گزارش |خودکشی، عوامل و راهکارهای پیشگیری

از دیدگاه کارشناسان خودکشی نوعی آسیب چند بعدی رفتار است که عوامل متعددی در بروز آن دخالت دارد و همواره به عنوان یکی از مشکلات و نگرانی‌های بهداشت عمومی در جوامع مختلف مطرح است.

در عصر اطلاع رسانی دیجیتال هر روز که صفحه‌های رسانه‌های مکتوب و مجازی را ورق می‌زنی در کنار اخبار مختلف سیاسی، فرهنگی و اجتماعی خبرهایی تلخ از حوادثی نظیر خودکشی افراد بویژه جوانان و نوجوانان به دلایل مختلفی نظیر عشق، فقر، ناکامی و دیگر موارد به چشم می‌خورد که در سال‌های اخیر رو به افزایش است.

فارغ از نگریستن به این مساله چه از زاویه جامعه شناختی و چه از نگاه روان شناختی، باید دانست خودکشی یک پدیده و واقعیت اجتماعی است که مربوط به مکان و زمان خاصی نیست، بلکه جهان‌ شمول است به این معنا که در همه زمان و همه جا اما به میزان متفاوت وجود دارد.

امروز آمارها حاکی از آن است که روند خودکشی در بسیاری از کشورهای جهان افزایشی است، امری که می‌تواند بسیار نگران کننده باشد و نیازمند اقدام‌های اساسی و سیاست‌گذاری‌های درخور و پیشگیرانه است. 

وقتی پدیده‌ای مانند خودکشی اتفاق می افتد به طور حتم عوامل مختلفی در شکل گیری و تصمیم آن فرد برای کشتن خود دخالت دارد که می‌طلبد همه متخصصان حوزه انسانی و سلامت، جامعه شناسان، روان شناسان، روان پزشکان، دولت‌مردان، سیاست‌گذاران مسئولان آموزش و تربیت کودکان و نوجوانان واکنش نشان دهند و پاسخگو باشند و این موضوع را به تحلیل بکشند و این اخبار مانند مابقی اخبار عادی به دست فراموشی سپرده نشود.

جان عزیزترین سرمایه یک انسان است و وقتی فردی عزیزترین، مهمترین، بزرگترین و ارزشمندترین سرمایه خود را از بین می‌برد،قربانی خود، خانواده و جامعه می‌شود، بی تفاوتی نسبت به آن جایز نیست و باید با آسیب شناسی، بررسی و اقدام‌های پیشگیرانه اجرا شود.

انتشار اخبار سه مورد خودکشی متوالی در مدت یک هفته در شهرستان‌های جنوبی استان بوشهر در رسانه‌های مختلف بازتاب‌های زیادی داشت که خبرگزاری جمهوری اسلامی در استان بوشهر برآن شد تا در گفت وگو با کارشناسان امور اجتماعی، انسانی و بهداشت و سلامت روان به بررسی عوامل این پدیده و راهکارهای پیشگیری از آن بپردازد که ماحصل آن را در زیر می‌خوانید.

بعد از ظهر  ۲۰ مهر سال ۱۳۹۹ بود که خبر خودکشی کودکی ۱۱ ساله در شهرستان دیر در جنوب استان بوشهر در فضای مجازی و رسانه‌های استان بوشهر دست به دست شد، هنوز شوک این خبر تمام نشده بود که ۲۶ مهرماه خبر خودکشی نوجوانی ۱۶ ساله کوهدشتی در خانه باغی در شهرستان کنگان و بلافاصه پس از آن  جوان ۲۱ ساله‌ای در شهرستان جم منتشر شد.

فقر و محرومیت وجه اشتراک سه خودکشی اخیر استان بوشهر  

یک روان شناس عمومی گفت: هر چند پرداختن به موضوع خودکشی برای جامعه ما تابو است و خانواده‌هایی که یکی از اعضای خود را در اثر خودکشی از دست داده‌اند خیلی تمایل ندارند فرزند، خواهر ، برادر و همسرشان جزو این آمار قرار گیرد و دلایل مرگ را چیز دیگری بیان می‌کنند.

دکتر روح انگیز بهرامی افزود: وقتی اتفاقی در جامعه پشت سر هم و در فاصله زمانی کوتاه پیش می‌آید ما را باید به فکر فرو ببرد که چه عواملی در ایجاد این اتفاق نقش داشته و خودکشی هر فرد باید به شکل جداگانه بررسی و دلایل آن مشخص شود.

