به گزارش روابط عمومی اداره کل بهزیستی استان مهرنازاسکندری معاون توسعه پیشگیری بهزیستی بوشهر طی مصاحبه ای پاسخگوی سوالات زیر بود که با هم می خوانیم
پیشگیری از اعتیاد یکی از فاکتورهایی است که نقش بسیار مهمی در ایجاد امنیت خواهد داشت تا چه میزان در این حوزه موفق عمل کرده ایم؟پدیده اعتیا یک مشکل با علل و عواض اجتماعی است. تا چه میزان در این حوزه موفق عمل کرده ایم؟ کمبودها و ضعف هایمان کجاست؟
اعتیاد یک بیماری چندوجهی است وپیشگیری بعنوان جلوگیری از وقوع این پدیده ، نمی کاهد. از طرفی بدلیل مشکلات اجتماعی و احساسات منفی مثل بی لیاقتی ، افسردگی ، تبعیض ، طرد شدگی ، خلاء عاطفی و بی مهارتی افراد جامعه خصوصا نوجوانان وجوانان ، کاهش سرمایه اجتماعی بدلیل رشد روز افزون تکنولوژی استفاده بی رویه از فضای مجازی و دور شدن مردم از یکدیگر زمینه رشد اعتیاد فراهم شده است
جامعه سلامت از افراد سلامت و گروه های سلامت تشکیل می شود. امروزه متاسفانه در امر پیشگیری از اعتیاد بدلیل موازی کاری سازمان ها و نهادهای درگیر پیشگیری از اعتیاد برنامه ریزی منسجم و ساختار یافته محلی و بومی در سه سطح عمومی ، انتخابی و مشخص، مرز واضح ندارد. لذا لازم است شبکه سرمایه های اجتماعی (تیم های اجتماع محور) هر جامعه به منظور ایجاد همدلی، تقویت و بروزرسانی شوند و اعتیاد بعنوان «مشکل امنیت» جامعه شناخته شود تا بتوانیم با آمادگی برای رفع آن اقدام کنیم
آنچه تاکنون گذشته با توجه به تعدادتیم های اجتماع محور، مراکز درمانی و بازتوانی وجود خط ملی اعتیاد ، صدای مشاور و تلاش های نیروهای مقابله با قاچاق و تولید، مبین تلاش های شبانه روزی در زمینه کاش اعتیاد در جامعه است و بهزیستی مطابق با عملکرد سال 1399 بهترین تلاش را داشته است. لیکن با افزایش بودجه پیشگیری و درمان اعتیاد در بهزیستی سطح ارایه خدمات در این سازمان بهبود می یابد.
معتاد بهبود یافته علاوه بربازتوانی نیازمند پشتیبانی و حمایت برای ادامه زندگی است لذا ایجاد مراکز اشتغال که فرد بهبود یافته پس از بهبودی در آن حضور و بازپروری داشته باشد الزامی است
اقدامات پیشگیرانه از اعتیاد در سه سطح اولیه، ثانویه و ثالث سازمان بهزیستی را تشریح کنید.هر قسم از پیشگیری اعم از اولیه، ثانویه و ثالث به نوبه خود در پیشگیری از اعتیاد و متعاقب آن حفظ امنیت جامعه چه نقشی دارند؟
پیشگیریه اولیه شامل پیشگیری عمومی و یا همگانی است و پیام ها رسانه ای بطور عمومی ارایه می شود و مخاطبخاصیرا مد نظر ندارد. متاسفانه این نوع اطلاع رسانی اوقات خاص ( هفته مبارزه و...) یا اجـرای کارزار ..در بهزیستی بعنوان فعالیت آگاهسازی و مبارزه با اعتیاد ارایه می گردد و جمعیت بزرگی را در بر می گیرد. پیام های پیشگیری عمومی و اولیه با هدف منصرف کردن مردم از آلودگی به ماده اعتیاد آور است و بر انجام نشدن رفتارهای پرخطر و ناسالم تاکید دارد..
مخاطبین پیشگیری ثانویه از اعتیاد به گروه های درمعرض خطر هستند و در بهزیستی از طریق از فعالیتهای تیم های اجتماع محور در محلات پر آسیب انجام می پذیرد. این تیم ها با شناسایی و کمک به درمان فرد معتاد و نجات خانواده او از آسیب های احتمالی ناشی از آن با استفاده از خدمات تخصصی مانند مراکز درمان و نگهداری و بازتوانی اعتیاد خدمات مشاوره و.. سلامت را به محله خود باز می گردانند
پیشگیری ثالثیه تلاش می کند اثرات آسیبی را که به تازگی رخ داده محدود کند . مثل انجام درمان در مراکز و گروه درمانی یا گروه N.A و افزایش هر گونه فعالیت محافظت کننده بمنظور باز توانی گروه بهبود یافت..
