داریم که اگر بدانند نیاز اساسی مساجد، مناسب‌سازی است وارد عرصه شده و موضوع را حل می‌کنند. حتی پیشنهاد دادیم که خیرین مناسب‌ساز در زمینه مساجد فعال شوند تا بتوانند با مناسب‌سازی ورودی مساجد امکان حضور همه اقشار جامعه را در مساجد فراهم کنند.
رئیس دبیرخانه ستاد مناسب‌سازی کشور در خصوص مشکلاتی که مساجد برای ورود جانبازان، معلولان و سالمندان دارند، گفت: ورودی مساجد مشکل دارد؛ پیاده‌رو مقابل درب مساجد مشکل دارد و باید بازسازی شود، ورودی مساجد پله دارد و رمپ برای تردد راحت معلولان ساخته نشده و یا حتی رمپ استاندارد و اصولی ساخته نشده است.
مساجد با پله‌های زیاد و بدون رمپ
وی ادامه داد: سرویس‌های بهداشتی مساجد مناسب معلولان نیست و یا در برخی از مساجد محل اقامه نماز بانوان طبقه بالاست و آسانسور وجود ندارد و تعداد زیادی پله وجود دارد که بانوان مسن عملاً نمی‌توانند به بخش بانوان وارد شده و از برنامه‌های مساجد استفاده کنند.
مؤمن‌سرایی به این مسئله هم اشاره کرد که مناسب‌سازی فقط برای استفاده معلولان و سالمندان نیست و افزود: برای همه ما ممکن است حادثه‌ای رخ دهد یا بر اثر تصادف برای مدتی مجبور به استفاده از ویلچر شویم و اگر ورودی‌ها و فضای مساجد مناسب‌سازی نشده باشد، این افراد هم نمی‌توانند از مساجد استفاده کنند. بارها و بارها تأکید کرده‌ایم که خیرین در حوزه مناسب‌سازی مساجد وارد عمل شوند چرا که این کار حیاتی و مهم است.
بقاع متبرکه نیازمند مناسب‌سازی
مؤمن‌سرایی در خصوص مناسب‌سازی بقاع متبرکه نیز گفت: سال گذشته با اداره کل اوقاف استان تهران تفاهم‌نامه‌ای امضا شد مبنی بر اینکه بقاع متبرکه مناسب‌سازی شوند و به همه استان‌ها نیز ابلاغ شده که در سطح استان‌ها همین تفاهم‌نامه امضا شود که باید تحقق این تفاهم‌نامه را پیگیری کنیم.
وی ادامه داد: یکی از مکان‌هایی که در چند سال گذشته اتفاق‌های خوبی در آن رخ داده حرم امام رضا(ع) و محدوده اطراف حرم است که تغییرات محسوسی داشته است. اگر معلولان در سال‌های گذشته در شهر مشهد تردد می‌کردند با مشکلات زیادی مواجه بودند اما اکنون به خصوص در محدوده حرم امام رضا(ع) شرایط بسیار بهبود پیدا کرده است. حتی بین خیابان‌ها و پیاده‌روها اگر میله تعبیه شده حتماً محلی برای تردد ویلچر هم ساخته شده است و کاشی‌های علامت‌گذاری شده ویژه نابینایان نصب شده است. داخل حرم هم به طور کامل مناسب‌سازی شده است و امیدواریم این مسئله در همه شهرها و مراکز دینی بسط پیدا کند به ویژه مساجد که محل حضور دائمی مردم است.
رئیس دبیرخانه ستاد مناسب‌سازی کشور تصریح کرد: باید از هیئت امنای مساجد انتظار تحول در این حوزه را داشته باشیم و آگاهی هیئت امنای مساجد می‌تواند در این مسیر تحول ایجاد کند.
وی تصریح کرد: انتظار نداریم برای مناسب‌سازی مساجد بودجه‌ای درنظر گرفته شود چراکه مساجد مردمی هستند و هزینه‌های مساجد نیز توسط مردم تأمین می‌شود اما می‌توان مصوبه‌ای ارائه کرد تا مساجدی که ساخته یا بازسازی می‌شوند، رعایت اصول مناسب‌سازی در آنها الزامی باشد. البته از امور مساجد درخواست داریم در جلسات برگزار شده یا مکاتبات با ائمه جماعت پیشنهاد شود که شرایط ورود و خروج همه مردم به مساجد فراهم شود.
نظر شما