بهرامی وجه اشتراک سه خودکشی اخیر جنوب استان بوشهر را فقر، محرومیت و مسائل اقتصادی خانواده‌ها عنوان کرد و افزود: سازمان‌های مردم نهاد، خیران و مسئولان باید نسبت به ارتقای سطح اقتصادی و توانایی مالی خانواده‌های نیازمند اقدام کنند چون همه ما در مقابل این محرومیت مسئول هستیم.

این روانشناس اضافه کرد: دومین وجه خودکشی‌های اخیر اعتیاد و زندانی بودن یکی از والدین این افراد است که به نظر می‌آید بعضی از اشخاصی که دست به خودکشی زده‌اند از خانواده‌های نابسامان مبتلا به فقر و تنگدستی و اعتیاد بوده‌اند.

ضرورت آموختن مهارت‌های زندگی و حساسیت‌های دوره نوجوانی 

براساس تاکید سازمان جهانی بهداشت آموختن یک سری مهارت‌ها از سن کودکی و یا حتی قبل از آن و حتی برای والدینی که قرار است پدر و مادر شوند الزامی است.

تربیت فرزند یک علم است بویژه پس از گذر از مرحله کودکی و ورود به مرحله نوجوانی که افزون بر تغییرهای هورمونی و فیزیولوژیکی به طور معمول این گروه تحت تاثیر گروه همسالان قرار گرفته و از رفتارهای یکدیگر تقلید می‌کنند به همین دلیل والدین باید فرزندان نوجوانان خود را بیشتر مورد توجه قرار دهند.

دوره نوجوانی دوره خاص و پرمخاطره‌ای است و بیش از هر دوره رشد به دلیل تغییراتی که در سلول‌ها و نورون‌های مغز آنها انجام می‌شود، مهم است و تاثیرهای مهمی را می‌پذیرد و در آینده فرد اثر گذار است.

بهرامی ادامه داد: فراگیری مهارت‌هایی از جمله حل مساله، تاب آوری بویژه در حالت بحرانی و در شرایطی که فرد درد و احساس استرس دارد، تنظیم هیجان‌های منفی، مدیریت خشم، چگونگی کنترل رفتارهای ناگهانی و فرزند پروری ضروری است و تنها در این صورت است که فرد می‌تواند در زمان بحران کمک و از وقوع حوادث پیشگیری کند.

وی با اشاره به بخشی از مصاحبه مادر کودک ۱۱ ساله که می‌گفت "پسرم گفته فقط امشب را به من اجازه بده اینجا پیش شما بخوابم" گفت: مادر به دلیل ناآگاهی متوجه تغییر رفتار فرزند خود نبوده‌ است.

این متخصص روانشناس گفت: با توجه به تغییر و تحولات دنیای امروز بیشتر نوجوانان تصور می‌کنند هیچ خطری آنها را تهدید نمی‌کند، به هر چیزی فائق می‌آیند و به این وسیله توجه بقیه را به خود جلب می‌کنند به همین دلیل است که والدین با آگاهی باید مانع از وقوع بسیاری از اتفاق‌های ناگوار شوند.

وی ادامه داد: نوجوانان تصور می‌کنند محور این دنیا هستند و هیچ آسیبی به آنها نمی‌رسد، حتی ممکن است این افراد فکر کنند اگر برخی کارها را انجام دهند به مرگ منتهی نمی‌شود. 

بهرامی اضافه کرد: بسیاری از کارشناسان رسانه معتقدند تا کنون تلاش زیادی برای محدود کردن استفاده جوانان از گوشی و تبلت انجام شد اما در این شرایط مجبور هستیم این وسایل را در اختیار آنها بگذاریم و در این شرایط کنترل آنها بسیار سخت تر از گذشته می‌شود.

وی افزود: در این ارتباط لازم است در شرایط شیوع ویروس کرونا از رسانه‌ای مانند تلویزیون که به نسبت تلفن همراه پیشرفته و تبلت، بیشتر و به شکل فراوان‌ تری در جاهای دور دست در دسترس قرار دارد برای آموزش استفاده شود تا به این وسیله به جامعه هدف استرس و فشار زیادی وارد نشود و شاهد چنین حوادث ناگواری نباشیم.

