۳۱ خرداد ۱۴۰۰ - ۱۲:۲۲
اختلال طیف اتیسم چیست؟

اوتیسم یا در خودماندگی نوعی اختلال رشدی یا تحولی (عصبی –رشدی) است. یکی از 6 اختلال دسته بندی شده در طبقه اختلالات عصبی – رشدی است که در آنها رشد و تحول صحیح مغز با دستگاه عصبی مرکزی مختل می شود ...

اختلال طیف اتیسم چیست؟

اوتیسم یا در خودماندگی نوعی اختلال رشدی یا تحولی (عصبی –رشدی) است. یکی از 6 اختلال دسته بندی شده در طبقه اختلالات عصبی – رشدی است که در آنها رشد و تحول صحیح مغز با دستگاه عصبی مرکزی مختل می شود . این اصطلاح به مشکلاتی در عملکرد مغز و دستگاه عصبی اشاره دارد که همزمان با رشد فرد بر هیجان ، توانایی یادگیری و حافظه او تاثیر منفی می گذارد. اصطلاح طیف به این موضوع اشاره دارد که علامت های این اختلال بسته به شدت آنها سطح رشدی و سن تقویمی ، بسیار متغیر هستند. علائم این اختلال از 18 ماهگی بروز یافته و معمولا در 24 ماهگی قابل تشخیص است .این اختلال باعث می شود که مغز نتواند در زمینه ارتباطات اجتماعی و رفتارهای ارتباطی به درستی عمل کند

 خصوصیات اصلی اختلال طیف اتیسم با نشانه هایی در دو زمینه رفتاری مشخص شده اند که عبارتند از :

1- نقص در ارتباط اجتماعی

2-رفتارها، علایق یا فعالیت های تکراری و محدود

شدت اختلال طیف اتیسم بر اساس نقص های موجود در ارتباط اجتماعی و روند رفتارهای محدود و تکراری در سه سطح

سطح 1- نیازمند حمایت ؛ سطح 2-نیازمند حمایت زیاد : سطح 3- نیازمند حمایت بسیار زیاد  تعیین می گردد.

اهمیت غربالگری ، تشخیص و مداخله بهنگام در اختلال طیف اتیسم :

اتیسم پرشیوع ترین اختلال رشدی است . به گزارش دی اس ام -5 در حال حاضر میزان شیوع اختلال طیف اتیسم در سراسر جهان هم در کودکان و هم در بزرگسالان در حدود 1% است . این بدان معنا است که در کشوری مانند ایران با جمعیتی حدود 80 میلیون نفر احتمال می رود حدود 800000 نفر در سطوح مختلف فرد دارای اختلال وجود داشته باشد و این تعداد هر روز در حال رشد است .به همین جهت و به دلیل اهمیت تشخیص و مداخلات توانبخشی بهنگام این اختلالات در سنین طلایی مداخلات که همانا 2 تا 5 سال می باشد و با عنایت به تنوع و وسعت برنامه های مداخله ای به منظور اجرای برنامه درمانی منظم تر و دارای ساختار، تدوین و اجرای برنامه غربالگری ، تشخیص و مداخله در اختلال طیف اتیسم در دستور کار کشور قرار گرفته است .

اهداف اجرای برنامه غربالگری ، تشخیص و مداخله در اختلال طیف اتیسم

 هدف اصلی-

ارتقاء کیفیت زندگی افراد دارای اختلال طیف اتیسم و خانواده ایشان

 اهداف اختصاصی-

شناسایی کودکان دارای اختلال طیف اتیسم به منظور مداخله بهنگام

در دسترس نمودن خدمات برای کودکان دارای اختلال و خانواده ایشان

ارتقاء سطح آگاهی جامعه نسبت به اختلال طیف اتیسم

ارتقاء سطح آگاهی و بهداشت روانی خانواده و کودکان دارای اختلال

ارتقاء سطح آگاهی افراد کلیدی و مسئول

اهمیت موضوع :

افزایش میزان شیوع اختلال طیف اتیسم با نرخ رشدی برابر با 1 درصد در دهه گذشته در سراسر جهان

زمان طلایی مداخلات مرتبط با طیف اتیسم در سنین 2 تا 5 سال

مراجعه عموم خانواده ها به متخصصان بعد از گذشت سنین طلایی مداخلات و تعویق در تشخیص این اختلال تا زمان غربالگری پیش دبستانی

لزوم انجام برنامه های مداخله ای به منظور بهبود وضعیت کودکان دارای اختلال و خانواده ایشان

پیشگیری از تشدید اختلال در کودکان

فازهای برنامه غربالگری ، تشخیص و مداخله در اختلال طیف اتیسم

فاز حساس سازی و آگاهسازی

فاز غربالگری

فاز تشخیص

فاز مداخله (مرکز محور-خانواده محور)

فاز حساس سازی و آگاهسازی :

حساس سازی مسئولین از طریق برگزاری کارگاه های آموزشی و همایش ها ، اجرای برنامه های بازدید ، آگاهسازی عمومی در جامعه با روش های اطلاع رسانی ( تیزر-پوستر – بنر – پمفلت – بروشور و برنامه های رسانه ای و ..)