وجود هر سه سطح از پیشگیری در ایجاد جامعه سالم و بهبود همدلی و امنیت یک جامعه اثر گذار است. لازم به ذکر است برای ایجاد جامعه سلامت باید از کودک برای پرورش نیروی انسانی مقاوم و تاب آور درمقابله با اعتیاد مصون سازی را آغاز کنیم.
بدون تردید، خدمت رسانی به افراد جامعه با کیفیت مطلوب به منظور جلوگیری از بروز اعتیاد هنگامی امکان پذیر خواهد بود که یک نهاد ویژه برخوردار از توان تخصصی، اقتصادی، اجرایی و سیاسی قوی به شکل منسجم جنبه های گوناگون مبارزه با این آسیب اجتماعی را عهده دار شود. ایا سازمان بهزیستی برای این خدمات امکانات لازم را دارد؟ضعفها و کمبودها؟
سازمان بهزیستی دارای بهترین بدنه کارشناسی مقابله با اعتیاد است و بهترین منابع و مخازن علمی رادارد. همچنین با وجود تلاش های علمی بیش از 20 سال بهترین تجربه را دارا می باشد لیکن با توجه به حضور و لزوم داشتن شرکای اجتماعی و نهاد ها و سازمان ها سطح بودجه های بهزیستی کافی نیست .کارشناسان بهزیستی یاد گرفته از صمیمم دل کار کنند لذا کمتراز نداشتن و ضعف صحبت می کنند. نیروهای متخصص در زمینه پیشگیری از اعتیاد بدلیل سیاست های سازمانی تغییر پست داشته و یا دلسرد می شوند. بودجه های ابلاغی مشمول بیمه مالیات شده و از میزان آن کاسته می شود . بروز رسانی نشدن آموزش ها و خصوصا آموزش اطلاع رسانی و تبلیغات.
کار با موضوع اعتیاد سخت و دشوار است در نظر قرار ندادن سختی کار در پرداخت های مامانه ( حقوق)
4 با توجه به آثار مخرّب اعتیاد بر وضعیت بهداشت، روان، شخصیت و خانواده فرد معتاد و پیامدهای منفی آن برای اجتماع، پیشگیری از ابتلای افراد جامعه به این «بلای خانمان سوز» چه توصیه ای دارید؟
رفتار ضد اعتیاد از قبل از تولد آغاز می شود ، متاسفانه در حال حاضر برای آموزش پیش ازدواج ، حین ازدواج و فرزند پروری برنامه الزامی در کشور وجود ندارد . و سازمان بهزیستی بخشی از تلاش خود را در جهت تبلیغات و دعوت به حضور در این آموزشها هزینه می کند . در حالی که برای پرورش قارچ ، دامپروری و یا.. قبل از آغازآموزش انجام آن از مهمترین مسایل است.
متاسفانه والدینی که «خود» و «یکدیگر» را درک نمی کنند متعهد می شوند فرزندی را که هردو آنها را درک نمی کند ، را تربیت کنند . تربیتی که موجب از بین رفتن اعتماد به نفس و سلامت روانی اجتماعی او است . تربیت فرزانی که از بستر خانواده های نابسان رشد یافته اند بیشتر به ورطه اعتیاد و دیگر آسیب های اجتماعی کشده می شود.
لازم به ذکر است کشورعزیز ما ایران اسلامی فاقد * وزارتخانه زنان و خانواده * بعنوان متولی امور خانواده است ...لذا سیستمی مبنی برحمایت و پیشگیری از آسیب های اجتماعی در خانواده و ارتقای کیان خانواده وجود ندارد و برنامه های ارتقایی بعنوان موضوعات جنبی در کنار برنامه های دیگر اجرا می گردد. همچنین فعالیت های سازمان بهزیستی هم بدلیل گستردگی فعالیت ها تنوع جامعه و کافی نبودن بودجه ها و اثر گذاری کند برنامه های فرهنگی نیاز به تقویت و حمایت دارد.
بمنظور دستیابی به اهداف اصلی سازمان بهزیستی در پیشگیری از اعتیاد، چه امکاناتی نیاز است؟
• تقویت برنامه های پیشگیرانه از طریق افزایش نیرو های تخصصی و بودجه لازم
• تطبیق برنامه ها براساس بومی سازی منطبق بر آسیب اجتماعی رایج هر استان ( مثلا الکل در استان بوشهر بیشتر از دیگر مواد رایج است)
• آموزش ها مداوم و بروز رسانی در جهت اجرای برنامه ها
• انجام پایش و ارزیابی از اجرای برنامه ها و اعلام تحلیل ها به منظور ارتقای کیفیت برنامه ها
• تقویت برنامه های ارتقایی مانند مهارت های زندگی آموزش زندگی خانواده ، پیش از ازدواج مصون سازی و تربیت فرزند
نظر شما