بهرامی گفت: نوجوان فکر می‌کند با توجه به اینکه در دنیای انتخاب‌های متفاوت است، وقتی به او گفته می‌شود، پای سیستم بنشین و آموزش را فرابگیر تصور می‌کند باید یک سری آپشن‌ها از جمله تبلت و گوشی تلفن همراه را داشته باشد، بنابراین حق دارند که یک سری آپشن‌های رفاه و امکانات اولیه در اختیار آنها باشد.

نشانه‌های خودکشی و راهکارهای درمانی 

خودکشی نشانه‌هایی دارد که هر فردی به عنوان عضوی از اعضای جامعه انسانی وظیفه دارد آنها را بشناسد و فقدان مهارت‌های لازم و شناخت نداشتن ممکن است باعث شود افراد براحتی و بدون توجه به فردی که علامت‌ خودکشی دارد گذر کنند.  

وی اضافه کرد:  اگر فردی تصور کند با نبودنش دیگران راحت می‌شوند و یا آرزوی نیستی می‌کند، از خانواده، دوستان و همسالان کناره‌گیری می‌کند و از فعالیت‌های معمولی لذت نمی‌برد و دچار افت شغلی و تحصیلی شده باید به این نشانه‌ها توجه کرد.

بهرامی یادآور شد: در این شرایط باید به صورت صریح و شفاف در مورد خودکشی صحبت و رهنمون کرد و  فرد را به سمت درمان ارجاع داد و از روان شناس، روان پزشک، مددکار، مشاور، اورژانس اجتماعی و صدای مشاور کمک گرفت.

وی یادآور شد: امروز براساس بررسی‌ها خودکشی سومین دلیل مرگ کودکان، نوجوانان و جوانان در سن بین ۵ تا ۲۴ سال است و این هشدار می‌دهد باید مراقب کودکان، نوجوانان و جوانان بود و هرگونه اختلال روان پزشکی، اختلال هیجانی و رفتاری، افت‌های تحصیلی و عملکرد باید جدی گرفته شود و به طور حتم باید مداخله دارو درمانی و همراه با مشاوره باشد. 

بهرامی گفت: کودکان و نوجوانان درکی که ما بزرگترها از مرگ داریم را ندارند، آنها ممکن است فکر کنند با این اقدام به مرگ کشیده نمی‌شوند و یا تصور بازی از آن داشته باشند که از پس آن بر می‌آیند. 

جمله "خودم را می‌کشم"  زنگ خطر است

متخصص روانشناسی بالینی و مدیرگروه سلامت روانی اجتماعی اعتیاد دانشگاه علوم پزشکی گفت: خودکشی فقط از دست دادن یک فرد نیست بلکه یک تراژدی است که افراد زیادی را تحت تاثیر قرار می‌دهد و مهمترین نکته در این زمینه پیشگیری است که همه باید در این زمینه دست به دست هم بدهند و اقدام کنند.

دکتر فاطمه اکبری زاده  اظهارداشت: در این شرایط اصلاح باورها درباره خودکشی ضروری است و اگر کسی اعلام کرد «خودم را می‌کشم» این یک جمله ساده و بی معنی نیست بلکه علامت خطر است و باید جدی گرفته شود بویژه اگر فرد در خانواده‌ای زندگی می‌کند که بحران دارد و نباید تصور کرد که این جمله تنها صحنه سازی است.

وی ادامه داد: هر چند آمار خودکشی در استان بوشهر از میانگین کشوری بالاتر نیست و استان‌هایی در کشور وجود دارد که میزان مرگ ناشی از خودکشی آنها بیشتر است اما همین میزان نیز زیاد است و نباید رخ دهد.

اکبری زاده افزود: خودکشی مرگی غم انگیز و به عنوان یک حل مساله ناسالم است که می‌تواند روی خیلی از افراد جامعه تاثیر گذار باشد و نباید از طریق رسانه‌ها کلمه "خودکشی" بیش از حد برجسته و یا وسایل مرگباری که فرد استفاده کرده را مورد اشاره قرار دهند.

به گفته وی در خودکشی فرد به دلیل ناامیدی، یاس، فشار روحی و روانی روش‌های دیگری را برای حل مساله امتحان نکرده و به دلیل اینکه ادراکی که از شرایط خود دارد ادارک غیرقابل تعبیر آن شرایط سخت است به خودکشی فکر می‌کند.