فاز غربالگری :

فراهم سازی مکان تکمیل آزمون غربالگری اختلال طیف اتیسم

انجام مصاحبه و پیگیری

فاز تشخیص :

اجرای آزمون غربالگری اختلال طیف اتیسم

فاز مداخله :

الف-ارزیابی توسط تیم تخصصی

ب-تنظیم برنامه آموزشی خاص برای هر کودک

ج- ارائه خدمات تخصصی

چگونه می توانیم تشخیص دهیم که کودک دارای اختلال اوتیسم است؟

از آنجایی که در مادران جوانی که صاحب اولین فرزند خود می شوند تشخیص علاِیم کمی دشوار است ، تعدادی از علایم اولیه که می تواند والدین را نسبت به وضعیت کودک خود هوشیار کند به شرح زیر می باشد، اما باید این نکته مهم را در نظر داشت که بدون بررسی های دقیق متخصص از وضعیت کودک نمی توان برچسپ اختلال بر کودک گذاشت و موارد مذکور جهت آگاه سازی می باشد .

نشانه های اختلال اوتیسم در کودکان

 تا سن 12 ماهگی هیچگونه نشانه ای از بل بل کردن در آنها دیده نمی شود.Ÿ

ژست هایی از قبیل چنگ زدن ، اشاره کردن و تکان دادن دست در آنها مشاهده نمی شود.Ÿ

 تا سن 16 ماهگی قادر به بیان یک کلمه نمی باشند و در 24 ماهگی بیان عبارت دو کلمه ای ندارند. Ÿ

لبخند اجتماعی و حالت انتظار برای در آغوش گرفته شدن در برخورد با دیگران در کودک وجود ندارد. Ÿ

تماس چشمی غیرعادی و یا کمتر از حد معمول می باشد.Ÿ

معنای اجتماعی دالی بازی و شکلک در آوردن را درک نمی کنند .Ÿ

واکنش به اسم خود ، برگرداندن سر نسبت به صدا ، تعقیب دیداری و دنبال کردن با استفاده از نگاه در کودک مشاهدهŸ

 نمی شود( به ویژه در دوسال اول کودکی )

 به اسباب بازی ها علاقه ای نشان نمی دهند یا ممکن است فقط به وسیله خاصی علاقه شدیدی داشته باشند.Ÿ

 به جای استفاده از کل یک وسیله بازی ، تنها با اجزای آن بازی می کنند.Ÿ

بی قراری و بیش فعالی دارند.Ÿ

حرکات غیر عادی در دست مثل بازی کردن با انگشتان دارند.Ÿ

خود را به جلو و عقب تکان می دهند.Ÿ

گریه یا خنده های بدون دلیل دارند.Ÿ

خطرات محیطی را درک نمی کنند.Ÿ

واکنش های غیر معمول به محرک هایی از قبیل نور ، صدا ، حرکت ، لمس ، مزه و ... دارند.Ÿ

به مرور زمان توانمندی های کودک در حال ضعیف شدن می باشد.Ÿ

درمان اختلال طیف اتیسم

Ÿ روش ای بی ای Applied behavior analysis

اصل مهم این روش این است که رفتارهایی که مورد تشویق قرار بگیرند ، احتمال تکرار و افزایش خواهند داشت و رفتارهایی که مورد توجه قرار نگیرند ، احتمال حذف شدن آنها وجود دارد.

Ÿروش  TEACCH

 در این روش باور بر این است که محیط زندگی ک.دک باید با او تطبیق داده شود نه اینکه کودک با محیط تطبیق داده شود.

Ÿ روش ارتباط با تبادل تصاویر

در این روش به کودک آموزش داده می شود که چگونه می تواند نیازهای خود را از طریق دادن تصاویر برآورده کند.

Ÿروش  Floor Time

 در این روش سعی بر این است که ارتباط کودک با فرد دیگر از طریق برنامه های دقیق بازی بیشتر و موثرتر شود.

Ÿ روش داستانهای اجتماعی Social Stories

از طریق تعریف داستانهای اجتماعی به کودک آموزش داده می شود که چگونه احساسات ، منظور و برنامه های دیگران را درک کنند.

Ÿ روش درمانهای رژیمی و دارویی

متخصصین به این نتیجه رسیدند که بعضی از داروها و ویتامین ها در بهبود بعضی از اختلالات اتیسم موثر است .

Ÿ  روش کاردرمانی – روش گفتار درمانی

کد خبر 38354

نظر شما

شما در حال پاسخ به نظر «» هستید.
7 + 9 =

خدمات الکترونیک پرکاربرد