مراقبت از معتادان در زمینه کاهش آسیب، اقامت شبانه، توانمندسازی و کمک به جامعه پذیری و خدمات درمانی، روانشناختی و مددکاری، فعالیت مراکز و کمپ های درمان اعتیاد از جمله سرفصل های خدماتی است که از سوی بهزیستی به معتادان به عنوان بیمار و با هدف جلوگیری از گرفتاری افراد در معرض خطر در دام اعتیاد و نجات گرفتاران در منجلاب اعتیاد انجام می شود.
در این میان گرچه کمک به این قشر متعدد است و آنان نیز اغلب به صورت اختیاری از این کمک ها بهره می برند اما در چنین فضای توانمندسازی، کمک به بازگشت آنان به جامعه و نیز تلاش برای فرهنگ سازی در جامعه برای پذیرش معتادان بهبود یافته به چرخه طبیعی و معمول زندگی هدف غایی و نهایی است.
مراکز توانمندسازی راهی برای بازگشت دوباره
مددکاران اجتماعی و روانشناسان تاکید دارند فردی که مصرف مواد مخدر را ترک می کند یا به اصطلاح بهبود می‌یابد نیازمند حمایت های همه جانبه خانواده و جامعه می باشد. بنابراین ضروری است که وی احساس مفید بودن برای جامعه داشته باشد تا دوباره به مصرف مواد مخدر گرایش پیدا نکند و در این مسیر حس مفید بودن، حضور در کانون خانواده، اشتغال و توانمندی، مهم و تعیین کننده است.
چندسالی است که با فعال شدن "مراکز جامع توانمندسازی و صیانت اجتماعی معتادان بهبود یافته" از سوی بهزیستی روند بازگشت به جامعه برای این قشر آغازی روشن را نشان می دهد و این امر موجب افزایش پذیرش معتادان بهبود یافته در جامعه شده است.
مدیرکل بهزیستی خراسان رضوی گفت: در این راستا هم اکنون چهار مرکز توانمندسازی و جامعه پذیری در کلانشهر مشهد فعالیت دارد که معتادان بهبود یافته را برای مدت ۶ ماه پذیرش می کند تا با توان افزایی و آمادگی بیشتر آنان شاهد حضور به دور از حاشیه آنها در جامعه و خانواده باشیم.
حمید رضا پوریوسف افزود: در این مراکز تلاش می‌شود با ارائه کمک هایی در زمینه روانکاوی و مهارت افزایی در زمینه های فنی، مهارتی، فردی و آموزش خانواده ها و نیز معرفی آنان به کارفرمایان برای اشتغال در کار بتوان این افراد را به عنوان فرد بهبود یافته و توانمند به جامعه بازگرداند.
وی اظهار داشت: طی سال گذشته ۳۵۰ نفر در این مراکز از کمک های توانمند سازی و جامعه پذیری استفاده کرده اند و حدود دو میلیارد ریال در این زمینه هزینه شده است.
ساماندهی معتادان متجاهر
مدیر کل بهزیستی خراسان رضوی گفت: هم اکنون چهار تا پنج هزار معتاد کارتن خواب در این استان وجود دارند که بیش از ۹۰ درصد آنان در شهر مشهد و حاشیه این کلانشهر هستند،.
وی افزود: پارسال با فعالیت ۱۱ مرکز نگهداری معتادان متجاهر، تعداد کارتن خواب ها و کوچه خواب ها در کلانشهر مشهد تا حدود بسیارکاهش یافت.
وی با بیان اینکه سال گذشته اتفاقات خوبی در حوزه نگهداری معتادان متجاهر در این استان رخ داد اظهار داشت: در این مدت ۹ هزار و ۳۸۰ معتاد کارتن خواب در ۱۱ مرکز ساماندهی معتادان متجاهر با هزینه ۵۸ میلیارد ریال نگهداری، درمان و ساماندهی شدند.