این متخصص روانشناس اضافه کرد: فردی که توانمند تر باشد تصور می‌کند می‌تواند شرایط را تغییر دهد ولی فردی که به فکر خودکشی است به هیچ راهی برای تغییر شرایط فکر نمی‌کند.

اکبری زاده با بیان اینکه خودکشی یک فرد همه خانواده را تحت تاثیر قرار می‌دهد و تا مدت‌ها حال همه خوب نیست گفت: خودکشی یک مساله چند بعدی و چند عاملی است و مداخله‌های زیادی را می‌طلبد و با مشاوره و درمان اختلال‌های روانی از رفتارهای تکانه‌ای افراد جلوگیری و به آنها برای حل بهتر مساله و پیشگیری از تصمیم‌های هیجانی باید کمک شود.

خودکشی قابل پیشگیری است

این متخصص روانشناس بالینی عنوان کرد: این که فکر کنیم افرادی که خودکشی می‌کنند خودخواه یا ضعیف هستند شاید صحیح نباشد این افراد از قبل دچار افسردگی‌هایی بوده‌اند که درمان نشده و این افسردگی به سواد، جایگاه اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی ربطی ندارد در ذهن هر فردی ممکن است فکر خودکشی شکل بگیرد حالا عملی شود یا نشود بحث دیگری است.

اکبری زاده گفت: افراد باید به رفتارهای نزدیکان خود دقت کنند اگر فردی مدت‌ها است با دیگران ارتباط اجتماعی نداشته است و یکباره به سراغشان بیاید و حرف از حلالیت یا خداحافظی بزند یا بهترین داشته‌هایش را یادگاری بدهد، این‌ها نشانه خطر هستند.

وی تاکید کرد:بسیاری از افراد که دست به خودکشی زده‌اند درباره‌اش فکر کرده‌اند و حرف زده‌اند این که فکر کنیم خودکشی یکباره به سراغ فرد آمده درست نیست.

متخصص روانشناسی بالینی و مدیرگروه سلامت روانی اجتماعی اعتیاد دانشگاه علوم پزشکی ادامه داد: کسانی که خودکشی می‌کنند از اختلال روانی رنج می‌برند که اگر بموقع تشخیص داده شود می‌توان از حاد شدن مشکل جلوگیری کرد.

اکبری زاده افزود: مهم‌ترین علت خودکشی ناامیدی است و فرد به این نقطه می‌رسد که دردهایش پایان ندارد و به این علت تلاش می‌کند با از بین بردن خود از دردها رها شود.

به گفته اکبری زاده ممکن است درد جسمی، روانی و یا موقعیتی باشد و فرد به این نتیجه می‌رسد که موقعیت رنج آور تمام ناشدنی و غیرقابل تغییر است و این گونه برای حل مساله خود، روشی ناسالم را انتخاب می‌کند اگردر این شرایط دیگران حواسشان به فرد باشد می‌توانند به او کمک کنند که مساله اش را با روشی سالم حل کند.

وی با تاکید بر افزایش اطلاعات مردم در زمینه خودکشی گفت: خیلی از افراد وقتی فرد نزدیکی به آنها در باره خودکشی صحبت می‌کند، جدی نمی‌گیرند در مورد خودکشی‌های دیر و کنگان این افراد با خانواده‌های خود در این مورد حرف زده بودند و یا در بازی‌های خود ادای فردی که می‌خواهد خود را از بین ببرد را نمایش داده بودند.

نقش رسانه‌ها و نهادهای اجتماعی و آموزشی در پیشگیری از خودکشی 

براساس گزارش یک کارگاه کشوری منتشر شده توسط DOC (مرکز کنترل و پیشگیری از بیماری ایالات متحده آمریکا) مقامات دولتی، متخصصان بهداشت و رسانه باید درهنگام گزارش درباره خودکشی این توصیه‌ها را مد نظر قرار دهند، از جمله آشکار کردن آن جنبه هایی از پوشش خبری است که می‌تواند باعث شیوع خودکشی شود و نیز روش‌هایی را توصیف می‌کند که از طریق آن می‌توان به واسطه نوعی پوشش خبری به تقویت تلاش‌های اجتماع محلی برای پیشگیری از این رخداد پرداخت.

