بهداشت و سلامت دهان و دندان در ماه مبارک رمضان

مژده حسینی کارشناس ناظر تغذیه اظهار داشت : چنانچه فرد به صورت دائم دچار بوی بد تنفسی باشد، نشانگر نوعی بیماری است که دلایل متعددی دارد. که می توان به علل داخل دهانی و خارج دهانی اشاره نمود.

*عوامل داخل دهانی آن عبارتند از :

-عدم رعایت بهداشت دهان و دندان(وجود پلاک میکروبی و جرم دندانی)

-اشکال در ترشح بزاق و یا قطع ترشح بزاق

-دندان های پوسیده عفونی

-ناهنجاری های دندانی و ردیف نبودن دندان ها در فکین و گیر افتادن غذا

-بیماری های لثه ای

-زبان به علت وجود شیارها بر روی آن و تمیز نشدن آنها

-پروتزهای دندانی نامناسب

-ضایعات بدخیم دهانی

*عوامل خارج دهانی بوی بد دهان عبارتند از:

-بیماری های بینی

-سینوزیت

-بیماری های دستگاه تنفسی فوقانی

-بیماری های ریوی

-بیماری های دستگاه گوارش مانند رفلاکس

-اختلالات و تغییرات هورمونی

-دیابت

-مصرف الکل و دخانیات

-سایر بیماری های سیستمیک

برای جلوگیری از خشکی دهان و نیز بوی نامطبوع حاصل از آن ، نوشیدن مقدار مناسب آب توصیه می گردد . استفاده از میوه جات آبدار و مایعات مانند آبمیوه های طبیعی و سبزیجات در افطار و سحری بسیار موثر است . همچنین مصرف منابع ویتامین C چون لیمو ترش تازه، پرتقال، هندوانه، به پیشگیری از رشد باکتری ها در دهان کمک می کند و باعث خوش بو شدن دهان می گردند. مصرف برخی ادویه ها و سبزیجات معطر مانند هل، رزماری، نعنا، مرزه، ترخون بصورت طبیعی منجر به بوی خوش دهان می شوند.

توصیه می شود از شاخه گیاه مسواک نیز استفاده گردد زیرا مواد طبیعی موجود در آن، باعث از بین رفتن باکتری ها و پلاک های دندانی می شود.

استفاده از پنیر کم نمک هم در این ایام مفید می باشد زیرا پنیر دارای فسفات فراوان است و فسفات باعث افزایش و تولید بزاق شده و در نتیجه به برطرف شدن خشکی دهان کمک می کند. علاوه بر آن، پنیر دارای کلسیم فراوان می باشد و در سلامت دندان ها مؤثر است.

مصرف گلاب، شربت لیمو(کم شیرین تهیه شود) ، سکنجبین، تخم شربتی، کاسنی، خاکشیر به منظور رفع تشنگی و خشکی دهان، توصیه می شود.

افرادی که دچار بیماری رفلاکس یا برگشت غذا هستند، درصورت عدم رعایت نکات درمانی و بهداشتی، محیط دهانی اسیدی تری داشته و دندان هایشان به دلیل قرار گرفتن در محیط اسیدی، مستعد آسیب ، پوسیدگی و حتی شکستن است.

این افراد لازم است در طول زمان افطار تا سحر آب کافی بنوشند، از مسواک و نخ دندان و دهان شویه استفاده نمایند و در طول روز هم از مسواک و قرقره کردن کمک بگیرند و ضروریست علاوه بر استفاده از داروهای تجویز شده بوسیله پزشک در افطار و سحر، از دراز کشیدن و خوابیدن بعد از مصرف غذا بپرهیزند.

سطوح بین دندانی با استفاده از مسواک تمیز نمی شود و تنها بوسیله نخ دندان تمیز می شود. نخ کشیدن کلیه دندان ها حدود 3 تا 4 دقیقه طول می کشد. از وسایل سخت و نوک تیز مانند چوب کبریت و خلال دندان که به لثه آسیب می رساند، بهتر است استفاده نشود.

پس قبل از مسواک زدن بهتر است بوسیله نخ دندان، خرده های غذایی را از لابه لای دندان ها خارج نمود و سپس با مسواک زدن باعث تمیز شدن دندان ها از موادغذایی باقیمانده شده و احتمال تخمیر ذرات غذایی توسط باکتری ها را کاهش داد که این امر موجب کاهش بوی دهان می گردد.

تجمع ذرات موادغذایی بین پرزهای زبان، دلیل دیگر بوی بد دهان در این ایام است و ضروریست روزه دار، علاوه بر دندان ها، روی زبان خود را مسواک زند.

حداقل زمان مسواک زدن با خمیر دندان دو دقیقه می باشد. یک دقیقه طول می کشد تا فلوراید خمیر دندان آزاد گردد و یک دقیقه هم لازم است تا فلوراید بر روی دندان ها تاثیر گذارد اما زمان ایده ال برای مسواک زدن 3 تا 4 دقیقه است. حتما از خمیر دندان حاوی فلوراید استفاده گردد زیرا فلوراید به کنترل پوسیدگی های دندانی کمک می کند. فلوراید مصرفی به داخل بزاق ترشح می شود اگرچه غلظت بزاقی آن کم است، غلظت آن در پلاک میکروبی زیاد بوده و سبب کاهش تولید اسید می شود که خود باعث کاهش پوسیدگی دندانی می گردد.در صورت عدم دسترسی به خمیر دندان، بکارگیری نمک خشک و جوش شیرین برای مسواک زدن، مناسب نمی باشد زیرا موجب ساییدگی مینای دندان می شود. استفاده از آب نمک که از حل نمودن نصف قاشق چایخوری نمک در یک لیوان آب جوشیده سرد تهیه شده است، جهت ضدعفونی کردن دهان مفید می باشد.

 مصرف موضعی فلوراید باعث ورود آن به ساختمان دندان شده و در محکم شدن ساختمان دندان موثر است. فلوراید باعث کاهش بروز پوسیدگی به میزان 60-50% در دندان ها می شود. استفاده از دهان شویه هم جهت خوش بو شدن دهان و کمک به سلامت و بهداشت دهان و دندان توصیه می گردد.

                                         "  با آرزوی قبولی طاعات و عبادات "