پوریوسف با بیان اینکه بخشی از این افراد به رغم طی کردن چرخه درمان دوباره به اعتیاد باز می‌گردند گفت: مبلغ هزینه شده برای آنان زیاد نیست چرا که سرانه هر فرد خدمت گیرنده در این مراکز روزانه ۱۳۰ هزار ریال برای هزینه هایی مانند درمان، تغذیه، نگهداری، پوشاک و مسائل بهداشتی و خدمات روانشناسی است.
وی افزود: اعتبارات دولتی برای ساماندهی معتادان کارتن خواب در مشهد برای ۴۰۰ معتاد در نظر گرفته شده است و گرچه برای تامین هزینه ها با کمک و حمایت معاون دادستان و شهرداری مشهد توانسته ایم این حجم از خدمات را ارائه دهیم اما همچنان به مراکز ساماندهی معتادان بدهی داریم.
کمیت و کیفیت مطلوب در مراکز کاهش آسیب
وی اظهار داشت: علاوه بر مراکز ساماندهی، ۱۰ مرکز کاهش آسیب (دی.آی.سی) نیز با ارائه خدمات در نیمه اول هر روز اقدام موثری در کاهش انتقال بیماری هایی مانند ایدز و هپاتیت بین معتادان انجام می دهند.
مدیرکل بهزیستی خراسان رضوی گفت: این مراکز با ارائه کمک های بهداشتی، غذایی، روانشناسی و نیز توزیع اقلام بهداشتی از جمله سرنگ طی سال گذشته به ۴۹۰۰ نفر روز خدمات ارائه کرده اند.
وی با بیان اینکه این استان از نظر کمیت و کیفیت خدمات ارائه شده در مراکز کاهش آسیب رتبه اول کشور را دارد افزود: اکثر قریب به اتفاق این مراکز در مناطق حاشیه شهر و سکونتگاه های غیر رسمی فعالیت دارند و همین امر موجب شده است این مراکز به مراکز درمانی موثر و مفید برای درمان معتادان تبدیل شوند.
وی اظهار داشت: طی یکسال گذشته معادل ۹ میلیارد و ۲۷۲ میلیون ریال در این مراکز هزینه شده است.
مراکز شلتر و جلوگیری از کارتن خوابی
معاون امور پیشگیری اداره کل بهزیستی خراسان رضوی نیز با بیان اینکه فعالیت مراکز سرپناه شبانه (شلتر) تاثیر فراوان در کاهش کارتن خوابی در مشهد داشته اند گفت: هم اکنون هفت مرکز سرپناه شبانه زیر نظر بهزیستی فعال است که خدمات این مراکز از ظهر هر روز آغاز شده و برای اقامت شبانه می باشد.
حسین تنها طلب افزود: ارائه کمک هایی مانند غذای گرم، تست اچ.آی.وی، پوشاک، حمام، خدمات بهداشتی و روانشناسی و تامین جای خواب تمیز و بهداشتی از جمله خدمات این مراکز است.
وی با بیان اینکه مراجعه به این مراکز اختیاری است و طی سال گذشته در مجموع دو هزار و ۳۲۰ نفر روز از خدمات این مراکز بهره مند شده‌اند اظهار داشت: تمام دستگاه ها و مجموعه ها در مدیریت و ساماندهی معتادان وظیفه مند هستند.
وی گفت: پذیرش بیمار بودن این افراد از سوی جامعه ضرورتی است که هنوز محقق نشده است و انتقاد از عدم بهبود وضعیت معتادان بی انصافی است زیرا تنها درمان این افراد برای عدم گرایش دوباره آنان به مصرف مواد مخدر کافی نیست بلکه زنجیره ای از خدمات از جمله اشتغال، جامعه پذیری، پذیرش خانواده و امثال آن برای این مهم ضرورت دارد که هنوز در این ارتباط اقدامات موثر و حمایت های لازم انجام نشده است.
وی افزود: در مراکز سرپناه شبانه نیز حدود سه میلیارد و ۶۵۴ میلیون ریال هزینه شده است.
تغییر ساعت پذیرش شلترها در گرمای بی سابقه
تنها طلب با اشاره به گرمای شدید هوای مشهد طی تابستان امسال اظهار داشت: ساعت پذیرش معتادان در مراکز سرپناهی (شلتر) مشهد به دلیل گرمای هوا افزایش یافته و ساعت پذیرش آنان از ۱۹ به ۱۶ تغییر کرده است.