اکبری زاده با بیان اینکه کودک ۱۱ ساله دیری  صحنه خودکشی فرد دیگری را مشاهده کرده بود گفت: اینها خیلی تاثیر گذار است به همین دلیل است که ما می‌گوئیم در رسانه‌ها باید دست به عصا راه رفت و نباید برجسته شود چون افرادی که قصد خودکشی دارند با دیدن و شنیدن صحبت‌هایی راجع به خودکشی ترغیب به انجام این کار می شوند.

وی در خصوص نقش رسانه‌ها در اطلاع رسانی خبر خودکشی اضافه کرد: رسانه‌ها نباید مراحل خودکشی را به صورت شفاف اطلاع رسانی کنند چون این خبر با واکنش‌های مختلف مردم هم مواجه می‌شود و از طرفی بسیاری نوجوانان هم این مطلب را می‌خوانند برهمین اساس بارها تأکید شده نباید این چنین خبر چاپ کرد زیرا این نوع اطلاع رسانی رسانه‌ها موجب می‌شود نوجوانان و کودکان راه خودکشی را یاد بگیرند.

اکبری زاده گفت: خانواده‌هایی که یکی از اعضای آنها دست به خودکشی می‌زند به غیر از غم از دست دادن فرد مورد نظر در معرض شایعه‌ها و قضاوت مردم قرار می‌گیرند که این موضوع آنها را بیش از حد تحت فشار قرار می‌دهد.

وی تاکید کرد: مردم در این شرایط مراقب باشند با شایعه پراکنی داغ این خانواده‌ها را بیشتر نکنند.

اکبری زاده با اشاره به شرایط ناشی ازکرونا  که مشکلات اجتماعی و اقتصادی را در پی داشته است، عنوان کرد و گفت: باید همه تلاش کنند اضطراب‌های ناشی از این مشکلات را با یادگیری مهارت‌های لازم کاهش دهند.

این روانشناس با توجه به شرایط خاص دانش آموزان در این مقطع عنوان کرد: اکنون معلمان، دانش آموزان و والدین همه با مشکلات آموزش مجازی دست به گریبان هستند و خوب است که معلمان آموزش‌های لازم را در زمینه کاهش اضطراب فرا بگیرند، اضطراب ناشی از تکالیف مدرسه را کم کنند، روش‌های صحیح تشویق را به کار گیرند و از سوی دیگر آموزش و پرورش و نهادهای حمایتی بازماندگان از تحصیل را شناسایی و کمک کنند زمینه تحصیلشان فراهم شود.

اکبری زاده ازخانواده‌ها خواست با توجه به اینکه ارتباط اجتماعی به علت کرونا کم شده تلاش کنند بچه‌ها دچار انزوا نشوند و خودشان با روش‌های مختلف با فرزندان ارتباط کلامی داشته باشند.

وی همچنین از مراکز طب کار خواست به کارگرانی که از خانواده دور هستند کمک کنند تا دوری از خانواده منجر به تنهایی و مشکلات روانی نشود.

مدیرگروه سلامت روانی اجتماعی و اعتیاد معاونت بهداشتی دانشگاه علوم پزشکی بوشهر گفت: خانواده‌ها از مراکز خدمات جامع سلامت کمک بگیرند در این مراکز روانشناسان به صورت رایگان خدمات مشاوره‌ای ارائه می‌دهند.

وی تاکید کرد: باید خانواده‌ها از نظر سلامت روانی غربالگری شوند در همین راستای با کمک آموزش و پرورش خانواده‌هایی که دچار مشکلات اجتماعی هستند باید شناسایی و روی بچه‌ها و خانواده‌ آنها کار شود.

ضرورت مراقبت روانی از جوانان و نوجوانان  

مدیرکل امور اجتماعی استانداری بوشهر گفت: حوادث مهرماه در جنوب استان بوشهر اهمیت مراقبت روانی و روحی از جوانان و نوجوانان در برابر آسیب‌های اجتماعی را دو چندان کرده است.

محمد مظفری افزود: وقتی چنین اتفاقی رخ می‌دهد، احتمال تکرار آن وجود دارد به همین دلیل ضروری است همه نهادها با همکاری یکدیگر در این زمینه اقدام کنند.

مظفری گفت: سازمان‌های مددکاری باید با همکاری خیران، پروژه حمایت از خانواده زندانیان و بررسی آسیب‌های اجتماعی این خانواده‌ها را با جدیت بیشتری دنبال کنند تا شاهد بروز آسیب‌ها و ناهنجاری‌ها در این خانواده‌ها نباشیم.