وی گفت: ساعت ترخیص از مراکز سرپناهی همانند گذشته ساعت هشت هر روز صبح است و تغییر ساعت کار این مراکز تا ۱۵ شهریور ماه ادامه دارد.
وی افزود: هزینه ارائه خدمات به این افراد طی سال گذشته روزانه ۱۳۰ هزار ریال بود که امسال هنوز محاسبه ای در این زمینه انجام نشده است.
تنها طلب گفت: اقامت مردان در پنج مرکز و زنان در دو مرکز ویژه واقع در سکونتگاه های غیررسمی و حاشیه شهر مشهد انجام می شود و هر مرکز در شرایط عادی برای پذیرش ۳۰ نفر ظرفیت دارد که این ظرفیت به دلیل زیاد بودن مراجعات تا ۴۰ نفر در هر روز نیز می رسد.
وی با بیان اینکه در مدت اقامت شبانه خدماتی از جمله غذای گرم و پوشاک به افراد مقیم ارائه می شود افزود: تمام معتادان از وجود این مراکز مطلع هستند و در فصول مختلف سال برای اقامت به این مراکز مراجعه می کنند.
تیم‌های امداد سیار
مدیرکل بهزیستی خراسان رضوی با بیان اینکه فعالیت ۱۳ تیم امداد رسان سیار در پاتوق های معتادان متجاهر و کارتن خواب و ارائه خدمات و اقلام بهداشتی به آنان تلاشی موثر در ادامه فعالیت مراکز کاهش آسیب و شلتر است، گفت: این تیم ها علاوه بر کمک به جلوگیری از شیوع بیماری هایی مانند ایدز بین معتادن و نیز ارائه خدمات، آنان را به مراجعه و حضور در مراکز کاهش آسیب و درمان اعتیاد ترغیب می‌کند و همین امر موجب کاهش شمار معتادان متجاهر می گردد.
وی افزود: سال گذشته ۶ هزار و ۵۳۸ نفر از خدمات تیم های سیار استفاده کردند و فعالیت این تیم ها مورد استقبال معتادان قرار گرفت که نشان از موفقیت انجام ماموریت از طریق این تیم هاست.
پیشگیری همچنان ضروری است
مدیرکل بهزیستی خراسان رضوی با بیان اینکه به رغم اثرگذاری و اهمیت پیشگیری هنوز هم این حوزه در زمینه توجه و اعتبارات بسیار عقب است، اظهار داشت: از جمله اقدامات انجام شده در این حوزه فعالیت تیم های اجتماع محور در محلات شهری، روستایی و محیط های نظامی است که ۲۲۵ هزار نفر طی سال گذشته از خدمات آموزشی و پیشگیرانه در این ارتباط بهره مند شده اند.
وی گفت: کل تیم های ما در حوزه اجتماع محور بهزیستی در استان ۱۸۷ تیم است که طی یکسال گذشته حدود یک میلیارد ریال در این زمینه هزینه شده است.
پوریوسف افزود: در کنار فعالیت این تیم ها، کارگاه های آموزشی، همایش ها و برنامه های کارگاهی متعدد برگزار شده است که تنها در حوزه فرزند پروری و خانواده حدود ۲۵ هزار نفر آموزش دیده اند.
وی اظهار داشت: مشارکت اجتماعی دانش آموزان نیز که بر مبنای پیشگیری از اعتیاد است طی یکسال گذشته ۲۲ هزار و ۶۵۰ نفر را تحت پوشش داشته است.
وی ساخت چند کلیپ آموزشی و برگزاری کارگاه های تخصصی در زمینه آموزش مهارت های پیشگیری از اعتیاد را از دیگر اقدامات انجام شده در این استان دانست و گفت: امسال نیز به مناسب هفته جهانی مبارزه با مواد مخدر، نمایشگاهی از توانمندی ها در حوزه درمان و پیشگیری از اعتیاد برای بازدید عموم در مشهد فعال شده که مورد استقبال مردم قرار گرفته است.
نظر شما