وی ادامه داد: همچنین اداره کل آموزش و پرورش باید یک بانک اطلاعاتی از علت ترک تحصیل دانش‌آموزان داشته باشد تا دیگر دستگاه‌ها بتوانند با حمایت از این افراد از بروز آسیب‌ها در این قشر جلوگیری کنند.

مظفری در باره خودکشی نوجوان ۱۶ ساله در کنگان استان بوشهر افزود: در بررسی‌های به‌عمل آمده، مشخص شد خانواده این نوجوان به‌دلیل حبس پدر با محکومیت قتل عمد، از فقر اقتصادی و آسیب‌های اجتماعی رنج می‌برده است؛ این نوجوان در یک کارگاه سنگ‌فروشی اشتغال داشته و در پی محکومیت و حبس پدر، از دو سال پیش ترک تحصیل کرده بود.

وی گفت: در ارتباط با خودکشی پسر ۱۱ ساله دیری نیز استانداری به محض اطلاع، جلسه‌ای با حضور همه دستگاه‌های مرتبط برگزار کرد و قرار شد دادستانی موضوع را به‌صورت ویژه بررسی و نتایج را به ما اعلام کند، البته جزئیات این پرونده مشخص نیست و نمی‌توان در مورد آن اظهار نظر کرد، این اتفاق افتاده، اما تا زمانی که دادستانی علت این اتفاق را به‌صورت رسمی اعلام نکند نمی‌شود درباره آن صحبت کنیم.

مظفری اضافه کرد: باید پذیرفت شرایطی که امسال برای آموزش و پرورش ایجاد شد بسیار سخت بوده‌است و در واقع بروز بیماری کرونا باعث شد شرایطی را بگذرانیم  که هیچ تجربه قبلی از آن نداشته و آماده مواجهه با آن نبوده‌ایم قبل از این شرایط، بسیاری از کارشناسان معتقد بودند دانش‌آموزان نباید در فضای مجازی حضور داشته باشند اما بیماری کرونا شرایط خاصی را ایجاد کرد که حضور در فضای مجازی برای دانش‌آموزان الزامی شده‌است.

تعامل و فعالیت‌های اجتماعی مهمترین راه مقابله با خودکشی 

معاون پیشگیری اداره کل بهزیستی استان بوشهر گفت: خودکشی تلاشی آگاهانه به منظور پایان دادن به زندگی شخص از سوی خود است که ممکن است این تلاش به اقدام تبدیل شود یا فقط به شکل احساسی در فرد بماند.

مهرناز اسکندری افزود: پدیده خودکشی در میان کودکان، نوجوانان و جوانان کم سن و سال در جهان مشکلی است که در سال‌های اخیر در دنیا به شکلی جدی رو به رشد است.

 وی ادامه داد: گفته می‌شود خودکشی سومین علت مرگ در گروه سنی ۱۵ تا ۲۰ سال و البته هفتمین علت مرگ در گروه سنی ۸ تا ۱۴ سال در جهان است و در ایران ۲۰درصد در سن زیر ۱۸ سال اقدام به خودکشی می‌کنند و سالانه حدود ۸۰۰ هزار تا یک میلیون نفر براثر خودکشی می‌میرند.

اسکندری گفت: خودکشی دهمین علت اصلی مرگ در سراسر جهان است و میزان این کار در مردان بالاتر از زنان بوده و احتمال خودکشی مردان سه تا چهار برابر بیشتر است.

وی با بیان اینکه هرکسی در زندگی خود مشکلات و توانایی سازگاری متفاوتی دارد ادامه داد: خودکشی نوعی آسیب چند بعدی رفتار است که عوامل متعددی در بروز آن دخالت دارد و همواره به عنوان یکی از مشکلات و نگرانی‌های بهداشت عمومی مطرح بودهاست.

اسکندری اضافه کرد: نداشتن مهارت سازگاری، اختلال‌های روانی، خشم شدید، بیماری‌های جسمی، ارتباط‌های ناسالم، سوء مصرف مواد مخدر، ناامیدی، شکست خوردن متعدد در تجارب زندگی، سابقه خانوادگی خودکشی، مرگ یک عزیز، از دست دادن یک رابطه مهم، از دست دادن شغل، احساس حقارت شدید، تجربه مورد تجاوز یا مورد سوء استفاده جنسی قرار گرفتن می‌تواند از دلایل اقدام به خودکشی عنوان شود.

وی تاکید کرد: هر چند دلیل واحدی برای اینکه چرا افرادی به زندگی خود خاتمه می‌دهند وجود ندارد با این وجود، برخی عوامل شخصی می‌تواند خطر خودکشی را افزایش دهد به همین دلیل تدوین یک استراتژی پیشگیری از خودکشی مستلزم توجه به تمام سطوح پیشگیری است.

به گفته اسکندری یکی از راه‌های کاهش خودکشی آگاهی دادن به خانواده‌ها، سازمان‌ها، تقویت عزت نفس، آموزش مهارت‌های مقابله‌ای و تصمیم گیری به آحاد  جامعه است تا مردم با نشانه‌ها و علائم هشدار دهنده رفتار خودکشی آشنا شوند و با ارجاع بموقع به متخصصان به فرد بحران زده کمک کنند.

اسکندری یکی از مهمترین راه‌های مقابله با خودکشی را تعامل و فعالیت‌های اجتماعی عنوان کرد و گفت: خودکشی یک نقص نیست تنها بیانگر آن است که فرد در حال تجربه درد یا ناراحتی است که بیشتر از حد تحمل فعلی او است.

وی ادامه داد: در همین ارتباط معاونت امور توسعه پیشگیری بهزیستی استان برای پیشگیری از افسردگی و خودکشی با راه اندازی گروه‌های همیاران سلامت روان اجتماعی، پایگاه سلامت اجتماعی و تیم‌های اجتماع محور  توسط نیروهای داوطلب مردمی در کل شهرستان‌های استان و انجام فعالیت‌های اجتماعی نسبت به ارتقای سطح سلامت روانی – اجتماعی اقدام کرده‌است.

اسکندری گفت: همچنین ارائه خدمات مشاوره در لحظه‌های سخت به صورت تلفنی توسط متخصصان و مراکز مشاوره حضوری و اورژانس اجتماعی (۱۲۳) می‌تواند یاریگر افراد نیازمند به مشاوره باشد.

حرام بودن خودکشی در اسلام 

مدیر مدرسه علمیه امام خمینی (ره)  بوشهر گفت: نفس انسانی امانتی الهی از سوی خداوند است براین اساس از جان انسان بالاتر، ارزشمندتر و مهم‌تر نیست بدین جهت این عمل از نظر اسلام حرام و محکوم است.

حجت الاسلام علی آذر شب افزود: براساس فرمایش رسول گرامی اسلام (ص) کسی که بوسیله چیزی از دنیا خودکشی کند، خویشتن را در آتش (دوزخ) خفه کرده‌است.

وی ادامه داد: یکی از ناهنجاری‌های اجتماعی که در طول تاریخ دامن‌گیر جامعه بشری و در سال‌های اخیر این آمار در کشور رو به افزایش نهاده است به حدی که سالانه جمعیت قابل توجهی اقدام به این عمل حرام می‌کنند.

آذر شب گفت: از نظر اسلام حیات آدمی اولین و عظیم ترین نعمتی است که خداوند آن را برای رسیدن به تکامل و صعود به قلّه‌های رفیع و عالی معنوی به انسان عطا فرموده ازاین رو نه تنها دیگران نمی‌توانند صدمه‌ای به این نعمت الهی وارد سازند بلکه خود شخص نیز به هیچ عنوان حق ندارد آن را از بین ببرد و بر وی واجب است پیوسته از جان خویش پاسداری و محافظت کند.

وی تاکید کرد: مالک اصلی انسان خداوند متعال است و نفس انسانی امانت الهی است؛ از این رو باید از این امانت خوب محافظت کرد و از بین بردن آن خیانت در امانت الهی است.

مدیر مدرسه علمیه امام خمینی (ره)  بوشهر یادآورشد: البته فقط در راه خدا می‌توان جان خویش را فدا کرد چون حفظ دین الهی و ارزش‌های والای دینی که همان راه خداوند است از جان انسان بالاتر، ارزشمندتر و مهمتر است.

آذر شب اضافه کرد: خودکشی در فرهنگ اسلامی به معنای عقب نشینی از نیل به غایت کمال و سقوط به وادی حسرت و ناکامی است.

کد خبر 25347

نظر شما

شما در حال پاسخ به نظر «» هستید.
7 + 3 =

خدمات الکترونیک پرکاربرد